SAĞLIK 14 Şubat 2024
12,2b OKUNMA     181 PAYLAŞIM

Yağ Yakmak İçin Alınan Takviye L-Carnitine Nedir, Gerçekten İşe Yarıyor mu?

L-Carnitine nedir, ne işe yarar? Yağ yakar mı? Kilo vermeye yardımcı olur mu? Spor yapmayan bir insanda işe yarar mı? L-Carnitine hakkında merak edilen soruların cevapları.


L-carnitine nedir, ne işe yarar?

l-carnitine'in teknik izahı, kas hücrelerinin etrafındaki yağın hücre zarının içine geçirilip mitokondriye gönderilmesini ve orda yakılarak enerjiye dönüştürülmesini sağlayan gıda takviyesi şeklindedir. eskiden vücutçulardan başka kimsenin bilmediği bu supplement, sektörün büyümesiyle herkese pazarlanabilecek bir gelir kapısı oldu. çünkü yağ fazlası olan birçok insan, tipik bir tüketim toplumu davranışıyla kolay yoldan, yorulmadan yağlarından kurtulma derdine düştüler. supplement firmalarının en büyük gelir kalemleri whey protein tozlarından sonra l-carnitine'lerdir. müşterinin gözünü boyayıp malını satmakta pek mahir olan firmalar da özellikle bahar aylarında karnitinlerini güzelce satarlar. 

L-carnitine yağları eritir mi?

eğer düzenli ve etkili (baştan savma değil, bilinçli) vücut geliştirme/fitness çalışıyorsanız, idman sürenizin önemli bölümünü kardiyo teşkil ediyorsa, üstelik bu kardiyo salonla sınırlı kalmayıp dışarda da tempolu yürüyüşler/koşular ya da bisiklet kullanma aktiviteleri şeklinde devam ediyorsa (imkanınız varsa bunları salonda değil hep reelde yapın) , ne abartılı, ne çok gevşek, kısaca makul bir diyet uyguluyorsanız, evet l-carnitine yağ yakmaya yardım eder. "bunların hepsini yapsam zaten yağ olmaz bende" diyen arkadaşlarıma yanıldıklarını söyleyeyim. vücut karbonhidrat aldığı sürece yağ stoklamaya programlıdır. bunların hepsini yapsanız da, vücut her zaman bir miktar yağı stoklayacaktır. tüm bu aktivitelerdeki amaçlardan biri de zaten stoklanan yağ miktarını minimize edip, vücudun yağ oranını düşük tutup, kasların daha belirgin görünmesini de bu yolla sağlayabilmektir. "e o zaman karbonhidrat almayalım olsun bitsin" diyen arkadaşlarıma da "aman!" diyeyim. vücudun karbonhidrata da ihtiyacı var. iflas etmiş bir sinir sistemi ya da bağışıklık sistemi istemezsiniz herhalde?

özetle; l-carnitine mucize değildir. etkisi ancak belli şartlarda ve az görülen bir gıda takviyesidir. hele kardiyo muhtevâlı bir spor yapmayanlar hiç paralarını çöpe atmasın zaten.
sporla ve diyetle birlikte kullanana tavsiyem, tablet değil likit l-carnitine kullanmaları ve rüştünü ispatlamış yabancı markaların ürünlerini tercih etmeleridir. likit olanlarını antrenmanlardan yarım saat önce, tablet olanları 45 dk önce alın ve yüksek tempoda antrenman yapın.

İşin biraz daha teknik kısmı

l-carnitine, vücudumuzda bulunan bir taşıyıcı aminoasittir. vücutta az miktarda sentezlenebilir ancak büyük çoğunluğunu vücudumuza diyetimizle alırız. gelelim carnitine'in işlevine. öncelikle yağ yakıcı olarak satılan carnitine teknik olarak bir yağ yakıcı değildir. carnitine uzun ve çok uzun zincirli yağ asitlerini yakılıp enerjiye dönüşebilmesi için mitokondriye taşıyan bir maddedir. kısa ve orta zincirli yağ asitlerinin yakımı için ihtiyaç duyulmaz. 

şimdi bir de yağların yakılması için ne gerektiğine bakalım. yağlar vücudun ikinci sıradaki enerji kaynakları olup, yakılabilmesi için ortamda bir enerji açığı ve az miktarda glikoz olması gerekir. bu koşullar sağlandıktan sonra yağ sentezi vücutta durdurulur ve yağların yakılması sinyali vücuda yollanır. bundan sonra öncelikle yağlar gliserollerinden ayrıldıktan sonra açığa çıkan serbest yağ asitleri mitokondride yakıldıktan sonra işlem tamamlanır. orta ve kısa zincir uzunluğuna sahip yağ asitleri mitokondriye direk geçip yakılabiliyorken, uzun zincirliler direktgeçemezler ve geçmek için carnitine'e ihtiyaç duyarlar. yani l-carnitine içmemiz daha fazla taşıyıcıya sahip olmamız açısından birim zamanda mitokondriye taşınan yağ asidi sayısını arttıracaktır ancak enerji açığı arttırılmadığı sürece mitokondrideki yakılma basamakları çok fazla enerji üretildiği ve harcanmadığı için azalacaktır ve nerdeyse duracaktır çünkü vücutta her şey denge üzerine kuruludur. 

yani uzun lafın kısası; carnitine size oturduğunuz yerden yağ yaktırmayacaktir. spor ve dengeli bir diyetle oluşturduğumuz enerji eksikliğinin tetiklediği yağ yakımında ufak bir rol alacaktır sadece.