HAVACILIK 23 Kasım 2021
26,9b OKUNMA     417 PAYLAŞIM

Türkiye'nin 120 Adet Sipariş Verdiği İddia Edilen F-16 Block 70 Uçağı Neyin Nesidir?

Ekim ayının sonunda İngiliz haber ajansı Reuters, Türkiye'nin ABD'den 40'ı yeni, 80'i de eldeki F-16'ları yükseltecek şekilde toplam 120 adet F-16 Block 70 sipariş etmek istediğini belirtmişti. Peki bu uçak nasıl bir teknoloji? Türk Hava Kuvvetleri'ne ne katabilir? Siyasi etkisi ne olur? Sözlük yazarı "lantirn161" anlatıyor.

f-16 block 70/72 şu anda f-16 serisi uçakların en gelişmiş versiyonu

uçaktaki özellikler başlıca sayarsak daha gelişmiş aviyonikler, çok gelişmiş bir radar, yeni nesil mühimmatları atabilme kabiliyeti ve uzatılmış gövde ömrü yeniliklerini içermekte. onun dışında kullanılan motor, harekat sığası, taşınabilir faydalı yük vs çok çok büyük farklılıklar içermemekte. elbette böyle yazınca yanlış anlamayın uçak şu anda yeni nesil aviyonikleri ve yazılımları sayesinde gayet avantajlı bir savaş makinesi ve kesinlikle kötü bir uçak değil.

ilgili haberden anladığım kadarıyla 40 adedi yeni ve 80 tanesi eldekilerin modernizasyonu olacak şekilde toplamda 120 uçaklık bir talep iletilmiş. 40 uçak sıfırdan kurabileceğiniz 2 filo demek. block 70/72'nin "d" yani çift kişilik versiyonu üretildi mi bilmiyorum ama sanırım vardır. bu durumda sanırım 40 uçağın 4 veya 6 tanesi "d" olsa (eğitim amaçlı) geriye 34-36 tanesi de tek kişilik "c" versiyonu alınır. kadrodaki eksikliği kapamak için eh işte seviyesinde bir alım planı. elbette 80 uçağın da block/70/72 seviyesine çıkarılması daha olumlu bir durum. neticede en son seviye aviyonik ve yazılımların olması her zaman daha avantajlı bir durum. işler yolunda gider de uçaklar alınırsa yeni alınacak 40 uçakta da bizim filolardaki general electric üretimi f110-ge-129 motoru seçilecektir. zaten tüm eğitimlerimiz ve bakım teşkilatı da bu motor üzerine kurulu olduğundan lojistik maliyeti de minimumda olur. ayrıca uçağa da aşinayız, pilot eğitimi ve biraz da aviyonikçi eğittik mi minimum masrafla çıkarız işin içinden.

f-16 çok verimli bir platform ve uçağın hızlı, kıvrak olması özellikle yunanistan'a karşı ihtiyaç duyduğumuz hava-hava savaşı kabiliyeti için çok uygun. ayrıca almaya niyetlendiğimiz block 70/72'deki aesa radarı yunanistan'ın yeni aldığı rafale uçaklarında var. bizde ise maalesef henüz bu kabiliyet yok ama aselsan'ın üzerinde çalıştığı bir proje mevcut. eğer block 70/72 alımı/modernizasyonu olursa bu açıdan da yunanistan ile denk bir hale geleceğiz. aesa radarını anlatmayacağım merak eden açar bakar ama özellikle hava-hava çarpışmalarında kullanılan çok gelişmiş bir radar sistemi olduğunu bilin.


maalesef son dönemde yapılan hatalar neticesi f-35 projesinden "şimdilik" dışlandık

f-35 konusunda ümidimi kaybetmiyorum ama mevcut politik durumda bu uçakların bize kısa vadede verilmesi gibi bir durum olmayacak. amerika, son bm toplantılarından da gördüğümüz gibi, artık türkiye ile ilişkilerde belli bir soğukluğu, en üst seviyeden alenen belli etmekte. bunun nedenlerini analiz etme gibi bir isteğim yok, zaten sebebi hepimiz biliyoruz. ancak şunu da unutmayın ki amerika ile 1945 yılından beri içinde olduğumuz savunma sanayi ilişkisini bir çırpıda silip yerine rus envanterine öyle kolay kolay geçil(e)mez. o nedenle f-35 konusunda ilerleyen yıllarda olumlu gelişmeler olacağını ve zaten hakettiğimiz uçakların bize geç de olsa geleceğini umuyorum. işte bu süreçte maalesef hava kuvvetlerinde yaşanması muhtemel ciddi bir uçak krizi tehdidi var. zaten yazılmış f-4'ler artık uzatmaların uzatmalarında, f-16 filosu nispeten eski, yunanistan'ın ekonomiyi biraz toparlayınca gene eskisi gibi "silah, bomba, roket, gemi, uçak ne varsa sardır lan yorgo" kafasına hemen girdiğini de görüyoruz. e kimse kusura bakmasın ama ege denizi yunana bırakılmayacak kadar önemli bir alan bizim için. özellikle de yunan sınırına yapılan amerikan tamponunu düşünürsek yunana ege'yi bırakmamız asla sözkonusu olamaz. bu arada şunu söylemek isterim, ege de ege diyerek kofti kör milliyetçilik kasmıyorum. tekrar tekrar yazıyorum ege denizi türkiye için gerçekten çok çok önemli bir stratejik bölge. unutmayın anadolu işgali ege'den gelen filoyla izmir'den başladı. yani kısacası ege yunan'a öylece bırakılamaz.

bu alım hamlesi (olumlu sonuçlanırsa) kısa ve kısmen de orta vadede hava kuvvetlerindeki uçak krizi tehdidini engeller ancak nihai çare olmaz

bizim 2050-2075'li yılların hava kuvvetlerini düşünmemiz gerekiyor ve bu düşünce de mecburen f-35'i işaret ediyor. rus envanterinin, (orta-kısmen uzun vade düşünürsek) özellikle su-35 gibi aşırı gelişmiş ürünlerinin sistemimize bir şekilde girmesini arzu eden ama gerçekleşmesinin mucize olacağını bilen ve bu durumun gerçekleşmesinin ülkemiz için neredeyse ufak çaplı bir felaket olacağını sezecek gerçeklikte biri olarak da f-35 projesine mutlaka bir şekilde geri dönülmesi gerektiğini düşünüyorum. bu arada rusların ürettikleri askeri ürünleri tam performanslı haliyle dış ülkelere satmadıklarını ve mutlaka (tam türkçe ifadesini bilemediğimden yazamadım kusuruma bakmayın) downgrade edilmiş halini sattığını unutmayın. eğer bu sorunu aşarsanız rus teçhizatı farklılık ve alternatif anlamında işinize yarar.


şimdi bir de sosyal medyada bazı arkadaşlar yazmış eurofihgter, grippen vs diye. arkadaşlar avrupa malı uçaklar hem performans, hem lojistik, hem de fiyat anlamında bizim için uygun uçaklar değil. bu uçakların alımı daha önce hava kuvvetleri içerisinde çok değerlendirildi ve uygun bulunmadı. ayrıca politik açıdan avrupalı üreticileri çok güvenilmez durumda. abuk sabuk bir şeyleri bahane ederek lojistik desteği kesebilirler, aptal saptal politik yaptırımlara girip suyu bulandırabilirler ki yaptılar daha önce. geçmişte almanya ile yaşadığımız leopard krizlerini unutmayın. o nedenle avrupa uçaklarını geçin. bazı arkadaşlar da f-15 seçeneğini yazmış, mantıklı ama tam olarak uygun değil. şimdi şöyle anlatayım f-15, f-4 gibi düşünmeniz gereken bir uçak. çok çok kaba 2. dünya savaşı tabiriyle "ağır avcı" sınıfında ve hava-hava çatışmalarının çeviklik ve sürate dayandığı günümüzde ege gibi bir bölgede çok etkili olarak hava-hava görevinde %100 verimle kullanıl(a)maz. bakın kesinlikle kullanamayız demiyorum kullanırız ama ben hava kuvvetleri komutanı olsam f-15'i bir f-16 gibi yunan rafalesinin karşısına kafa-kafaya sokarken biraz düşünürüm. f-15, f-4 gibi kullanımı olan bir uçak. ha şu var f-15 keşke alınsa da havada bilmem kaç saat kalıp güneydoğu'da kafasını gösteren pkk itinin alnına lazer güdümlüyü çaksa. çok dayanıklı ve harika bir uçak ancak bizim şu anda net ihtiyacımız olan yunana ege'de hava-hava üstünlüğünü bırakmayacak çevik bir tayyare.

Türk Hava Kuvvetleri'ne ait bir F-16 Fighting Falcon.

yazıyı bağlayalım

bizim nihai ihtiyacımız f-35. almaya dibine kadar hakkımız olan bir uçak ve öyle ya da böyle mutlaka alınmalı. gelecek f-35 uçağında beğenin ya da beğenmeyin (peşin not f-35'i çok da beğenmeyen taraftayım) block 70/72 vs. vs. bunlar ara çözümler. bu teklifin de ağırlıklı olarak mecburiyetten biraz da çok soğuk olan abd-türkiye ilişkilerini azıcık ısıtmak gayesi ile yapıldığını anlıyorum. ancak eğer "ya biz teklif edelim, amerika zaten reddedecek sonra başka çaremiz yok der gider ruslara onlarla görüşürüz" diye bir strateji! kurulmuşsa işte bu çok sıkıntılı bir konu olur...

ekleme: merak eden olursa diye yazıyorum, drone muhabbeti konvansiyonel hava gücünün yerine, bu haliyle, kısa-orta-uzun vadede geçemez. elbette yapay zeka olayında devrimsel bir buluş olur, bir anda feci bir teknoloji ortaya çıkar orasını bilemem ama şu anda görünen durum bu.