- temel hak ve hürriyetlerin bir kısmı kısıtlanabilir. (yaşam hakkı, maddi-manevi bütünlüğün korunması, din-vicdan-düşünce-kanaatlerin açıklanmaya zorlanması/bunlar temelli ayrımcılık yasağı, suç ve cezanın geriye yürümezliği, masumiyet karinesi olağanüstü halde bile kısıtlanamaz!) (internet, miting, yayın yasaklarının gündeme gelmesi yüksek ihtimalli)

- gözaltı süresi uzatılabilir.

- kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi her alanda verilebiliyor. (normal durumlarda anayasa'nın belli hükümleri istisna tutulmuştur)

- ülkemizdeki durum anayasa'nın 120. maddesine uyduğundan bu maddeye göre cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu, milli güvenlik kurulu'nun görüşünü aldıktan sonra olağanüstü hal ilan edebiliyor.

- olağanüstü hal en çok 6 ay için ilan ediliyor. ancak meclis bunu 4'er ay uzatabiliyor ya da süreyi değiştirebiliyor.

- idari yargı davaları açıldığından verilebilen yürütmenin durdurulması kararlarının alınması kısıtlanabiliyor.

- olağanüstü hallerde çıkarılan kanun hükmünde kararnameler esas ve şekil denetimi bakımından anayasa mahkemesi denetimi dışındadır.

- tek başına olağanüstü hal ilan edilmesi yaygın kanının aksine sokağa çıkma yasağı ilan edilmesini gerektirmiyor.

not: bu bilgiler yürürlülükteki 1982 anayasasında yer alan hükümlerde yer alan düzenlemelere ilişkindir. anayasanın değiştirilmesi gibi hallerde geçerliliğini yitirecektir.

korkulacak bir şey değildir. eğer vatan haini değilseniz.

bu kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince olağanüstü hal ilanında; genel güvenlik, asayiş ve kamu düzenini korumak, şiddet olaylarının yaygınlaşmasını önlemek amacıyla 9 uncu maddede öngörülen tedbirlere ek olarak aşağıdaki tedbirler de alınabilir:

a) sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,

b) belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,
6179

c) kişilerin; üstünü, araçlarını, eşyalarını aratmak ve bulunacak suç eşyası ve delil niteliğinde olanlarına el koymak,

d) olağanüstü hal ilan edilen bölge sakinleri ile bu bölgeye hariçten girecek kişiler için kimlik belirleyici belge taşıma mecburiyeti koymak,

e) gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı ve benzerlerinin basılmasını, çoğaltılmasını, yayımlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan olağanüstü hal bölgesi dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve dağıtılmasını yasaklamak veya izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş ve benzeri matbuayı toplatmak,
(ek alt bent: 9/4/1990 - khk - 413/1 md.; mülga: 9/5/1990 - khk - 424/12 md.)

f) söz, yazı, resmi, film, plak, ses ve görüntü bantlarını ve sesle yapılan her türlü yayımı denetlemek, gerektiğinde kayıtlamak veya yasaklamak,

g) hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara ve bankalara, kendi iç güvenliklerini sağlamak için özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunların artırılmasını istemek,

h) her nevi sahne oyunlarını ve gösterilen filmleri denetlemek, gerektiğinde durdurmak veya yasaklamak,

i) ruhsatlı da olsa her nevi silah ve mermilerin taşınmasını veya naklini yasaklamak,

j) her türlü cephaneler, bombalar, tahrip maddeleri, patlayıcı maddeler, radyoaktif maddeler veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya diğer her türlü zehirler ve boğucu gazlar veya benzeri maddelerin bulundurulmasını, hazırlanmasını, yapılmasını veya naklini izne bağlamak veya yasaklamak ve bunlar ile bunların hazırlanmasına veya yapılmasına yarayan eşya, alet veya araçların teslimini istemek veya toplatmak,

k) kamu düzeni veya kamu güvenini bozabileceği kanısını uyandıran kişi ve toplulukların bölgeye girişini yasaklamak, bölge dışına çıkarmak veya bölge içerisinde belirli yerlere girmesini veya yerleşmesini yasaklamak,
(ek alt bent: 9/4/1990 - khk - 413/2 md.; mülga: 9/5/1990 - khk - 424/12 md.)

l) bölge dahilinde güvenliklerinin sağlanması gerekli görülen tesis veya teşekküllerin bulunduğu alanlara giriş ve çıkışı düzenlemek, kayıtlamak veya yasaklamak,

m) kapalı ve açık yerlerde yapılacak toplantı ve gösteri yürüyüşlerini yasaklamak, ertelemek, izne bağlamak veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılacağı yer ve zamanı tayin, tespit ve tahsis etmek, izne bağladığı her türlü toplantıyı izletmek, gözetim altında tutmak veya gerekiyorsa dağıtmak,

n) (ek: 14/11/1984 - 3076/1 md.) işçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet aktinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek,

o) (ek: 14/11/1984 - 3076/1 md.) dernek faaliyetlerini; her dernek hakkında ayrı karar almak ve üç ayı geçmemek kaydıyla durdurmak,

ö) (ek: 14/11/1984 - 3076/1 md.; değişik: 9/4/1990 - khk -413/3 md.; mülga: 9/5/1990 - 424/12 md.; yeniden düzenleme: 9/5/1990 - khk - 425/1 md.;iptal:ana. mah.'nin 10/1/1991 tarih ve e.1990/25,k.1991/1 sayılı kararıyla.)
6180

p) (ek: 25/7/1986 - khk - 259/2 md.; değiştirilerek kabul: 3/9/1986 - 3310/2 md.) anayasanın 121 inci maddesine göre, olağanüstü halin ilanına veya devamına sebep olan hallerin türkiye cumhuriyeti sınırları ve mücavir yurt bölgelerimiz üzerinde cereyan etmesi ve eylemcilerin eylemlerini müteakip komşu ülke topraklarına sığındıklarının tespit edilmesi durumunda, ilgili komşu ülke ile türkiye cumhuriyeti hükümeti arasında varılacak mutabakat çerçevesinde, valinin talebi üzerine ilgili komutan, eylemcileri ele geçirmek veya tesirsiz hale getirmek maksadı ile, her defasında genelkurmay başkanlığı kanalı ile hükümetin müsaadesi tahtında, ihtiyaca göre, kara, hava veya deniz kuvvetleri unsurları ile mahdut hedefli sınır ötesi harekat planlayıp icra etmek.