bu yazı, benim gibi mezarlık gezmeyi sevenler için yazılmıştır.

türkiye'nin dört bir yanında mutlaka gezilip görülmesi gereken, harika mezarlıklar var ancak genellikle türk insanı mezarlıkları cenazede ve bayramlarda hatırlar. bu güzel mekanlar her daim ziyaret edilmelidir. 

1. istanbul'un kayda değer bütün mezarlıklarını ziyaret edin

* zincirlikuyu
* karacaahmet
* aşiyan
* eyüpsultan 
* edirnekapı
* feriköy
* bülbülderesi 
* mecidiyeköy'de yanyana üç topluluğun mezarlığı
* haydarpaşa ingiliz mezarlığı
* boğaza sıfır mezarlıklar
* adalardaki mezarlıklar
* pangaltı latin, feriköy protestan, aya lefter, bulgar ortodoks yani kurtuluş civarındaki mezarlıklar işte
* suriçinin dışında kalan merkezefendi, kozlu, topkapı, balıklı mezarlıkları
ve daha niceleri...

2. ankara'nın iki ünlü mezarlığı cebeci asri mezarlığı ve karşıyaka mezarlığı'na mutlaka gidin

 bu iki mezarlıkta neredeyse istanbul'dakiler kadar fazla sayıda tanınmış siyasetçi, sanatçı, sporcu, aydın insanları bulacaksınız. tabi önceliğiniz cebeci asri olsun çünkü turistik noktalara daha yakın ve karşıyaka'ya göre daha küçük olduğu için gezmesi daha kolaydır. ayrıca içine girer girmez cumhuriyet dönemine ışınlanmanız olasıdır. karşıyaka ise cebeci asri'ye göre nispeten daha yeni, büyük ve biraz sapa kaldığı için onu ikinciliğe koyabiliriz.

aöç arazisindeki devlet mezarlığı ve cebeci asri yakınlarındaki askeri şehitliği de es geçmeyelim.

3. izmir'deki mezarlıklar da her ne kadar istanbul'dakiler kadar olmasa da baya kozmopolit zenginlikler sunar

* kokluca 
* musevi mezarlıkları 
* ingiliz mezarlıkları 
* soğukkuyu 
* körfez manzaralı mezarlıklar

4. adeta açık hava müzesi niteliğindeki bursa mezarlıklarını görmeden bursa'dan ayrılmayın

bursa'ya turistik olarak gelenlerin %99'unun görmediği, bilmediği mekanlardır. sadece hanlar bölgesi ve uludağ'ı gezerek tamamlanmış bir seyahat oldukça yarım kalırmış gibime geliyor.

5. anadolu selçuklu devleti'ne 200 yıldan fazla başkentlik yapmış konya'da irili ufaklı onlarca tarihi mezarlık bulunmakta

hepsini olmasa bile en bilinenleri ziyaret edebilirsiniz. 

* üçler mezarlığında binlerce evliyanın mezarı mevcut. bu yüzden mevlana ziyaretlerinde çok yakın konumda olduğu için burası da sık ziyaret ediliyor. 

* musalla mezarlığı ise içindeki kale benzeri kümbetle biliniyor.

6. özellikle güney'de farklı dine sahip insanların birlikte gömüldüğü mezarlıkları mutlaka görmek lazım 

* mersin şehir
* antakya asri
* iskenderun asri
* datça
* kurşunlu 
* uncalı 

7. ahlat selçuklu mezarlığı ve doğuda onun kadar görkemli olmasa da gevaş, erciş, ağrı, ığdır gibi yakın bölgelerde anadolu'daki ilk türklerin mezarlıkları mevcut

o atmosfer mutlaka tadılmalı. o topraklar belki de yakın zamanda ahlat'taki kadar büyük bir mezarlık daha çıkartabilir kim bilir?

8. batı anadolu şehirlerinin neredeyse her birinin meşhur ve tarihi mezarlığı vardır 

* aksaray / ervah
* antalya / andızlı
* balıkesir / başçeşme
* denizli / ilbadı 
* edirne / buçuktepe
* havran / aynı isimle
* kuşadası / adalızade

ilbadı mezarlığı herhalde anadolu'da en görülesi mezarlıkların başında geliyor. şu ana kadar korunabilmesi denizli için büyük şans ama denizlililer bunun pek farkında değiller.

andızlı mezarlığı da antalya kent belleği açısından çok önemli bir mezarlıktır. kaleiçinden ibaret olan bir zamanlar antalyasının baş ebedi istirahat mekanıydı.

adalızade mezarlığı o kadar yamyamın olduğu ülkede bugünlere gelmesi mucize. kuşadası şaşırtıyorsun

ervah kabristanlığı evliyalar mezarlığıdır. konya'daki üçler mezarlığıyla çok benzer yönleri var. alanı çok büyük olduğu için baya vakit ayırmak gerekiyor 

havran mezarlığı içinde neredeyse yahya efendi'deki kadar tarihi mezar taşı barındırıyormuş.

9. orta ve doğu anadolu şehirlerinin bazıları da önemli ve meşhur mezarlıklara ev sahipliği yapar

* çorum / ulu
* erzincan / terzibaba 
* erzurum / asri
* malatya / sancaktar
* sivas / halfelik
* şanlıurfa / bediüzzaman
* trabzon / sülüklü

listedeki her mezarlık ayrı değerli ama terzibaba mezarlığı bambaşka bir olay. anlatılmaz yaşanır cinsten. o coğrafya için pere lachaise olmuş resmen. gidin görün

10. anadolu'nun farklı köşelerinde sıkışmış, küçültülmüş, yok edilmeye çalışılmış gayrimüslim mezarlıkları mevcut

mesela ; malatya ve diyarbakır'da ermeni, trakya şehirlerinde musevi mezarlıkları adıyaman'da süryani mezarlığı mevcut. özellikle değil ama yakınında bulunursanız izin alarak ziyaret edin.

mardin ve çevresindeki süryani mezarlıklarını da özellikle tavsiye ederim çünkü mardin işi dediğimiz sanatsal değeri çok yüksek olan mezar taşlarına rastlamanız olası.

Ankara'daki Cebeci Asri Mezarlığının Planı Neden Fil Ayağı Şeklinde?