Ayasofya Neden 50 Yıl Sürecek Bir Restorasyona Giriyor?

Ayasofya Camii, yaklaşık 50 yıl sürecek detaylı bir restorasyona giriyor.
Ayasofya Neden 50 Yıl Sürecek Bir Restorasyona Giriyor?

bayanlar, baylar; ayasofya 537 yılından beri bilfiil ayakta olan bir yapı. tek kapsamlı restorasyonu mimar sinan (tahmini 1573 yılında) döneminde onun eliyle gördü. çok büyük üç deprem gördü. sonraki fosatti restorasyonu ile cumhuriyet döneminde yapılan restorasyon (cami olarak açılmadan önce iskele kurulu olan dönem) sadece tezhip, duvar süslemeleri ile ilgili restorasyonlardı.

bu restorasyon ile minareler sökülecek ve binanın temelleri ile mimar sinan'ın destek payandaları güçlendirilecek. önce temel güçlendirmesi yapılacak, bina desteklenecek ve ağırlığın desteklere yayılması beklenecek, ardından minareler sökülecek. bu şekilde yapılmasının nedeni ise minarelerin aynı zamanda kubbe ağırlığını taşıyan destek sistemleri halinde olması. minareler aynı zamanda bir taşıyıcı ayak vazifesi görüyor. ilk olarak minareler sökülürse kubbe küçük bir ihtimal de olsa çökme tehlikesi yaşayabilir. zaten bunlar hesaplanıyor ve ona göre çalışma ve işleyiş programlanıyor.

tabii bu işlemler arasında belli süreler beklemeler olacak. 50 yılın her günü bir işlem yapılmayacak. bazı dönemler sadece beklenecek ki bu zorunlu. işlemler süratli değil ağır ve dikkatli şekilde yapılacak ki zaten böyle olmalı. sıfırdan bir bina yapmak çok kolay ama var olan bir binayı tamir etmek çok zor bir işlem.

cami bu süreçte ibadete açık olacak ancak cemaat ve ziyaretçi güvenliği açısından tavan bir paravan ile kapatılacak. kubbe ve duvar süslemeleri bazı dönemlerde hiç görülemeyecek bazı dönemlerde kısım kısım görülebilecek.

bu restorasyonun bilim kurulunda çalışmaları yürüten hocalarımız, işlemleri yürütecek olan restorasyon uzmanlarımız, bu kapsamlı restorasyonun yapılmasını sağlayan tüm karar vericiler başta olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.

1400 yıllık bir yapının bugüne kadarki tarihi boyunca görmüş olacağı en kapsamlı restorasyonun yaklaşık 50 sene sürecek olması gayet doğaldır. hemen yan tarafında bulunan ve sadece 400 yıllık olan sultanahmet'in restorasyonunda 5 yıl geride kaldı ve muhtemelen en az 2 senelik daha iş var. eminönü meydanında bulunan 360 yıllık "yeni cami'nin" restorasyonu 7 sene sürdü.

yapı mühendisliğinden anlayan arkadaşların çok rahat göreceği üzere, ayasofya'nın durumu pek iyi değil. beklenen büyük istanbul depremi için kısmi göçmelerin şu aşamada yaşanılması kaçınılmaz. yapılacak restorasyon, ayasofya'nın özgün yapısını mümkün olduğu kadar korumaya ve depreme karşı dayanımını arttırarak ömrünü uzatmaya yönelik detaylı bir çalışma olacak.

yoksa ayasofya'yı yıkıp daha büyüğünü inşa etmek 5 sene bile sürmez ama verilen emek yıkmak değil, asıl olanı yaşatmak üzerine. emeğe saygı lütfen.

"gel yıkalım şu süleymaniye'yi desen iki kazma kürek iki de ırgat gerek. hadi gel yapalım geri şunu desen bir sinan gerek bir de süleyman." -mehmet akif ersoy