Şempanzelerin İnsana Geçiş Dönemindeki İlk Canlı Türlerinden: Australopithecus
australopithecus, günümüzden yaklaşık 4 milyon yıl önceden 1 milyon yıl öncesine dek olan dönemde afrika'da yaşamış insan benzeri canlılara verilen isim.
insanın atası olarak kabul edilirler. australopithekler bilinen en eski hominid fosilleridir.
"güneyli maymun" olarak da isimlendirilen australopithekler, dik durmayı, ayakta yürümeyi ve basit taş aletler yapmayı başarmışlardır.
olasılıkla basit tahta aletler de yaptıkları düşünülmektedir ancak bunlar varoldularsa da hiçbir iz bırakmadan kaybolmuş olası aletlerdir.
beyinleri modern insan beyninin %35'i kadardır. boyları 120 ile 140 cm arasındadır.
erkekler, dişilerden diğer hiçbir dönemde dişi ile erkek arasında olmadığı kadar büyük bir farkla daha iridir. modern hominidlerde erkek-dişi boyut farkı %15 oranında iken australopitheklerde bu oran %50 civarındadır.
bu prototip insanlar sıcak ekvator ormanlarında, zorlayıcı bir barınma gereksinimi duymadan ve ateş kullanmadan yaşamışlardır.
australopithecus, şempanzelerin insana geçiş dönemindeki ilk canlı türlerinden birisidir.
kendi arasına australopithecus anamensis, australopithecus robustus, australopithecus africanus gibi dallara ayrılırlar.
iskelet bakımından şempanzelerden ayrılan en büyük yanı dik durmaya alışmış ve iki ayak üzerinde yürümeye uygun bir iskelete sahip olmasıdır.
bunlar dışında kolları halen şempanzeler gibi uzundur ve elleri halen alet yapacak kadar gelişmemiştir.
kafatası yapısı olarak ise şempanzelerden kolayca ayrılabilmektedir ancak bir homo erectus yapısına hala yaklaşamamıştır.
australopithecuslerin tüm alt türleri insanın atası değildir; boisei, robustus gibi türler zeka gelişimi yerine güçlü çene ve kaslı vücut gelişimine dönmüş, günümüz insansı maymunlarının atası olmuşken bir kısmının (afarensis) soyu tükenmiş, africanus ise afrika'da dolanmış, bir yandan da insana doğru evrimine devam etmiştir.
1 metre civarındaki boyları, maymunlarınkine benzer gırtlak yapıları, küçük beyinleriyle australopitheci insana gerçekten fazla benzememekteydiler. ancak ilk önemli aşamayı kaydetmiş; yerde yaşamaya başlamış, kollektif bipedallıktan absolut bipedallığa geçmişler, karmaşık bir sosyal strüktür kurmuşlar ve alet kullanımına başlamışlardı.