evet, 4-5 yaşından beri bağlama ile ilgilenen, çok zaman ve emek harcamış biri olarak, bağlama deyince önce bana soracaksınız

tarzını severiz, sevmeyiz fakat bağlamayı eline alan her insana saygı duyarız. nitekim bağlama sevdadır, türküdür, bizim duygularımızı anlatır. bağlama ne kısa kol bağlamadan ibarettir, ne de düğünlerde çalanınan elektro bağlamadan. teknik olarak gitarla yarışabilir bağlama. öyle elektro bağlama soloları vardır ki, elektro gitar solosu zannedersiniz. uzun kol bir bağlama'da türk sanat müziği makamlarından (rast, hicaz, nihavent, uşşak vb.) leziz taksimler geçebilir, ispanyol gitar akorları, arpejleri yapabilir, blues-jazz sololar atabilir, orta anadolu, ege, konya vb. mızrapları, tavırları atabilir, bozlaklar çalabilir, semah kültürüne ait bir birinden değerli türküleri çalabilirsiniz. tabi bunun için teknik bilgi ve yetenek gerekiyor; akort çeşitleri, tel sıralamaları, sazın ebatları (cüra, çöğür, tanbura, divan sazı, meydan sazı, elektro bağlama, elektro midi bağlama, 4 telli bağlama vs.)

bu hususlarda öne çıkan yetenekli müzisyenler ve sanatçılar vardır

mesela bozlak konusunda rahmetli neşet ertaş, bayram aracı, mehmet erenler gibi üstatlar, thm, semah ve şelpe konusunda arif sağ, erdal erzincan gibi üstatlar, klasik/serbest stilde orhan gencebay, ismail tunçbilek, çetin akdeniz, hasan genç, ismet topçu gibi üstatlar öne çıkar. bu isimler bağlama virtüözü olarak kabul edilir. bu isimleri takip eden, izinden giden çok sayıda müzisyen de vardır. örneğin genel olarak orhan gencebay ekolünden gelenler, neşet ertaş ekolünden gelenler, arif sağ ekolünden gelenler vs. hepsinin tadı, sanatı özeldir, saygı duyulası ve dinlenesidir.

yine örneğin hasan genç, ahmet koç, çetin akdeniz ve ismail tunçbilek gencebay ekolünden gelir. bu tabi sadece gencebay eserleri çaldıkları anlamına gelmiyor. peki gencebay ekolü nedir? politik ve popülist eleştirileri bir kenara bırakıp, sanat adına konuşacak olur isek; gencebay ve arif sağ 60'larda trt'nin açtığı bağlama sınavını başarıyla geçmiş, iki değerli müzisyendir. birbirilerinden çok etkilenmiş ve beraber çok plak'a bağlama ile eşlik etmişlerdir. (en son bir kaç yıl evvel sabahat akkiraz'ın gönül defteri isimli türküsüne beraber çalmışlardı.) konuya dönecek olur isek, sazda, gencebay ekolünün temelinde, türk halk müziği ve türk sanat müziği stili vardır. gencebay'ın da temeli türk halk müziğidir zaten. `(yılmaz güney`'in kızılırmak/kara koyun filminin müzik direktörlüğünü orhan gencebay yapmıştır mesela. o filmde orhan gencebay'ın bağlamasından ve sesinden bol bol türkü dinleriz.) tsm ve thm'nin yanısıra batı stili de vardır gencebay sazında. kromatikler, arpejler ve gitar akorlarını bağlamaya uyarlayan ilk enstrümanisttir. elektro bağlamayı da 60'ların sonunda erkin koray ile birlikte icat etmişlerdir.

kendi kişisel görüşlerim ve zevkime göre çeşitli tarzlarda ajilite , duygu, teknik ve enstrümana hakimiyet açısından öne çıktığını düşündüğüm bazı soloları belirteceğim. sıralamalar keyfe kederdir.

serbest/klasik stil

orhan gencebay - divan solo 

çetin akdeniz - doğaçlama

hasan genç - nihavent uvertur

ismail tunçbilek - kaderimin oyunu

ismet topçu - doğaçlama

ismet topçu - doğaçlama 2

ilhan özbay - kolay değil

ahmet koç - doğaçlama

türk halk müziği ve bozlak

yılmaz ipek - bozlak

neşet ertaş - bozlak

mehmet erenler - fidayda

orhan gencebay - türk halk müziği

çetin akdeniz - haydar haydar

ali ekber çiçek - haydar haydar

bayram aracı - şu kavak meşe kavak

semah, şelpe, kısa kol bağlama

arif sağ - şeker oğlan 

arif sağ - topal 

çetin akdeniz - şehnaz longa 

arif sağ - şelpe 

arif sağ - kaytağı 

erdal erzincan - şelpe 

erdal erzincan - şelpe 2

saf duygu (elektro ve akustik bağlama ile makam taksimleri)

orhan gencebay - rast solo 

yudum - hüzzam solo 

muhlis berberoğlu - hüzzam solo 

ilhan özbay - rast solo 

soner mızrak - nikriz 

orhan yurdagel - taksim

tüm bunların dışında

benim en üst seviye virtüözite, duygu ve teknik gerektirdiğine inandığım kayıt: 

(türk halk müziği motifleri yanısıra, kromatik, akor, makam geçişleri, ajilite, blues riffleri ve ankara mızrabı içerir)

orhan gencebay - hatasız kul olmaz

Bağlama Alacaklara Tavsiyeler