BİLİM 18 Aralık 2020
37,1b OKUNMA     530 PAYLAŞIM

Zamanda Yolculuk Diye Bir Şey Varsa Gelecekteki İnsanlar Neden Günümüze Gelmiyor?

Geleceğe Dönüş'ü bir kez izleyen birinin aklına hemen düşer bu soru: İleride zaman yolculuğu makul hale geliyorsa, neden gelecekten günümüze kimse gelmiyor? Olasılıkları değerlendirelim.
12 Monkeys (2015)

zamanda yolculuk varsa niye gelecekten gelmiyorlar? dilim döndüğünce açıklamaya çalışayım bu soruya vereceğim cevabı.

öncelikle değinmek istediğim iki şey var

1. özel görelilik teorisine göre, referans sistemlerinden bağımsız olarak, kütlesi olan hiçbir "şey" ışıktan hızlı gidemez. 

2. evrenimizde, olaylar belirli bir nedensellik (casuality) içinde (ve tek yönlü bir şekilde) akmaktadır. (bir olay, kendisinden sonraki ve gerçekleşmesi bu olaya bağlı olayları tetikler.)

bu, şu demek: "televizyon, kumandanın düğmesine bastığın için açılır". tam tersi bir durumun (yani kumandanın düğmesine basmadan televizyonun açılması) gerçekleşmesi, içinde bulunduğumuz fiziksel evrenimizde mümkün değildir. aynı şekilde, a kişisinin b kişisine "ışık hızından daha hızlı bir şekilde" top fırlattığını düşünelim. gözlemci c kişisine göre a kişisi daha topu atmadan, b kişisi topu tutacaktır (çünkü top, ışıktan hızlı!). bu da yine evrenin işleyiş mantığına aykırı olacaktır. "bir zaman yolcusu" ise en hafif tabirle, evrenin bu işleyişini bozacaktır. (bkz: büyükbaba paradoksu) [daha önce onlarca kez anlatıldığı için, buna pek girmeyeceğim].


şöyle düşünün, üniversite tercihi yapacaksınız, üç şehirden (istanbul, ankara, izmir) üç üniversiteye de puanınız yetiyor ve siz istanbul'u seçtiniz. istanbul'a gidiyorsunuz ve artık bu şehirde yaşamaya başlıyorsunuz. bir gün, gelecekten biri geçmişe dönüp tercihi yaptığınız akşama gidiyor ve istanbul tercihinizi silip yerine ankara yazıyor ve geri dönüyor. peki şimdi ne mi oluyor? bir sonraki sabah, istanbul yerine ankara'da uyanıyorsunuz. işin kötü tarafı (güzel tarafı?) siz bu olaylardan tamamen habersiz bir şekilde, sabah ankara'daki üniversitenize gidip oradaki arkadaşlarınızla beraber derse giriyorsunuz. bu sıralarda, başka bir zaman yolcusu tercih akşamınıza geri dönüp, bu sefer ankara yerine izmir'i seçiyor, bu sefer de bir sonraki sabaha (yine hiçbir şeyin farkında olmadan) izmir'de uyanıp dersinize gidiyorsunuz. (burada koptum yalnız, bildiğin komedi lan ahah.)

ne oldu peki? geçmiş devamlı değişti. yalnızca sizin geçmişiniz değil tabii, kelebek etkisiyle beraber tüm dünyanın geçmişi değişti. ankara'daki okula sizin yüzünüzden gidemeyen, bu nedenle başka bir üniversiteye giden o son öğrenci, geçmiş değişince bu sefer ankara'ya gitti. onun gittiği üniversiteye gidemeyen başka bir öğrencinin de okulu değişti. istiklal caddesi'nde geçenlerde yediğiniz ıslak hamburger, başkasına lokma oldu vs vs. bildiğimiz hemen her şey (şöyle ya da böyle) değişmiş oldu.

dolayısıyla, occam'ın usturası'nı da (herhangi bir konuda en basit açıklamanın doğru olduğu varsayımı - örnek: yukarılarda bir yerlerde bir uçan daire gördüğünü iddia eden birine gördüğünün aslında bir uçan daire değil, üst katlardan düşen bir kütahya porselen ya da bir yanılsama, ilüzyon vs olduğu pek ala söylenebilir) işin içine katarsak, zamanda yolculuk varsa niye gelecekten gelmiyorlar sorusu pek manalı bir soru değil.

öte yandan, occam'ın usturası'nı, köşedeki berberin usturasını, evrenin işleyiş şeklini filan bir kenara bakıp, başka türlü (fantastik) cevaplar da bulunabilir aslında.


rus fizikçi igor dmitrieviç novikov'un öne sürdüğü bir prensip var

(bkz: novikov self-consistency principle)

buna göre "zaman yolculuğu kapsamında bir olay bir paradoksa sebep oluyorsa, ya da herhangi bir şekilde geçmişi değiştiriyorsa, o olayın olasılığı sıfırdır."


yani, bir zaman yolcusu geçmişi değiştirecek şekilde hareket edemez. bir zaman yolcusuyla karşılaşsanız bile bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek, belki de onunla karşılaştığınızın bile farkında olmayacaksınız.

aynı şekilde, akla gelen diğer cevaplar

1. zaman yolculuğu ihtimal dahilinde olsa bile, onu gerçekleştirilecek teknolojiye hiçbir zaman ulaşılamayabilinir.

2. gelecekte, insanlar tamamen yok olabilir.

3. yüksek teknolojiye sahip bir ülke, mesela amerika, zaman yolculuğunu yasaklamış olabilir (al sana komplo teorisi)

4. back to the future'da olduğu gibi, zaman yolculuğu uzay-zamanın bükülmesine ve alternatif bir evrenin oluşmasına neden olabilir.