EDEBİYAT 19 Eylül 2023
12,1b OKUNMA     260 PAYLAŞIM

Var Olmayan Bir Kitabı Bestseller Listelerine Sokan Radyocunun Efsane Edebiyat Eleştirisi

1950'lerin ortalarında, radyo sunucusu Jean Shepherd, bestseller listelerinin belirlenme şeklinden epey sıkılmış ve buna akıllıca bir eleştiri getirmeye karar vermiş... Gerisi malum. Öğrenelim.

1950'li yıllarda new york'taki wor radyo kanalında sunucu jean shepherd, best seller kitap listelerinden aşırı sıkılmış.

Shepherd, 1950'lerin ortalarında en çok satanlar listelerinin derlenme şeklinden rahatsızdı. Bu listeler satış rakamlarına ve kitapçılardan yeni ve gelecek kitap taleplerine göre belirlenirdi. Shepherd dinleyicilerini kitapçılara girip var olmayan bir kitabı istemeye çağırdı. Devamı aşağıda...

bunun üzerine, sabaha karşı yaptığı programda, dinleyicileriyle birlikte bir plan yapmaya başlamış: "ne dersiniz, yarın sabah hepimiz bir kitapçıya gidip var olmayan bir kitabı istesek?"

gerçekten de dinleyicileri ile meselenin üzerine düşünüp yazarı, 2. dünya savaşı'na katılmış + oxford mezunu frederick r. ewing olan i, libertine adındaki kitabı uydurmuşlar. bir süre sonra, yoğun istek üzerine kitapçılar, yayınevlerini "bize bu kitabı basın gönderin" diye darlamış. hatta öyle ki en sonunda, new york times gazetesine dahi yeni çıkanlar'da yer bulmuş. tabii içeriği ile ilgili bir şey yazamamışlar, çünkü yok. şaka gibi.


radyo sunucusunun gıcık olduğu, sözde entelektüel kesim sayesinde var olmayan kitap, bir yandan öyle bir var olmuş ki herkesin kitap hakkında olumlu ya da olumsuz bir fikri falan varmış. hatta birine kitap ile ilgili yorumu sorulduğunda verdiği cevap, biraz fazla iddialı kaçmış: "ewing! halkın bu adamı keşfetmesinin vakti gelmişti." bunun dışında beğenmeyen bir grup da oluşmaya başlamış tabii...

Jean Shepherd, malum kitabın arka kapağında Frederick R. Ewing olarak poz verirken. (1956)

bir de, bir köşe yazarının hindistan'a yaptığı gezi sırasında var olmayan kitabın var olmayan yazarı ve eşi ile geçen anılarını aktarmış. delice biraz.

konu daha da büyümüş ve hiç var olmayan bu kitap, birçok farklı ülkede bestseller listelerinde yer almış. bunca şeyin üstüne, tüm bu süreçte bir gazeteci: "bulacağım bu kitabı, okuyacağım" diye istikrarlı bir şekilde kitabı bulmak için çaba sarfederken yolu, radyo sunucusunda son bulmuş.

konu çözüldükten sonra, sunucunun bu kitabı yazmasını istemişler ve o da gerçekten bu kitabı yazmış. tabii çıktığı sene gerçekten bestseller listesinde ilk sırayı almış. tüm hikaye şaka gibi.

ürkütücü, komik ve biraz serin…

kaynak