Tarihin En Büyük Skandallarından Biri: Panama Papers Olayı Nedir?
Öncelikle bu Offshore olayı nedir? Kimler, niçin bu yöntemi kullanır?
offshore nedir, korkulacak bir sey degil, siradan insanlarin da sirket kurmasi mumkun, online sirketler falan icin bicilmis kaftan. o yuzden cok sevdiginiz apple microsoft falan hicbir yere vergi odemez ya da cook az oder, kimse agzini bile acamaz. offshore un asil kullanicilari bunlardir.
bu isin vergi kacirma kismi.
okumazsiniz biliyorum ama su asagidakini acin ve en buyuk firmalarin offshore da tuttuklari paraya bir bakin: http://ctj.org/pdf/offshoreshell2015.pdf
ısin bir de 4 buyuk denetim firmasinin kara para aklama konusundaki uzmanligi boyutu var. ısim verelim pricewaterhouse coopers (pwc), ernst & young (ey), deloitte, and kpmg.
ıngiliz akademisyen prem sıkka ya gore bu 4 buyuk denetim firmasinin vergi kacirma ve kara para aklama konusunda inanilmaz bir uzmanligi var. uzmanligin da otesinde, dunyada tekler. uyusturucu parasi, narcosta izlediginiz gibi bu paralar araziye gomulmuyor artik, yaratici denetmenler sayesinde en buyuk bankalar ve en buyuk denetmenlik firmalari tarafindan gupe gunduz herkesin gozu onunde aklaniyor.
bu buyuk denetmenlik firmalarin kara para aklama da kullandigi yontemlerden biri offshore adalarda bircok sirket kurup paranin izini kaybettirene kadar sayisiz transferler yapmak.
yukaridakini ayri tutarak once gri kisma sonra da kara kisma egilelim.
gri kisim;
siyasi lincten kurtulmak icin servetini offshore a tasiyanlar (mesela cem uzan zamaninda birseyler kaciramamis olsa bugun tayyip yuzunden ac biilac ortada kalirdi, ayni sekilde putin in gazabindan kurtulmaya calisan bir takim is adamlari (butun oligarklari dahil etmiyorum).
cok zengin bir insan bosanmak zorunda kaldiginda, servetin tamami kariya gitmesin diye, servetin buyuk kismini buralara aktarir, tazminat olarak gorunurde ne kaldiysa onun uzerinden tazminat oder.
ıflas vermeyi planlayan isadamlari, niyetlendikten birkac yil once baslarsa, mallarinin cok buyuk bir kismini offshore a kacirabilir, iflas ini verdiginde sirketin alacaklilari, babayi alir.
buraya kadar isin gri yuzuydu.
simdi bir de kara yuzune bakalim.
uyusturucu ticareti yapanlar,
yolsuzluga karismis politikacilar (devlet kurumunu ozellestirmis, olu essek fiyatina yabanci ya da yerli yatirimciya satmis, kendi yuzdesini almis, bu parayi nereye koyacak, gotune sokacak degil ya, kendi ulkesinde bankaya da yatiramaz, belli yollardan bu parayi yurtdisina cikarip birkac kademeli islemle paranin izini kaybettirecek),
insan ticareti yapanlar (fuhus icin falan),
terorist organizasyonlar,
istihbarat orgutleri, dizilerden cok iyi bildiginiz black ops larini finanse etmeye calisan cia, mossad, mi6 gibi orgutlerin kurdugu paravan sirketler.
gibi gibi liste uzar gider.
Gelelim Panama Papers olayına...
efenim corruption konulu bu belgeler an itibariyle yabancı basınlar tarafından tek tek haberleştiriliyor. içlerinde milyarderler, başkanlar, katiller, bankalar, bakanlar vs. nin yer aldığı bu yolsuzluk olaylarında şu anda putin'in 2 milyar dolarlık offshore skandalı ön planda.
ekleme: 11.5 milyon belge var ve 2.6 terabayt boyutunda bir arşiv.
ekleme2: burada şu ana kadar dahil olan önemli kişiler görülebiliyor. messi ve babasını da ekleyelim ayrıca.
ekleme3: nedir bu panama papers diyenler için çeviriyorum: mossack fonseca isimli, panama merkezli bir avukatlık şirketi var, ve bu şirket, müşterilerine offshore işine dahil etme gibi hizmetler de sunuyor. tabi şirket panama merkezli ve galiba panamadaki şirketlerin yarısından fazlasını bünyesinde barındırıyor, yetmiyor, dünya çapında da müşterilere açılıyor. 42 ülkeden 600 çalışanı ile ağ kurmuşlar paşamlar. hatta dünyanın 4. büyük offshore hizmeti sunan şirketiymiş.
mossack fonseca ise bunun anti-kara para aklama yasalarına uygun olduğu görüşünde. hizmetlerinin kötüye kullanılmasından pişmanlarmış ve bunu aktif bir şekilde önlemeye çalışıyorlarmış.
Peki bu iş nasıl yapılıyor?
ekleme4: ulan bu işi nasıl yapıyorlar peki, nasıl ortaya çıkıyor diyenler olabilir. şurada açıklanmış 5 adımda. tarifi veriyorum:
1 adet güvendiğiniz birisi
1 adet bankası olan başka bir güvendiğiniz birisi
1 adet hukuk firması (bir anlamda aracı firma) - mossack fonseca'yı öneriyorlar
şimdi banka, bir şirket kurmanıza yardımcı oluyor ki bu şirketi de offshore'a sokuyorsunuz- diyelim ki britan virjin adalarında (biritish virgin islands) ki bu adalar topluluğunda mahremiyet hukukuna göre kimse sizin ne yaptığınızı bilemez, öyle bir hak yok.sonra da hukuk firmamız sayesinde bu offshore şirketlerine para aktarılıyor (mesela rusya'daki kıbrıs'taki bankalardan bu şirketlere). tamamdır artık paran var. parayı harcama işine gelince: bu şirketlerden bu sefer kendi istediğin bir yere para gönderebilirsin (video'da bahsedilen ise bir kayak merkezi, putin'in kızı burada evlenmiş)
işin trick kısmı da bu para aktarmalar korumalı değil ve takip edilemez, böylece kimsenin ruhu duymaz. burada da kilit nokta tabii ki mossack fonseca...
The Guardian'ın Putin için hazırladığı ''Milyar dolarlarınızı nasıl saklarsınız?'' videosu
Panama Papers olayında Türkiye'den adı geçen 101 şirket var ve tam listesi Mayıs ayında açıklanacak
ian bremmer'ın bu belgelerde adı geçen şirketlerin ülkelere göre dağılımını gösteren tweetinde, türkiye'den de şirket veya şirketlerin bulunduğu görünen skandal.
dünyada temiz ülke kalmamış resmen. haritaya bakarak grönland'a mı yerleşsem diyorum ama hemen yan komşusu izlanda'dan birşeyler sıçrar mı diye korkmuyor da değilim.
İzlanda başbakanının istifası isteniyor
belgelerde ismi geçen izlanda başbakanı sigmundur daví? gunnlaugsson daha önce guardian ropörtajında offshore konusuyla ilgili tufaya gelmiş.
Belgelerde adı geçen önemli isimlerden Putin'in birkaç gün önce yaptığı açıklama oldukça ilginç
bu belgelerin yayınlanacağını anlayan putin, birkaç gün evvel açıklama yapmış.
"bana zarar vermek isteyen bazı odaklar, batı medyasında yalan yanlış belgeler yayınlayacak" şeklinde.