Yüzüklerin Efendisi Dizisinin Telif Nedeniyle Çok da Büyük Bir Hikaye Anlatamayacak Olması
tolkien dahil her hangi bir fantastik roman yazarının eserini kameraya çekmek kolay değildir. peter jackson yüzüklerin efendisi'ni üçlemeye çekti ama elinde devasa 3 tane kitap vardı. bir nevi elinde hazır senaryo vardı.
aynı peter jackson hobbit'i üçlemeye çekti ama lotr etkisi yapamadı. hatta yer yer senaryoda çuvalladı. çünkü elinde veri olarak lotr serisine göre incecik tek bir kitap vardı.
peter jackson şimdi de gollum'u film serisine çekecek. elindeki veri daha da az. neler ortaya çıkacak bilmiyoruz ama seviyenin hobbit altına düşeceğini seziyorum.
ancak pj'nin tolkien filmlerini izleyince kitaplardaki o havayı alırsınız. pj, tolkien evrenine hakimdir, lore'u çok iyi işlemiştir. hikaye olarak vasat kalacaktır ama lore'u hissettirecektir.
rings of power'a gelince durum daha da komplike oluyor. tolkien sağken evrene ait sadece hobbit ve yüzüklerin efendisi kitaplarını yayınladı. bu iki eser güneşin üçüncü çağını anlatır. oğul christopher tolkien, babasının ölümünden 4 yıl sonra 1977'de silmarillion'u, 1980'de bitmemiş öyküler'i yayınladı. silmarillion güneşin birinci çağı ve öncesini, kitabın sonlarına doğru ikinci çağa ait ufak birkaç bölüm var. bitmemiş öyküler kitabının büyük kısmı güneşin ikinci çağını anlatır.
rings of power dizisi evrenin ikinci çağını merkezine almıştır ama yukarıda bahsettiğim hiçbir kitabın telifini almamıştır.
peki hangi telifi almıştır?
yüzüklerin efendisi kitap serisinin sonunda ekler vardır. bunlar a'dan f'ye kadar 6 bölümden oluşur. bunlar kitabın türkçe versiyonunda kırpılıp 50 sayfaya düşürülmüştür. kitabın ingilizce versiyonunda bu ekler 200 küsur sayfadır.
bu eklerde neler anlatılır?
a eki en geniş içeriktir. türkçe versiyonunda ağırlıklı olarak aragorn'dan bahsedilip hayli bir kısaltılmıştır. ingilizce versiyonuna baktığımda ikinci çağa ait bir kısım olaylar da anlatılmıştır.
b ekinde kısa cümleler tarih belirterek özet olaylar anlatılır. örnek: gandalf hobbitköy'e gelir. boromir minas tirith'ten yola çıkar. ikinci çağa ait bu tür cümlecikler de var.
c ekinde hobbitlerin soyağacı şablonlarla gösterilmiştir.
d eki de hobbitler hakkındadır.
e ekinde alfabeler, diller, yazım kuralları hakkında bir takım bilgiler vardır.
f ekinde üçüncü çağ halkları hakkında detaylar var.
bu eklerin ingilizce versiyonunda bu linkin sonunda ulaşabilirsiniz. appendix a diye başlar.
https://gosafir.com/…-harpercollins-ebooks-2010.pdf
amazon'un dizi için hangi telifleri aldığına dair net haberler yok ama hem türkçe hem ingizlice kaynaklara göre amazon bu eklerin telifini almış. tümünü de değil, 200 sayfalık ek kısımlarının sadece 50 sayfalık kısmını almış. aşağıdaki ingilizce kaynağa göre amazon kesinlikle ikinci çağı anlatan bitmemiş öyküler kitabın telifini almamış.
https://lrmonline.com/…the-rings-of-power-answered/
durum tam bir oksimoronluk. ikinci çağa ait bitmemiş öyküler kitabının telifini almıyorsun, başka kitaplara ait ikinci çağı ufak tefek anlatan 50 sayfalık bir telif alıyorsun.
burada da şu analiz çıkar: bitmemiş öyküler kitabında işlenen ama ekler kısmında işlenmeyen olayları anlatamazlar. yani hikayeye bağlılıkta kısıtlılar. mecburen evrene ait yeni hikayeler yazmak gerek.
tolkien'i diriltip bu dizinin senaryosunu yaz deseniz, kendisi bile bu dizinin senaryosunu yazamaz.
burada amazon ve dizinin yapımcılarını aklama amacında değilim ama amazon en başta saçma bir girişimde bulunmuş. bence daha yapım ortada yokken telif aşamasında saçma bir hikaye ortaya çıkacağı belliydi, kendileri de farkındaydı. en baba senarist bile böyle bir telif karmaşasında hikayeye sadık kalamaz yeni karakterlerle yeni olaylar anlatması gerekir.
neticede bu yüzden patrick mckay ve john d. payne gibi iki çömeze yapımı verip, ne yapıyorsanız yapın demişler. bunlar da doğal olarak saçmalamış.
şayet amazon daha yapım ortada yokken açıkça bu durumu deklare edip "kısıtlı telifleri satın aldık. hikayelere bağlı kalamayacağız, mecburen yeni karakterlerle yeni olayları da diziye ekleyeceğiz" deseydi, yapım bu kadar eleştiri almazdı.