Şimdikinden Çok Farklı Bir Zaman Dilimi Olan 1999'da Türkiye'nin Genel Gündemi
günlük hayat açısından bakıldığında, cem yılmaz'ın bir tat bir doku adlı gösteriyle anadolu'da turnelere çıktığı, galatasaray ve a milli futbol takımının uluslararası müsabakalarda heyecan üzerine heyecan yaşattığı, televizyonda trt 1'de resmi haberlerin, trt 2'de sanat gündeminin takip edilebildiği, kanal d, atv, show tv ve inter star gibi kanalların en çok izlendiği, ekonomik durgunluk ortamında borsadan köşeyi dönmeye çalışanlar için e tv gibi bir kanalın bütün gün hisse senedi fiyatlarını bant halinde yayınladığı, ilk yerli haber kanalı ntv'nin dikkat çektiği, bunların yanında lig maçları ve yeni filmlerin cine 5 adında ücretli bir kanaldan dekoderle izlenebildiği, istanbul'da insanların eğlenmek için tatilya gibi yerlere gittiği, gençlerin henüz yeni yeni yaygınlaşan internette mirc üzerinden "chat" yaptığı, yanı sıra cep telefonu kullanımının yaygınlaştığı orta üstü gelire sahip insanların elinde nokia 8110, 6110 veya ericson, motorola vb. cep telefonlarıyla birbirine hava attığı bir yıldı 1999. gündemi belirleyen olaylar ise şu şekildeydi:
ocak 1999
8 ocak - istanbul, ikitelli'de buldukları yaklaşık ikişer ton ağırlığındaki kurşun kaplı kobaltı iş makinesinin kepçesiyle parçalayan hurdacı iki kardeş olaydan bir ay sonra radyoaktif madde temasından hastaneye kaldırıldı.
10 ocak - bahçelievler katliamı sanığı haluk kırcı, istanbul'daki evinde yakalandı ve cezaevine kondu.
11 ocak - 56. hükümet dsp genel başkanı bülent ecevit'in başkanlığında kuruldu. ecevit, yirmi yıl sonra başbakan oldu.
23 ocak - yalova'nın armutlu ilçesi açığında marmara tankeri yandı, denizde büyük çevre kirliliği meydana geldi.
şubat 1999
5 şubat - istanbul, maltepe'de erciyes huzurevi'nde yangın çıktı, 9 yaşlı yaşamını yitirdi.
15 şubat - sabancı center cinayetleri sanığı ve itirafçısı mustafa duyar afyon cezaevi'nde uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. olayda ünlü dolandırıcı selçuk parsadan da yaralandı.
15 şubat - pkk lideri abdullah öcalan türk özel timleri tarafından yakalanarak kenya'dan türkiye'ye getirildi.
mart 1999
5 mart - çankırı valisi ayhan çevik, tikko tarafından düzenlenen bombalı saldırıda ağır yaralandı.
13 mart - mavi çarşı katliamı; kar maskeli üç kişi istanbul, göztepe'deki mavi çarşı'ya ellerindeki molotof kokteylerini atması sonucu çıkan yangında 13 kişi yaşamını yitirdi.
19 mart - ankara devlet güvenlik mahkemesi başsavcılığı, fethullah gülen hakkında, laik devlet düzenini yıkarak şeriat düzeni kurmak için faaliyet gösterdiği iddiasıyla soruşturma açtı.
24 mart - ankara 2 no'lu devlet güvenlik mahkemesi abdullah öcalan'ın güvenlik açısından ankara'ya getirilmesinin sakıncalı olduğu gerekçesiyle tutuklu bulunduğu imralı adası'nda yargılanmasına karar verdi.
25 mart - yugoslavya, nato'ya savaş ilan edip, birleşmiş milletler'e de bildirince, nato üyesi türkiye de bu ülkeyle resmen savaşa girmiş oldu. böylece türkiye, uzun yıllardan sonra ilk kez bir savaşta resmî taraf oldu. bu gelişme üzerine türkiye'nin belgrad büyükelçisi ali ahmet acet'le birlikte 19 kişilik elçilik kafilesi, elçilik binasını tahliye edip süresiz olarak yugoslavya'yı terk etti (1998-1999 kosova savaşı).
nisan 1999
6 nisan - thy'nin boeing 737-400 trakya uçağı adana'nın ceyhan ilçesi yakınlarında düştü. uçağın altı mürettebatı yaşamını yitirdi. uçak hacıları almak üzere suudi arabistan'a gitmekteydi ve mürettebat haricinde yolcusu bulunmamaktaydı
8 nisan - hakkâri valisi nihat canpolat, yüksekova'dan dönerken, pkk'lı ‘canlı bomba’nın intihar saldırısına hedef oldu. canpolat saldırıdan küçük sıyrıklarla kurtuldu, şoförü öldü, yedi kişi yaralandı.
10 nisan - bahçelievler katliamı ve disk genel başkanlarından kemal türkler'in öldürülmesi davalarında gıyabi tutuklu olarak yargılanan ünal osmanağaoğlu yakalandı.
18 nisan - azerbaycan erken üretim petrollerini dünya pazarlarına taşıyan bakü-supsa boru hattı ve supsa terminali, azerbaycan cumhurbaşkanı haydar aliyev ile gürcistan cumhurbaşkanı eduard şevardnadze tarafından supsa'da resmen açıldı.
18 nisan - genel ve yerel seçimler aynı tarihte yapıldı; dsp 136, mhp 129, fp 111, anap 86 ve dyp 85 milletvekilliği kazandı. cumhuriyet halk partisi kapalı olduğu dönem dışında ilk defa tbmm dışında kaldı.
22 nisan - deniz baykal, chp genel başkanlığı'ndan istifa etti.
mayıs 1999
1 mayıs - öss sınav sorularının çalındığı ortaya çıktı, sınav iptal edildi.
2 mayıs - fazilet partisi'nden istanbul milletvekili seçilen merve kavakçı'nın tbmm'deki yemin törenine başında türbanla gelmesi krize neden oldu.
7 mayıs - yargıtay cumhuriyet başsavcısı vural savaş, fazilet partisi'nin kapatılması talebiyle anayasa mahkemesi'nde dava açtı.
13 mayıs - kartal endüstri meslek lisesi'nde sınıfı basan murat kurt adlı beklemeli öğrenci bir öğretmen ve bir öğrenciyi tabancayla öldürdü.
13 mayıs - bakanlar kurulu fazilet partisi'nden milletvekili seçilen merve kavakçı'yı vatandaşlıktan çıkarma kararı aldı.
20 mayıs - pkk yöneticilerinden şemdin sakık ve kardeşi arif sakık idam cezasına çarptırıldı.
22 mayıs - ankara'da toplanan chp ıx. olağanüstü kurultayı'nda altan öymen genel başkanlığa seçildi.
28 mayıs - 57. hükümet, bülent ecevit'in başkanlığında, dsp-mhp-anap'ın oluşturduğu koalisyonla kuruldu.
31 mayıs - abdullah öcalan, ankara 2 no'lu devlet güvenlik mahkemesi tarafından imralı adası'nda yargılanmaya başlandı.
haziran 1999
7 haziran - emniyet genel müdürlüğü müfettişleri tarafından yürütülen soruşturmada, emniyet istihbarat başkanlığı'na ait ana bilgi bankasına telefon dökümlerini almak üzere yapılan girişlerin adresleri konusunda telefon kayıtlarını izleme skandalı ortaya çıktı. başbakan bülent ecevit, tansu çiller, tuğrul türkeş ve milli güvenlik kurulu genel sekreterliği gibi pek çok ismin ve kuruluşun telefon kayıtlarını izlendiği ortaya çıktı.
29 haziran - abdullah öcalan, idam istemiyle yargılandığı ankara 2 no'lu devlet güvenlik mahkemesi tarafından, türk ceza yasası'nın 125'inci maddesi uyarınca vatana ihanet suçundan ölüm cezasına çarptırıldı.
30 haziran - çeşitli alanlarda vergi indirimleri ve ertelemeler getiren, ekonomiyi canlandırmaya yönelik mali önlemler içeren yeni bütçe kanunu yürürlüğe girdi.
temmuz 1999
6 temmuz - ekonomiden sorumlu devlet bakanı hikmet uluğbay, evinde geceyarısı tabanca ile intihar girişiminde bulundu, uzun süren bir tedaviyle kurtarıldı.
21 temmuz - pkk örgütü'nün liderlerinden cevat soysal, moldova'da yakalanarak türkiye'ye getirildi.
22 temmuz - bir süredir madde madde açıklanmakta olan hükümetin ekonomiyi canlandırmak için aldığı acil önlemler paketi ile "mali milat" üç yıl süreyle ertelendi.
ağustos 1999
6 ağustos - türk-iş genel sekreteri ve maden-iş sendikası genel başkanı şemsi denizer, zonguldak'taki evinin önünde eski koruması tarafından düzenlenen silahlı saldırıda yaşamını yitirdi.
11 ağustos - 143 saniye süren ikinci binyılın son güneş tutulması türkiye'nin her yerinden izlendi.
13 ağustos - sosyal güvenlik yasa tasarısı ve tahkim yasası'nı protesto etmek için bir günlük iş bırakma eylemi yapan 15 sendikanın oluşturduğu emek platformu, türkiye genelinde günlük hayatı önemli ölçüde durdurdu. buna rağmen emeklilik yaşını kadınlarda 58'e, erkeklerde 60'a çıkaran düzenleme tbmm'de kabul edildi.
14 ağustos - uluslararası tahkim için anayasa değişikliği yapıldı. anayasa'nın devletleştirme ile ilgili 47'nci, idarenin eylem ve işlemlerine karşı yargı denetimini düzenleyen 125'inci ve danıştay'ın oluşumu ve yetkilerini içeren 155'inci maddeleri değiştirildi.
17 ağustos - marmara bölgesinde büyük bir deprem meydana geldi. tsi 03:02'de, kocaeli/gölcük merkezli olarak mw ölçeğine göre 7,5 büyüklüğünde gerçekleşen deprem, büyük çapta can ve mal kaybına neden oldu. sadece tüm marmara bölgesi'nde değil, ankara'dan izmir'e kadar geniş bir alanda da hissedilen depremde, resmî açıklamalara göre, 17 480 kişi ödlü, 23 781 kişi yaralandı. 285 211 konut, 42 902 işyeri hasar gördü.
28 ağustos - sinan şamil sam, dünya amatör ağır sıklet boks şampiyonu oldu.
28 ağustos - türk ceza kanunu'nun 312. maddesinde düzenleme yapılan değişiklik tbmm'den geçti. cezaevlerindeki 70 bin tutuklu ve hükümlüden 26 bin 500'ü tahliye edildi.
eylül 1999
13 eylül - şeytana taptıklarını söyleyen üç genç, ortaköy mezarlığı'nda şehriban coşkunfırat adlı genç kızı öldürdü.
26 eylül - ankara ulucanlar cezaevi'nde aşırı sol örgüt üyelerinin bulunduğu koğuşlarda jandarmanın arama yapmak istemesiyle çıkan olaylarda 10 hükümlü ve tutuklu yaşamını yitirdi, 5'i asker 24 kişi yaralandı.
ekim 1999
5 ekim - 36'ıncı antalya altın portakal film festivali ödülleri sahiplerini buldu. en iyi film ödülü'nü tomris giritlioğlu'nun yönettiği salkım hanımın taneleri aldı. en iyi erkek oyuncu uğur polat, en iyi kadın oyuncu ise başak köklükaya seçildi.
6 ekim - adana'da hücre evine baskın planı yapan polis yanlış daireye girerek hiçbir şeyden haberi olmayan bir temizlik işçisini öldürdü.
17 ekim - devlet memurluğuna giriş için ilk kez merkezi sınav (kurumlar için merkezi eleme sınavı) yapıldı.
21 ekim - prof. dr. ahmet taner kışlalı, ankara'da otomobiline konulan bombanın patlaması sonucu yaşamını yitirdi.
26 ekim - sabancı center cinayetleri sanıklarından fehriye erdal, belçika'da yakalandı.
kasım 1999
12 kasım - düzce'de deprem meydana geldi; merkez üssü düzce olan 7.2 şiddetindeki depremde ölü sayısı 845, yaralı sayısı 4948 oldu.
17 kasım - avrupa güvenlik ve işbirliği teşkilatı'nın (agit) 6. zirvesi istanbul'da başladı.
25 kasım - abdullah öcalan için verilen idam cezası yargıtay tarafından onaylandı.
26 kasım - deprem için öngörülen ek vergi yasası yayımlandı.
aralık 1999
3 aralık - düzce, türkiye'nin 81. ili oldu.
10 aralık - avrupa birliği, helsinki zirvesi'nde türkiye'ye adaylık teklif etti. türkiye başvuruyu 36 yıl önce yapmıştı.
13 aralık - alaattin çakıcı, tutuklu bulunduğu fransa'dan türkiye'ye iade edildi.
21 aralık - hakkındaki yolsuzluk suçlamaları nedeniyle gıyabında yargılanan şişli eski belediye başkanı gülay aslıtürk, londra'da gözaltına alındıktan sonra şartlı olarak serbest bırakıldı.
22 aralık - bakanlar kurulu, yurtbank, egebank, sümerbank, esbank ve yaşarbank'ın tüm varlıklarına el koyarak tasarruf mevduatı sigorta fonu'na devretti.
23 aralık - uluslararası para fonu (ımf) ile imzalanan 18'inci stand-by anlaşması kapsamında, türkiye'ye üç yıl için yaklaşık 4 milyar abd doları mali destek sağlanması onaylandı.
29 aralık - şiddetli lodosta sürüklenen rus bandıralı "volgoneft 248" adlı tanker florya açıklarında karaya oturarak ikiye bölündü.