Tartışmalı Gıda Maddesi Margarin Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Margarin nedir?
margarin, laboratuvar koşullarında doymamış bitkisel yağların hidrojen eklenmek suretiyle (hidrojenasyon) doymuş yağ haline getirilmesiyle oluşturulan bir yağ türüdür.
Margarin nasıl icat edildi?
fransız imparatoru 3. napolyon ( bildiğimiz napolyon değil, onun sonradan tahta geçen akrabası) fakirler tereyağı alamadıkları için mırın kırın etmeye başlayınca toplamış bilim adamlarını ve demiş ki "tereyağına benzeyen bir şey bulana ödül vereceğim". tabii paranın kokusunu alan dönemin kimyagerleri de başlamışlar çalışmaya ve en sonunda bir tanesi margarin dediğimiz maddeyi üretmeyi başarmış (hippolyte mège-mouriès)
tabii o dönemin insanları daha uyanık olduklarından ve modern reklamcılık taktikleri gelişmediğinden kimse bu acayip şeyi ağzına sürmeye yanaşmamış. en sonunda fransız kimyager bu buluşunun patentini bir şirkete satmış ve margarinin macerası başlamış.
tabii ardı ardına gelen dünya savaşları ve amerika'daki ekonomik kriz, milletin tereyağına ulaşmasının önünü kesince margarine de gün doğdu ve işte günümüzde tüm market raflarını dolduran ve evlerimizin dolaplarını süsleyen margarin böyle popülerleşti.
Margarin sağlığa zararlı mıdır?
margarin değil, trans yağ zararlıdır:
http://content.nejm.org/…i/content/full/354/15/1601
günümüzde üretilen margarinlerin çoğunda trans yağ kullanılmamaktadır, eğer kullanılırsa da trans yağ miktarı paket üzerinde belirtilmektedir:
http://www.nytimes.com/…5brod.html?_r=1&oref=slogin
http://www.healthcastle.com/…ter-or-margarine.shtml
trans yağ içermeyen margarinde, kolesterol ve doymuş yağ oranı tereyağına göre son derece azdır. omega 3 oranı ise tereyağına göre fazladır.
100 gramdaki kolesterol oranı
tereyağı: 215 mg
margarin: 0 gram (kanola veya palmiye gibi bitkisel yağlardan üretilen margarin)
...
100 gramdaki doymuş yağ oranı
tereyağı: 51.3 gram
margarin: 11.6 gram
...
100 gramdaki omega 3 oranı (linoleik asit, epa ve dha toplamı)
tereyağı: 0.3 gram
margarin: 6 gram
yukarıdaki veriler, amerika birleşik devletleri tarım bakanlığı'nın besin veri laboratuvarından alınmıştır.
Margarinin "sağlıksız olduğu" algısı nereden kaynaklanıyor?
ilk margarinler daha sağlıklı olmak bir yana dursun, doymuş yağ içermemelerine karşın trans yağ içerikleri yüzünden çok ciddi sağlık sorunlarına sebep oluyorlardı; hem de korumak için üretildikleri iddia edilen kalp ve damar sisteminde.
şu anda margarinler trans yağ içermediği söylenerek pazarlanıyor ve kullanımı oldukça azaldı ama şu anda 30'larına gelen insanların çoğu "margarin nesli" denilen sağlıksız bireylerden oluşuyor.
30 yaşında olup 70 yaşındaki gibi sistemik hastalıklar yaşayan herkes durumunu biraz da olsa margarine borçludur. şu anki margarinler artık eskisi gibi sağlıksızlık kaynağı değil ancak "geçti bor'un pazarı" demekten başka bir şey gelmiyor elden.