Türkiye'nin Tehlikeli Hale Gelmeye Başlayan Aşırı Antibiyotik Kullanımı
antibiyotikler, pek çok insanın hayatını kurtaran temel ilaçlardır
herhalde belli bir yaşın üzerinde olup antibiyotik kullanmamış kimse yoktur. ben neredeyse 28 yaşıma değin kullanmamışken askere gitmemle birlikte antibiyotik gerçeğiyle tanışmış oldum. 40-50 kişilik koğuşlarda, hijyenden tamamen uzak bir şekilde yaşandığında haliyle hastalık kaçınılmaz oluyor. sağolsun askeriyedeki doktorlar ellerini korkak alıştırmaz, habire antibiyotik yazarlardı.
ancak sivil hayatta da durum pek farklı değil. oecd'nin son yayınladığı “antibiyotik ve bakterilerin insanlar üzerindeki etkileri” adlı rapora göre "türkiye, oecd ülkeleri arasında kişi başına antibiyotik tüketiminin en fazla olduğu ülke". neredeyse reçetelerin yüzde 40’ında antibiyotik yazılı. bu bilinçsiz antibiyotik tüketimi beraberinde daha dirençli bakterilerin ortaya çıkmasına yol açıyor. yine aynı rapora göre "antibiyotiğe dirençli bakteriler nedeniyle 30 yıl içinde 2 milyon 400 bin kişi yaşamını yitirecek, 2050 yılında en sık görülen ölüm nedenini antimikrobiyal direnç oluştururken, türkiye, yunanistan, kore en çok etkilenen ülkelerin başında gelecek".
bir başka araştırma da bizden gelsin
türk klinik mikrobiyoloji ve enfeksiyon hastalıkları derneğinin ankara’da bin 44 kişiyle yaptığı son ankete göre, "yüzde 65’lik kesim antibiyotik direncini hiç duymadığını söylerken, halkımız, basit viral enfeksiyonlarda bile antibiyotik kullanmaya eğilimli. vatandaşın dörtte biri doktoruna antibiyotik reçete etmesi için baskı yaparak başarıya ulaştığını" ifade ediyor.
1928 yılında, alexander fleming, laboratuvarındaki bir bakterinin yanlışlık sonucu deneylerinde bulunan bazı mantarların yakınında üremediğini fark ederek ilk antibiyotik olan penisilini keşfetti. bu buluş fleming'e 1945 yılında nobel ödülü'nü kazandırdı ve sayısız yaşamı kurtaran önemli bir antibiyotik geliştirmesine yardımcı oldu. ancak kendisinin ödülü kabul ettiği konuşmasında da belirttiği gibi antibiyotiklerin yanlış kullanımının yol açabileceği tehlikeler karşımızda dağ gibi duruyor.
uzmanların korkusu elimizdeki tüm antibiyotiklere karşı dirençli süper bakterilerin evrimleşmesi ve insanlığı tehdit etmeleri. ispanyol gribi gibi tek bir salgında milyonlarca insanın hayatını kaybettiği günler uzak olmayabilir.