SİYASET 24 Haziran 2016
49,4b OKUNMA     1093 PAYLAŞIM

Tek Meclisle Yönetilen Ülkeler ile Çift Meclis Yönetilen Ülkelerde Görülebilen Gelişmişlik Farkı

Tek Meclisli sistemle yönetilen ülkelerle Çift Meclis sistemi ile yönetilen ülkeleri araştıran Sözlük yazarı "chauncey1" yönetim sistemlerinin ne kadar etkili olduğunu anlatıyor.
iStock.com

ülkelerin gelişmişliği ve insanların özgürlüğü ile meclis sayısı arasındaki ilişki. tek meclis sisteminde halkın seçtiği meclis yasama görevini elinde bulundurur ve meclisi denetleyecek üst bir kurum bulunmaz.

çift meclisli ülkelerde ise meclisin yaptığı yasaları denetleyecek ve gerektiğinde veto edebilecek senato adı verilen bir üst merci bulunur, böylece halkın seçtiği meclis kafasına göre at koşturamaz. senato üyeleri genellikle halk tarafından seçilmez, üst düzey bilgi ve eğitime sahip kişiler tarafından oluşturulur.

çift meclis sistemiyle yönetilen bazı ülkeler;

abd, almanya, ingiltere, fransa, kanada, italya, japonya, hollanda, rusya, ispanya, isviçre, irlanda, belçika, avustralya, arjantin, brezilya, avusturya, polonya.

tek meclis sistemiyle yönetilen bazı ülkeler;

çin, türkiye, suriye, kuzey kore, israil, ermenistan, bulgaristan, mısır, ırak, iran, vietnam, azerbaycan.

tabi tek meclise sahip olup özgürlükleri ve gelişmişlikleriyle önde gelen ülkeler de yok değil (norveç, isveç, danimarka...) ancak istisnalar dışında özgürlüğü önemseyen ülkeler çift meclis sistemiyle yönetiliyor sanki.

tek meclis ile çift meclis sistemlerinin hem olumlu hem olumsuz yanları vardır. günümüzde abd, italya, fransa, ingiltere, ispanya, rusya, belçika, hollanda, kanada, brezilya, avustralya, japonya, meksika gibi ülkeler çift meclisle yönetilirken; türkiye, portekiz, çin, finlandiya, danimarka, isveç, yunanistan, bulgaristan, ukrayna, panama, iran, suriye, yeni zelanda gibi ülkeler tek meclise sahiptir. her iki tarafa da örnekler çoğaltılabilir.

fakat günümüz modern devletlerinde ağırlıklı olarak çift meclis görürüz. lâkin bu çift meclisin daha meşru olduğu anlamına gelmez.

bilinenin aksine dünyada sadece 5-10 ülkede değil
ingiltere, fransa, almanya, ispanya, italya, avusturya, isviçre, abd dahil tam 75 ülkede uygulanmakta olan sistem.

dünyada bulunan parlamentolar hakkında en detaylı ve karşılaştırmalı verilere sahip parlamentolararası birlik (ıpu)’nun verilerine göre
dünya üzerindeki 112 ülke tek meclisli,
75 ülke ise çift meclisli sisteme sahiptir.

dünya nüfusunu baz alırsak
bugün dünyada insanların yaklaşık % 57’si çift meclisli sistemle yönetilen ülkelerde yaşamaktadır.

ayrıca 30 oecd ülkesinin 17’si,
g7 ülkelerinin tamamı,
avrupa birliği üyelerinin yarıdan fazlası da çift meclis sistemine sahiptir.

bu haritada yer alan mavi renteki ülkeler çift meclis sistemine sahiptir.