SAĞLIK 12 Eylül 2024
11b OKUNMA     128 PAYLAŞIM

Uyuşturucu Kartellerinin Son Dönemdeki Yeni Moleküllerinden Biri: Mephedrone

Mephedrone (Mefedron), adı yeni yeni duyulan çok tehlikeli bir uyuşturucu madde.

yaklaşık 2008 civarlarında piyasaya sürülen bu uyuşturucu mephedrone hem yeni, hem de çok sık rastlanmayan bir uyarıcıdır. hatta türkçe karşılığı olan 'mefedron' kelimesini aratarak neredeyse hiçbir şey bulamazsınız. bu uyarıcı, daha spesifik olmak gerekirse bu 'entaktojen' (veya empatojen) uyarıcı bir sentetik katinondur. (khattan kimyasal olarak türetilmiş maddelere ait bir uyuşturucu sınıflandırması). entaktojen 'empati yaratan' anlamına gelir. bu madde de mdma gibi 'empati yaratan' bir etki yapabilir.

4-mmc, m-cat, meow meow gibi takma adları olan bu maddenin kedi lakapları alma sebebinin içinde 'm ve c' geçmesinden değil de kişinin ter kokusunu resmen kedi idrarını andıran bir şeye çevirmesinden geldiğine inanıyorum.

roa yani (route of administration) 'alım yöntemi'ne göre etkileri ve dozları fazlasıyla değişir. mesela; oral olarak kullanıldığında -50 hafif, 250 mg ağır bir doz aralığını temsil ederken- etki süresi de 4-6 saat aralığındadır. ancak burundan çekildiğinde etki süresi 1,5 saate kadar düşer, burunu fazlasıyla yakar, yan etkileri, düşüşü ve bağımlılık potansiyeli gibi faktörlerin hepsinin şiddeti artar. aynı zamanda burundan kullanıldığında oral kullanımda kullanılan dozun yarısı aynı etkileri gösterir. dolayısı ile 300 mg gibi bir doz burundan alınması durumunda büyük sıkıntılara yol açar. bu sıkıntılar sadece organ hasarlarını değil, aynı zamanda kötü bir deneyimi de kapsar.

etkilerine gelince, referans noktası alabilmeniz için mdma yani ekstazi ile kokainin 'akraba evliliği' ile olan çocukları diye tanımlayabilirim. mdma kadar saf bir empati hissi yaratmaz ve mdma'den bir tık daha az psikedeliktir. mdma'in içerdiği hafif bir 'sakinlik' hissi vardır ne kadar uyarıcı olsa da. bu sakinlik mefedronda yoktur. kokainden bile kuvvetli bir 'uyarılma' vardır. yani kokain kadar yoğun bir uyarılma ve dopamin etkisinden ama aynı zamanda da ekstazinin kafasının karışımından bahsediyoruz. bu benzetmeyi yaparken mesela bilerek metamfetamini seçmedim. metamfetamin kadar uzun, etkili bir kafadan söz etmiyoruz, kimi zaman ekstaziden bile daha az süren bir etki söz konusu.

önemli bir diğer nokta da mefedronda bahsettiğimiz 'uyarılma' hissi diğer uyarıcılardan farklıdır. bu uyarılma hissini çoğu kişi 'zorla uyarılma' diye tanımlar. kişi kendini hareket etmek zorunda hisseder, yerinde duramaz. bu metamfetamin ve kokainde de gözlemlenirken mefedrondaki uyarılma hissinin farkı kişinin hareket etmek zorunda hissetmesi ve etmediği durumlarda fazlasıyla rahatsız olmasındadır. bu yüzden bu madde sık sık rave'lerde ve partilerde bir tür mdma alternatifi olarak değerlendirilir.

mefedrron yoğun bir fiziksel öfori etkisi yaratır. yoğun bir orgazma benzetilebilecek bu his hem mdma hem de kokainden daha kuvvetlidir. kokainin getirdiği uyarıcı kafasının uzun süren bir hali ile mdma in getirdiği hislerde hassaslaşma, entaktojen etki ile beraber ortaya çıkan bu kafa çorbası aslında mefedronun en ünlü chemsex maddelerinden biri olmasını sağlamıştır.

yan etkilere gelince, öncelike bu madde göreceli olarak yeni olduğu için uzun vadede bıraktığı hasarlar hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmiyor ama emin olun ki mdma ve meth in uzun vadede kullanımının yaptığı etkileri gösteren araştırmaları mefedron için de geçerli görürseniz bence iyi yaparsınız ve muhtemelen mefedron bazı açılardan bunlardan bile daha sıkıntılı olacaktır.

mefedron söz konusu olunca metamfetamin gibi bir rutin kullanım söz konusu dahi olamaz ve kısa sürede çok ciddi kalıcı hasarlar söz konusu olabilir.

bildiğimiz birkaç şey var, bu madde fazlasıyla vasokonstriktif ve kokainden daha fazla dopamin reseptörlerini yoruyor. gerek mefedron olsun gerek mdma, vasokonstriktif (damar darlaşması, dolasıyıla tansiyon) en dikkat edilmesi gereken yan etkilerden.

tıpkı kokaindeki gibi 'sürekli ikinci br doz alma isteği' bu etki mefedronda da vardır.  compulsive redosing, bir nevi kafanın doruk noktasından hızlı bir düşüş yaşandığı için geri tepeye çıkma isteğidir. tam olarak bu yüzden doruk noktası çok uzun süren bir madde olan metamfetaminde bu etkiye pek rastlanmaz.