Sadece Almanya Değil, Diğer Batı Avrupa Ülkelerinde de Popüler Olan Görüş: Nasyonel Sosyalizm
Kısa sözlük tanımını verelim önce
Nasyonal sosyalizm (Milliyetçi sosyalizm veya ulusal sosyalizm, Almanca: Nationalsozialismus), etnik milliyetçilik ile sosyalizmi birleştiren, ırkçı, anti-kapitalist, antisemitik ve anti-Marksist bir dünya görüşüdür. İtalya'da Benito Mussolini önderliğinde kurulan faşizm akımından etkilenerek ortaya çıkmıştır.
nasyonel sosyalizm, sıkıcı metinlerden türeyen tehlikeli bir ideolojidir
ülkemizde bu konu hakkında çok ciddi bir uzmanlık geliştiren var mıdır bilmiyorum. açıkçası ben pek bilmiyorum çünkü 2. dünya savaşı'nın fiili çatışmasına girmemiş olmamız bizleri bazı kavramlardan uzak tutarak yabancı kalmamıza neden olmuş. ondan sonra nazilik nedir, işin iç yüzünde neler vardır falan çok fazla kulaktan dolma öğrenmişiz. bugünlerde de zaten nazilere hayran (!) olmaya çok meraklı yığınlarla çevriliyiz.
nasyonal sosyalizm bizim buralarda genelde yahudi soykırımı ile aynı anlamda olarak görülür ama arkasında, yanında, önünde ne var pek bilinmez. genel kanıya göre olay sadece ırkla ilgilidir ve pat diye ortaya çıkıp küt diye bitmiştir. soykırım ile öne çıktığından buna bağlı bazı kavramları (for ekzampıl sosyal darwinizm) da kendisiyle birlikte az-çok bilinirliğe sürüklemiştir o kadar... halbuki bu tamamen doğru bir düşünce değil çünkü nasyonal sosyalist ideoloji, ırksal bir temel ve çıkış noktası içerse de aslında bireyin tüm hayatına hakim olmayı amaçlayan uygulamalar içerdiğinden ideolojinin mantığının ve ne olduğunun net olarak kavrayabilmek adına günlük sıradan adamın hayatına direkt etki ettiği yönleriyle bakmak gerekir ki ben bu durumun avrupalı tarihçiler arasında bile gayet zor ulaşılan bir mertebe olduğunu düşünürüm. çünkü nasyonal sosyalizmin genel resmini çıkarmaya çalıştığınızda kelimeler yığını, detay dağları arasında kayboluyor ve eninde sonunda bir tarafını geride bırakıyorsunuz. ayrıca bu ideoloji almanya'da egemen olduğu 12 sene boyunca öylesine derinlemesine ve farklı yönlerde hem almanların hem de diğer ulusların hayata sızmış ki bir noktadan her şey birbirine geçiyor, sonra neyin doğru neyin yanlış olduğuna karar vermiyor ve gerçeklik algınızı kaybedebiliyorsunuz. elbette bu duruma etki eden en büyük faktör propaganda çünkü hem nazi propaganda makinesi hem de müttefiklerin savaş sonrası yerleştirmeye gayret ettikleri fikirlerin propagandaları konuyu çok farklı boyutlara sürüklemiş ve odak noktalarını ıskalamanıza neden olabiliyor.
papağan gibi tekrarlanan bir söz öbeği var: "nasyonal sosyalizmin kurucusu adolf hitler'dir ve kitabı kavgam ile bunu kurmuştur"
bu lafın milyon tane farklı versiyonunu herkes defalarca duymuştur. gelgelelim bu şekilde olaya girmek konuyu çok hafifletiyor. unutmayınız ki böyle bir ideoloji hapisten yeni çıkmış şarlo bıyıklı birinin yazdığı karmakarışık bir kitap ile bir anda kurulmaz, eşyanın tabiatına aykırı bu. nasyonal sosyalizmin kökenlerine bakmaya başladığınızda şunu fark ediyorsunuz ki adolf hitler bu işin aslında son noktası. bir çorba halindeki fikirlerini anlattığı, editörlerin bir kitaptan ziyade "okunabilir bir metin" haline sokmak için çabaladıkları ve neticede kavgam isminde 2 ciltlik bir kitap olarak satışa sunulan şey, temelde kişisel bir manifestodan ibaret. benim için amerika'da milleti vurmadan önce internet sitelerinde aklında geçen zırvaları paylaşanların yazdığı metinler gibi bir metin. çok fazla ama temelsiz ve plansız okumaktan karışmış bir aklın yetersiz akademik yeteneklerine ve entelektüelizmden yoksunluğuna rağmen ortaya attığı analizleriyle abuk sabuk tarihi çıkarımlar yaptığı, ırksal palavraların frengiye bağlandığı, gerçek bilimsel bilginin gözardı edilip anlamsız beylik çıkarımların insan hayatını etkileyen sonuçlara vardığı karman çorman bir toplama, daha fazlası değil... dolayısıyla şu noktayı kaçırmayın, kavgam kitabı size nasyonal sosyalizmin ne olduğunu anlatmaz, onun karmaşıklığını gösterir. kitabı yazdıran (yazan değil çünkü kitabın çoğu kısmı adolf hitler hapiste gevezelik yaparken yanındakilerin (bkz: rudolf hess) aldığı notlardan oluşur) adolf hitler'in en başından beri amacı da "nasyonal sosyalizm diye bir şey kuracağım gençler, hadi bakalım!" falan değildir. hitler'in nihai amacı iktidarı ele geçirmektir ve bu yoldaki her türlü fikir, her insan ve her türlü yol kendisinin başa geçip tek ve değişmez lider olmasına yardımcı olan bir unsurdur. çünkü kendi inandığı fikre göre demokrasi denilen şey ulusu yıkmak için almanya düşmanlarınca ortaya atılan bir zayıflıktır ve bu nedenle tek ve güçlü bir liderin ortaya çıkıp bu zayıflığı ortadan kaldırması gerekir. hitler işte bunu aklından geçirmektedir ve olayın ideoloji haline sokulması işi gibi bir angarya yanındakilere düşen bir görevdir. zaten bu işe gönüllü yığınla adam mevcuttur.
nasyonal sosyalizm en basit ifadesiyle alman tarihindeki temelleri daha gerilerde olan yığınla acayip, uçuk, saçma ve sapkın fikrin vardığı nihai sonuçtur
bu ideolojinin bir numaralı adamı olan adolf hitler'in yaptığı şey alman toplumunda yüzyıllar içinde oluşan tüm aykırı, uçuk ve aşırı siyasi ve sapkın sosyal fikirleri bir araya toplamak ve 1914-1918 arasında çözül(e)meyen, 1918'den sonra uyduruk barış! anlaşmalarıyla ertelenen ve 1929 ekonomik buhranının etkisiyle iyice tavan yapan ekonomi temelli siyasi sorunları da kullanarak bunları alman halkına empoze etmektir. hitler, temelde, alman halkının kontrolünü ele geçiren etkili bir ajitatördür. hareketinin fikri temellerini kendisi atmıştır ama bu harekete ideolojik derinlik kazandıranlar kişiler alfred rosenberg, heinrich himmler, joseph goebbels, hermann goering, ernst röhm gibilerdir. hitler karakteri itibariyle çok konuşmayı seven birisidir ama gerek kafasının cidden karışık olması gerek başladığı bir iş üzerindeki hevesinin çabuk geçmesi gibi nedenlerden ötürü ortaya attığı bu ideolojiye oturup kalın kalın ideolojik kitaplar yazacak durumda değildir. bu görev ideolojiye daha meraklı insanlara ihale edilen bir angaryadır ve bu angaryanın en büyük uygulayıcısı da nasyonal sosyalist ideolojinin temellerini yazıya döken enteresan bir baltıklı olan alfred rosenberg tarafından atılmıştır. bu adamın adı bizdeki nazi hayranları ve wehraboo tayfası arasında pek bilinmez ama kendisinin yazdığı myth of the twentieth century almanya'da kavgam'dan sonra en fazla satan ikinci ideolojik kitaptır. hitler'in başa geçmesinden sonra kavgam kitabı her yeni çiftin evlenirken birbirine hediye ettiği, her evde mutlaka bir kopyası olması gereken bir kitaba dönüşmüştür. gelgelelim alfred rosenberg'in kitabı da en az kavgam kadar ilgi gören, hitler'in bizzat kendisi tarafından yüceltilen ve kopyaları nazi tapınaklarından baş köşelere konulan bir kitap olmuştur. rosenberg'in kendisi nazi çevrelerinde bile sevilmeyen, sosyal hayatta gayet uyuz, soğuk ve pasif bir tip olarak görülebilir ama öyle ya da böyle nasyonal sosyalist ideolojinin felsefi temellerini de atan bir adamdır. ayrıca bu fikrin çerçevesinin çizilmesinde nazi gazetesi völkischer beobachter'ın da çok ciddi bir etkisi var çünkü belli başlı naziler en başından beri bu gazetede takma isimlerle ya da kendi adlarını kullanarak ideolojik derinlikli yazılar yazdılar.
rosenberg'den başka genelde havacılık ve luftwaffe denilince akla gelen hermann goering de ideolojinin temellerini atan birisi
goering özellikle 1939'dan sonra biraz geri planda kalsa da aslında münih'teki birahane darbesi rezaletinden sonra neredeyse yıkılan nazi hareketini ortaya yeniden çıkartan, hareketi sürekli ivmelendiren, nazilerinde devlet kademelerine ilk sızmasını yapan, ırksal kararlarda ciddi etkisi olan birisi. bu süreçlerde nasyonal sosyalist ideolojinin siyasi ve ırkçı tarzını belirleyip başlangıçta sa'larda daha sonra nsdap'nin diğer organlarında yaygınlaştıran, bu ideolojiyi farklı araçlar kullanarak topluma empoze etmede ciddi etkisi oldu goering'in. rosenberg gibi basını bol bol kullanmışlığı da vardır bu adamın. sonradan işi keyif pezevenkliğine vurup götü göbeği salması, kendisini taşak olanı seviyesine indirmesi sizi yanıltmasın, ciddi ciddi hastalıklı bir tiptir kendileri. almanya'yı hukuksuzluk bataklığına sokan, devleti parti ile bütünleştiren ekibin en önemli üyesidir.
onun dışında ideolojiyi ortaya çıkartıp yönlendiren diğer adamlar aslında herkesin bildiği lider kadrodakiler değil. özellikle ikinci seviye insanlar nasyonal sosyalizmi inşa eden asıl tayfa. bunlardan en bilindik olanlardan reinhard heinrich, julius streicher, hermann esser gibi kişiler. bu seviye tipler bürokrat olarak devletin fiilen iş yapan kademelerine ya da gündelik hayatın gündemi belirleyen noktalarına yerleştiği için ideolojiyi pratiğe dökerek yaşananları fiziki hale sokan asıl tehlikeli kesim. zaten işin doğası budur. lider fikri ortaya atar, altını doldurmak ikinci kademe tiplere kalır. almanya'da yaşanan da budur. mesela bir heinrich himmler ss subaylarının işgal edilen bölgelerdeki halka nasıl davranacağını genel ifadelerle belirler ama ss subayının bir mahalleye girdiğinde oradaki insanlara ne şekilde hitap edeceğinin esaslarını belirleyen reinhard heinrich'tir. dolayısıyla ideolojinin pratiğini aslında 2. seviye oluşturur.
ana konuya geri dönelim, bu adamların aklına bu ideoloji pat diye gelmedi elbette
beslendikleri bir köken mevcut. alman tarihine baktığınızda da yavaş yavaş yükselen bir süreç var. mesela modern almanya'nın temeli olan prusyalıların kendilerine komşu olan slav ırklarına bakışları nasyonal sosyalizmin slav ırkına olan kaba ve merhametsiz yaklaşımının kökenini oluşturuyor. şöyle ki 1700 ve 1800'lü yıllardaki büyük alman toprak sahipleri (bkz: junkerler) kendilerine ait uçsuz bucaksız topraklarda çalıştırmak üzere binlerce slav kökenli insanı yarı köle olarak çiftliklerine aldı. temelde topraksız köylüler olan bu insanlara karşı sürekli aşağılayan bir tonda yaklaşan bu büyük toprak sahipleri ırkçı fikirlerini gittikçe diğer alman toplum katmanlarına, bilhassa üst katmanlara yaydı çünkü orduyu ellerinden tutan subay sınıfı, ticari hayatı yöneten işadamları ve hayatın diğer alanlarında hakim olan hukuk adamları ve/veya akademi kökenliler genelde junkerlerin okumuş dokumuş, büyük maddi imkana sahip çocuklarıydı. bu nedenle nazileri iktidara taşıyan asıl kişiler de bunlar oldu çünkü bir ideoloji halkta ne kadar kabul görmüş olursa olsun egemen sınıflar arasında yayılmazsa ve bu sınıflar tarafından desteklenmezse iktidara yürümesi ya imkansızlaşır ya da iktidara gelse bile maddi desteği olamayacağı için bir süre sonra başarısızlığa uğrar. bu nedenle nazileri besleyen en önemli fikri kaynaklardan biri de junkerlerin zaman içinde geliştirdiği bu ırkçı önyargılardır.
ayrıca nasyonal sosyalizm deyince almanlardaki volk kavramına da değinmeden geçmemeliyiz
volk'u sokağa çıkıp sorsak alacağımız yanıtların%99'u volkswagen olur. biz bu kadar uzak bir kavram işte ama nasyonal sosyalizm'in en temel noktası. şimdi volk'un kelime anlamı "halk" ya da "toplum" gibi çevrilebilir ama ideolojik açıdan belli bir toprak parçası üzerinde yaşayan ve bu toprak parçası ile toprağın üzerinde yaşayan insanların hem fiziken hem de kan bağı ile birbirine bağlı olmasını ifade eden bir kavram. biraz mitolojik bir tarafı var anlayacağınız. volk denildiğinde nazilerin anlatmak istediği birlik olmuş ve birbirine kenetlenmiş ama aynı zamanda toprakları için kanlarını dökebilecek bir insan topluluğu. bu topluluğun da farklı ırksal unsurlarla ya da ırkın saflığını? bozacak hastalık ya da kötü huylara sahip bireylerle kirlenmemesi gerekmekte. dolayısıyla hitler "ein volk, ein reich, ein führer" diye mitinglerde tepinirken anlatmaya çalıştığı şey de bu.
almanların ırkçı bir ideoloji geliştirmesinde fikri açıdan etkisi olan 2 adam daha vardır. bunlardan ilki aslen bir fransız olan kont joseph arthur de gobineu, diğeri de kafası oldukça karışık bir ingiliz olan houston stewart chamberlain'dir. bu iki adam yazdıkları ile 1800'lü yıllarda dağınık halde olan ırkçı fikirleri kitap haline sokup insanlara yazılı eserler olarak aktaran iki önemli figürdür.
gobineu, yazmış olduğu an essay on the inequality of the human races isimli kitabında ırklar arasındaki eşitsizliği konu alır. ırkların karışması ve ırksal saflık hakkında yazdığı bu kitabından kitabında almanlar için dolaylı da olsa ortaya koyduğu olumlu fikirler neticesinde özellikle almanya'da oldukça popüler olmuştur. ama nazileri fikri açıdan etkileyen asıl eser hayatına bir ingiliz olarak başlayıp bir alman olarak sonlandıran chamberlain'ın yazdığı the foundations of the nineteenth century isimli kitaptır. chamberlain bu kitapta uzun uzun almanların neden ari ırk olduğunu yazar, hristiyanlık tarihinden de bahsederek yahudilerin ne şekilde bir yol izlediğinden bahsedip durur, tötonlardan girer bilmem nerden çıkar ve neticede "dünyayı kurtarırsa almanlar kurtarır aga" diye mevzuyu bağlar. elbette bu bağlama sonucunda milliyetçiliği bol bol kullanan kayzer 2. wilhelm'in de dikkatini çeker ve 1. dünya savaşı öncesi bol bol milliyetçi propagandaya yardımcı olur.
bu noktaya geldiğimize göre işin enteresanlığı da başlıyor
enteresanlık şu; kabul etmeliyiz ki avrupa'da 1800'lü yıllar boyunca ve 1900'lü yıllarda giderek yükselen milliyetçiliğe paralel olarak artan bir ırkçılık mevcut. bu ırkçılık sadece almanya'da değil fransa, ingiltere gibi büyük ülkelerde dahi yükseliyor. ancak bu erken dönemde ırkçılık henüz yıkıcı bir ideolojiye dönüşmemiş ve günlük hayatı çok da fazla etkilemeyen, genelde aşırı uçların kafayı taktığı ve toplumun büyük bir bölümünde de önyargı olarak değerlendirebileceğimiz bir seviyede.
nasyonal sosyalizm felsefe açıdan baktığınızda feci saçma genellemeleri bol bol bulunduran, bazı yerlerde bilimsel bilgi kırıntılarından yola çıkıp neticede abuk sabuk sonuçlara varan, okuması gayet sıkıcı, insan doğasını hiçe sayıp kişiyi robotlaştırmayı, çok dar kalıplar içine sokmayı amaçlayan bir fikirler bütünü. propagandadan sıyrılıp ayık kafayla olaya baktığınızda yüzyıllar için nice sanatçı, felsefeci, bilim adamı vs. çıkartan alman ulusun nerede kısa devre yapıp bu saçmalığa prim verdiğini anlayamıyorsunuz. ancak şeytan ayrıntıda gizli ve işin özünde hepimizin hayatını yönlendiren içimizdeki minik ama gayet kötü olabilen o küçük çocuk yatıyor. insan doğası gereği çoğu zaman maddi çıkarların elde edilmesi için bir kılıf bulunması normal bir olaydır. işte bu anda da nasyonal sosyalizm çıkar odaklı düşünenlerin bir kılıfı olmakta ve bunun neticede harekete olan destek bir anda patlayıveriyor.
nasyonal sosyalizm'in bu kadar popüler olmasındaki en önemli etken hiç kuşkusuz 1929 dünya ekonomik buhranının tüm ülkeleri gibi almanya'yı vurması
şu andaki tarih yorumunda bu buhran olmasaydı nasyonal sosyalist hareketin en azından bu kadar çabuk almanya'yı ele geçiremeyeceği ve günlük liberal politikalar ile sosyal demokrasi arasında bir noktada pik yapıp neticede kaybolup gideceği fikri hakim. fakat işler öyle yürümedi maalesef.
hareketin münih'te küçük bir birahane odasında doğan öyküsünü anlamak için öncelikle şunu kabullenmeniz gerekir: adolf hitler bir ideoloji kurmak amacıyla yola çıkmış falan değil. kavgam'da yazdığı zırvaları ve beylik lafları boşverin, asıl amacı iktidarı ele geçirip kafasındaki fikirleri uygulayabileceği bir hakimiyet kurmak. bunu yapma yolu da, kendisi gibi yüzlerce insanın o dönemde almanya'nın her yerinde yaptığına ve istediğine benzer bir şekilde, "memleketin kötü gidişatına karşı" bir şeyler yapmak ve bu yolda kendince gördüğü aksaklıkları topluma gösterip bir şekilde yönetime geçerek almanya'yı eski seviyesine getirmek söylemini kullanıp, insanların karşısına çıkmak. o dönemde yani 1918 sonrasında alışılageldik bir durumdur çünkü almanya'nın bu döneminde siyasi parti kurmak ve siyasi mitingler yapmak çok kolay bir iş olduğundan yüzlerce insan benzer amaçla yola çıkıp yüzlerce siyasi parti kurmuş, birahanelerde toplantılar yapıp ülkeyi içine düşülen buhrandan kurtaracak kişilerin kendileri olacağı konusunda insanları ikna etmeye çalışmıştır. hitler'in bu insanlardan farkı ise şudur; iyi konuşması, gayet yetenekli bir örgütçü olması alışılageldik usüller yerine farklı propaganda metodlarını kullanması. onun dışında kendi işine yarayacak hemen herkese mavi boncuk dağıtmayı çok iyi bilen biridir ve çoğunluğun hoşuna gidecek ajitasyonları çok rahatça yapabilir. çok okuyan ve okuduklarından kendince (yanlı, çok yanlış, feci seviyede yanlış seviyede) dersler çıkartan keskin zekalı, geveze ama dar kafalı bir adam olmasına rağmen bitmeyen hırsı ve bu hırsın güdülediği çalışma azmi sayesinde kısa sürede tüm bu siyasi karmaşa çöplüğünden sıyrılıp yükselir ve kendisini tüm almanya'ya tanıtacak olan olaya yani birahane darbesi komedisine kadar durmaksınız yükselir.
bu noktada önemli olan diğer şey ve nasyonal sosyalizmin yayılmasının en önemli etkeni şudur
kim olursanız olun eğer adı çıkmış, koyu bir komünist veya sosyal demokrat değilseniz nasyonal sosyalizm için çalışabilir, bir şekilde bu hareket içinde kendinize rahatça bir yer bulabilir ve "kariyer" yapabilirdiniz. bunun anlamı şudur; hitler partisini ve ideolojisini oluştururken neredeyse tek kıstas olarak kendisini alman hisseden herkesin kendisine katılabileceğini var saymıştır. işe başlama mantığı böyle olunca uyuşturucu müptelaları, savaşta kafayı yemiş eski askerler, psikopatlar, katiller, tecavüzcüler, savaş sonrası hayatları mahvolmuş insanlar bu harekete kabul edilir çünkü nasyonal sosyalizmin sokakta savaşacak kişilere ihtiyacı vardır çünkü dönemin "alman siyasi parti yasaları ve gelenekleri" uyarınca her parti spor kolu altında kendi siyasi fikirlerini karşı tarafa nazikçe! kabul ettirecek serseri takımları beslemektedir. nsdap'de bu hakkı sonuna dek kullanır. partinin spor kolu olan sa giderek güçlenirken bu güçlenme elbette tamamen ideolojik nedenleri kapsamıyordu. sa'ya girip kavga-dövüş içinde geçecek bir hayata evet diyen insanlar
her şeyden önce kendilerine verilecek düzenli bir maaşın hayalini kurmaktaydı. bununla birlikte partiye dahil olanlar daha sonra yoğun bir ideolojik eğitime maruz kaldığından çok geçmeden inanmış bir nazi haline geliyordu.
bunun yanında nasyonal sosyalizm'in okumuş takımını da kendi yanına çekmesi için partinin entelektüel bir tarafa da ihtiyacı vardır ve bu taraf subaylar, üniversitelerde çalışan üniversite hocaları, sanatçılar (wagner etkisini ihmal etmemek gerekir) tarafından tamamlanır. nasyonal sosyalizm toplum katmanları arasına yayılırken okumuş tayfanın sa'ya katılan serserilere nazaran maaş yerine nsdap ve hitler'in ciyak ciyak bağırarak sürekli bir şekilde tekrarladığı "düzenli bir ülke, istikrarlı bir hayat" vaadine inanarak bu harekete yönelik seçimini yapmıştır. bu noktada bir emniyet subabı olarak akıllarından geçen hitler'in alışılmışın dışında bir lider olduğu ancak zaman içinde ordunun da etkisiyle liberal politik düzene uyum sağlayıp aşırılıklarını törpüleyeceği yönündedir çünkü sa'ların ve diğer bazı ahlaksız parti üyelerinin yaptıklarıyla ilgili sürekli hitler'e şikayetler gitmektedir. ancak güvendikleri dağlara kar yağar, orduyla bir şekilde anlaşan hitler kendisine karşı duracak yegane silahlı gücü önünden çektikten sonra ciddi seviyede azgınlaşır.
kapital tarafı ise işe şöyle bakmıştır
sosyal demokratlar ve komünistler kendilerine düşmandır. hele ki komünistlerden zerre hazzetmemişlerdir çünkü 1918 sonrası karmaşa ve terör döneminde, sovyet rusya'nın da etkisiyle yer yer ilan edilen komünist yönetimler kendi malvarlıklarını ciddi şekilde tehdit etmiştir. hitler ve peşindekiler, kapitalistler için bulunmaz nimettir. hitler'i yüksek sosyete ile tanıştıranlar ve kapitalist patronları nsdap ideolojisine yaklaştıranlar (unutmayınız ki kapitalizmin ideolojisi olmaz sadece iyi geçindikleri ideolojiler olur) hitler'in ardından bu adamlarla yaptıkları konuşmalarda bu cahil, görgüsüz ve kaba avusturyalı askerin kolayca dizginlenip kendi güdümlerine gireceğini öngörerek patronları nsdap'ye yardım etmeleri konusunda teşvik etmiştir. hitler ve nasyonal sosyalizmin paraya ihtiyacı vardır çünkü iktidarı ele geçirmeden önce devlet olanakları ellerinden olmadığından sa ve diğer parti memurlarının her ay milyonlarca mark tutan maaşları için ciddi bağışlara ihtiyaçları vardır. bu noktada yine bir win-win durumu oluşur. hitler sokaklardan solcuları temizleyecektir patronlar da hitler'e istediği kadar para verecektir. bu açıdan bakarsak patronlar sınıfı nasyonal sosyalizme "iş" gözüyle bakmış ve desteklemeye karar vermiştir.
bazı noktalarda isteseniz de tarihe müdahale edemezsiniz
kimi insanlar bazı ulusların kaderidir, engellenemezler (lafın orijinali için (bkz: walther heinrich alfred hermann von brauchitsch))... hitler de böyle biridir. iyi bir örgütçüdür çünkü serserilerden, ayyaşlardan, sokak kavgacılarından, cinsi sapıklardan oluşan bir güruh ile normalde bu seviyedeki ayak takımı ile yan yana bile gelmeyecek olan burnu büyük sınıfları, akademik kariyeri olan üniversite hocalarını, burnundan kıl aldırmayan alman subay sınıfını, çeşitli seviyelerde soyluları, alman kapitalini ellerinde tutan sanayicileri, öyle ya da böyle biraraya getirmeyi başarmış ve hepsini bir şekilde harekete dahil etmiştir. hitler nasyonal sosyalist ideoloji için ironik bir şekilde sonuna dek karşı olduğu komünizm'in vazgeçilmez lafı "devrim" kelimesini bol bol kullanmıştır. her devrim dediğinde kendisine bağlı alman işveren sınıfını korkudan hop hop hoplatmış olsa da aslında bu kelimenin anlamını boşaltıp milyonları kendi fikirlerine uydurmuştur.
nasyonal sosyalist ideoloji, temelinde çelişkiler olan bir fikirdir
toplumu oluşturan bireyi hem önemser hem yok sayar. birey önemlidir çünkü toplumun sağlamlığı bireyin sağlam, sağlıklı ve safkan olması ile doğru orantılıdır. aynı zamanda birey önemsizdir çünkü hem evrim süreci hem de toplumun iyiliği için birey kolayca yok edilebilir ya da yok olmasına izin verilebilir. bu noktada 1900'lerin erken dönem aşırı milliyetçi bir söylemi olan "tereyağından önce top" mantığına girer nasyonal sosyalizm ve kişileri devleti yüceltmede harcanacak kolay bir unsur olarak görür. fakat reel hayatta çoğu nazi söylemi insanlara değer verildiğine yönelik ifadeler de içermektedir. nazilerin özellikle aile, çocuk ve gençlere yönelik propaganda faaliyetinde bu kesimlerin toplumun genel yapısı için ne kadar önemli olduğu tekrarlanıp durur.
işin ekonomik yönüne de bakmamız lazım
hitler'in ideolojisini alman ekonomik hayatına sokanlar, aynen diğerleri gibi 1. ve 2. seviye nazilerdir ve hatta diğer nazi liderlerinden daha etkilidirler çünkü hitler ekonomik konulardan zerrece anlamayan bir adamdır. bu yöndeki bilgisi çok kısıtılıdır. onun için önemli olan 2 şey vardır; birincisi alman halkının karnını doyurabilmek ve ikincisi de silahlanma programının başarılı bir şekilde sürmesidir. işte hitler sadece bu iki amacı öne çıkarır ve nazilerin ekonomik kurmaylarından olan gottfried feder, hjalmar schacht gibi isimler ekonominin dizginleri ellerinde tutar. 1929'dan sonra düzelmeye başlayan ekonomik durumdan ve dünyada dönen kapitaldan maksimum seviyede yararlanmak isteyen naziler türlü ekonomik numara ile ülkeye daha fazla para çekip çok daha fazla üretim yapabilmenin yolunu arar durur. bu anda akıllarına işçilerin neredeyse çağdaş köleler haline gelecekleri "iş karnesi" uygulamasını getirirler ve bu şekilde işçi hareketlerinin önüne geçilip verilen 1 lokma ekmek için devamlı şükreden bir işçi sınıfı yaratılır. nasyonal sosyalizm için işçiler için de farklı çalışmaz ve bir işçi hem önemli hem de önemsiz hale sokulur.
toparlamakta fayda var
neticede nasyonal sosyalizm çıkarları öne alıp insan doğasını inkar eden bir sistemdir. bu çıkarlar ırksal soslu bir söylemle ortaya atıldığında sonuçlarını tahmin etmek zordur çünkü insan aklının vahşet seviyesi sonsuzdur. bu vahşet günlük hayatta tembelleri hapse atmaktan tutun da belli bir bölgedeki ekonomik yaşamı ele geçirmek için oradaki tüm insanları öldürüp yakmayı da normal görebilir. nasyonal sosyalizmin "güçlü olan her şeyi hak eder, gidip kendine ait olanı alması kadar doğal bir şey yoktur!" mantığı ve bu yönde ilerletilen propaganda bugün dahi çoğu insanı etkilemekte. bunu çok tehlikeli buluyorum çünkü hem burada hem de farklı platformlarda "ya tamam hitler yahudileri öldürdü ama...." diye temelinde nasyonal sosyalist propaganda olan lafları sıralayan çok insan var. bu insanlar düşünmeden konuşuyor çünkü işin arka planı, başta da dediğim gibi, net bir şekilde anlatılmamış durumda.
son bir lafım da ideolojideki "sosyalist" lafına. bu laf aslında sosyal demokrat insanları da bir şekilde cezbedip harekete çekmek adına söylenmiş bir kelime, hitler'in gece sohbetlerinde bu durum defalarca ifade edilmiş durumda. nasyonal sosyalizm'in sosyalist tarafı uzun bıçaklar gecesi'nde ortadan kaldırıldı çünkü bu kanadın hitler'in mutlak liderliğine yönelik potansiyel bir itiraz tehlikesi vardı. ancak bu ideoloji bunu kaldırmaz çünkü lider kültü nasyonal sosyalizmin değişmez temel taşıdır.