haziran 2020’de karadeniz’deki tuna-1 kuyusunda göreve başlayan fatih sondaj gemisi, daha önce akdeniz’de keşif çalışmaları için kullanılmıştır. gemi, türkiye adına göreve başlamadan önce ise deepsea metro-2 adı ile görev yapmış olup; türkiye cumhuriyeti'nin gemiyi satın almasından sonra "fatih" isminin verilmesiyle mavi vatan sınırları içerisinde doğalgaz sondaj çalışmaları için kullanılmaya başlanmıştır. fatih sondaj gemisinin sahip olduğu teknolojileri irdeleyerek olursak...

türkiye’nin ilk sondaj gemisi olan fatih’in geçmişi

ilk adı: deepsea metro-ii

üretici: hyundai ağır sanayi şirketi, güney kore

denize indirilme tarihi: 25 kasım 2011

çalıştığı ülkeler:
bermuda, birleşik krallık (2011 - 2016)
marshall adaları (2016 - 2018)
türkiye (2018 - günümüz)

sahibi:
chloe marine, bermuda (2011 - 2016)
chalfont shipping, norveç (2016 - 2018)
türkiye petrolleri anonim ortaklığı, türkiye (2018 - günümüz)

işletmeci:
norveç şirketi (2011 - 2018)
türkiye petrolleri a. o. (2018 - günümüz)

fatih sondaj gemisi, birleşik krallık’a bağlı küçük ülkelerden olan bermuda’daki chloe marine isimli şirketin 860 milyon dolarlık finansmanı ile güney koreli hyundai tarafından üretilmiştir.

geminin ilk sahibi chloe marine’nin sahip olduğu deep sea metro ltd. isimli şirketi olduğu için, gemiye ilk olarak bu şirketin adı verilmiştir. geminin işletmesinden ise deep sea metro isimli şirkete bağlı olan norveçli odfjell drilling sorumlu olmuştur.

gemi, ilk görevini; güney afrika’nın başkenti cape town’da yapılan modifikasyonların ardından, petrobras isimli petrol şirketi adına brezilya’da gerçekleştirmiştir. 2012 senesinde başlayan 3 yıllık bu sözleşmenin bedeli 531 milyon dolar olmuştur. 2015’te yaşanan petrol krizi nedeniyle gemi, çalışmalarını durdurmak zorunda kalmış ve limana çekilmiştir. 2016 senesinde ise 210 milyon dolara norveçli chalfort shipping tarafından satın alınarak aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır.

türkiye petrolleri anonim ortaklığı ise 2018 senesinde 262,5 milyon dolar karşılığında gemiyi satın alarak, işletme hakkını kendinde tutmuş ve gemiye fatih adı verilmiştir.

fatih sondaj gemisi, türkiye adına ilk görevine akdeniz sularında çıkmış ve haziran 2020’de ise karadeniz’de araştırmalar yürütülen tuna-1 kuyusunda göreve başlamıştır.

fatih sondaj gemisi hakkında temel bilgiler

• uzunluk: 229 metre
• genişlik: 36 metre
• draft (geminin su altında kalan bölümü): 15,5 metre
• sondaj kule yüksekliği: 64 metre
• sondaj derinliği: 12 bin 120 metre
• ortalama hızı: saatte 8 deniz mili (14,8 km/sa)
• brüt tonaj: 51 bin 283 gros ton
• yük taşıma kapasitesi: 34 bin 256 ton (metrik ton, detveyt)

sondaj gemileri arasında en ileri nesil olarak bilinen 6. nesil bir gemi olduğu söylenen fatih, üretildiği teknolojilerin üzerin ilave teknolojilere sahiptir.

teknolojij güncellemeler yapılan geminin tüm teknik aksamları yenilenmiştir. yapılan teknik iyileştirmelerden öncesinde fatih gemisi dünyanın en yüksek teknolojiye sahip 16'ncı gemisi olma özelliğindeyken, yapılan geliştirme ve iyileştirmelerin ardından kendi alanında ve dünya genelinde en yüksek teknolojiye sahip olan gemiler arasında 5. sıraya yükselmiştir.

sondaj derinliği ise dünya denizlerindeki en derin çukurun tabanına kadar ulaşacak şekilde geliştirilmiş durumdadır.

fatih sondaj gemisinin diğer özellikleri

• 11 kilometre derinliğe sahip mariana çukuru’nda bile sondaj yapabilir,
• 6 metre yükseklikte dalgalarda sabit kalabilir,
• 64 metrelik sondaj kulesinin uzunluğu galata kulesine yakındır,
• taşımadan görevli 2 sondaj kulesi ise toplam 30 tanka eşdeğer ağırlığı kaldırabilir.

fatih gemisinin sahip olduğu özellikler hakkında türk resmî makamlarının ve uluslararası denizcilik kuruluşlarının kamuoyuna yaptıkları açıklamalar şimdilik bunlardır.

kaynaklar: dünya, anadolu ajansı, offshore energy, fleetmon, oilships, marinetraffic

Karadeniz'de Bulunduğu Söylenen Büyük Doğalgaz Rezervine Dair Elimizdeki Bilgiler