BİLİM 13 Şubat 2017
63,2b OKUNMA     939 PAYLAŞIM

Zaman Zaman Birbirine Karıştırılan Teori ve Kanun Arasındaki Farklar

Siz de teori ve kanun kavramlarını zaman zaman birbirine karıştırıyorsanız bilmeniz gerekir ki yalnız değilsiniz. Ancak çok basit farkları anlamak için hiç geç değil.
iStock.com

birtakım insanların bir türlü anlayamadığı farklardır. bu anlaşılamamışlık sadece türkiye'ye özgü bir durum değildir. orta doğu'dan, dünyanın en gelişmiş ülkelerine kadar her yerde karşılaşılabilinir.

bilimsel yasa,
evrendeki bir görüngüyü (fenomeni) deney ve gözlemlerin sonucunda ifade eden (genellikle matematiksel) yargıdır. olayların işleyişinin, mekanizmasının açıklamasını yapmaz. kısaca, "ne?" sorusuna yanıt verir, denilebilir. kapsamlı değildir.

bilimsel kuram,
evrendeki bir görüngünün, (doğanın birtakım yönlerinin), bilimsel yöntem ile elde edilen iyi doğrulanmış bir açıklamasıdır ve bilimsel bilginin en güvenilir, titiz ve kapsamlı şeklidir. doğanın açıklamasıdır. olayların işleyişini, mekanizmasını açıklar. 

kısaca, "nasıl?", "neden?" gibi sorulara yanıt verir. yanıtın işaret ettiği sorunun niteliği gereği, tanımı gereği, genel kanının aksine asla bilimsel yasaya dönüşmez.

örneğin, kütlelerin birbirini çektiği yargısı, gözlemler sonucunda genelleştirilmiş bilimsel bir yasadır.

albert einstein'ın genel görelilik teorisi ise bu yargının kanıtlar yardımıyla açıklamasıdır.


örneğin, canlı formlarının yapılarının zamanla değiştiği, bazı türlerin soylarının tükendiği ve türleşmeler yaşandığı yargısı, gözlemlerle elde edilen bilimsel bir yasadır.

iStock.com


evrim teorisi ise bu görüngünün neden ve nasıl (doğal seçilim, varyasyon, adaptasyon, mutasyon ile vb.) meydana geldiğini kanıtlar yardımıyla açıklar.

iStock.com


sonuç olarak; bilimsel yasa, gözlemle elde edilen olgudur, görüngüdür (örneğin; kütle çekimi, evrim); bilimsel teori (bilimsel kuram) o olgunun, görüngünün nedeninin kanıtlar yardımıyla açıklamasıdır (örneğin; einstein'ın genel görelilik teorisi, evrim teorisi).

ayrıca bakınız;
bilimsel kuram, türkçe vikipedi
bilimsel yasa, türkçe vikipedi
teori vs hipotez vs kanun - türkçe altyazılı