Bankalar, Kredi Kartlarının Limitlerini Neye Göre Ayarlıyor?

Bir banka size yüksek limitli kredi kartı çıkartıyor ancak başka bir banka çok düşük limitli çıkarıyorsa bunun sebebi ne olabilir? Gelir buna nasıl etki eder? Kısaca bunları cevaplayan bir yazı.
Bankalar, Kredi Kartlarının Limitlerini Neye Göre Ayarlıyor?
iStock

öncelikle, kredi kartları bireysel ve ticari kartlar olarak temelde ikiye ayrılır

ticari kredi kartları ticari ürün olup limitleri yüksek oranda banka kontrolündedir. banka bu segmentte ipotek almak gibi yollara başvurarak devasa limitler tahsis edebilir. bu limitler genellikle müşteri bazlı verilir ve müşteri bu limiti kmh, kredi kartı ve ticari kredi arasında özgürce dağıtabilir. örneğin ticari bir müşteriyseniz (diyelim ki bir anonim şirketiniz var), 3-4 gayrimenkulünüze ipotek koydurup 20-30 milyon tl kredi limiti açtırabilir ve bunun tamamını kredi kartınıza tanımlatabilirsiniz.

ancak bireysel kredi kartlarında yasal sınırlar çok net çizilmiştir

örneğin kredi kartı limiti ilk defa kart alanlar için aylık net gelirin 2 katı, daha önceden kartı olanlar için ise maksimum aylık net gelirin 4 katı olabilir. dolayısıyla kredi kartı limitiniz maaşınızın 10 ya da 15 katı (normalde) olamaz.

üstelik bu limit tüm bankalardaki toplam kart limitinizdir. yani maaşınız 10.000 tl ise kredi kartı limitiniz en fazla 40.000 tl olabilir. halihazırda garantiden 39.000 tl limitli bir kartınız varsa ve finansbank'a başvurursanız. finansbank kartınızın limiti en fazla 1.000 tl olacaktır. (garanti bana 39 bin verirken bu finans neler oluyor da böyle az limit veriyor diye düşünmeniz yersizdir.)

tabi bu üst limittir. eğer kredi skorunuz çok kötü ise (ya da öncesinde banka ile çalışmanız yoksa) banka size yasal limitten daha az bir limit verebilir. bu bankanın elindedir.

bankada çok paranız, altınınız, hisse senediniz olsa bile ya da çok yüksek bir kredi skorunuz olsa bile banka (normalde) size yasal limitten daha fazla bir limit veremez.


ancak tüm bankalarda aylık gelirin 4 katı kadar limit olması aslında düşük bir risktir

bankalar bu riskten daha fazlasını almaya razıdır. çünkü limit demek transaction demektir. banka kartla yapılan her bir işlemden ekstre ödensin ödenmesin komisyon kazanır. geciken ödemelerden faiz kazanır. bu nedenle belirli bir kısmı ödenmeyecek olsa bile kredi kartı vermek isterler. bunun için de bankalar bazı hilelere başvururlar. bunlardan en basiti müşteriyi gelirini beyan ederken yalan söylemeye teşvik etmek ve bunu yutuyormuş gibi yapmaktır. örneğin şubede memurun "abi maaşı 10 bin değil, 25.000 yazalım" demesi yalan beyana teşviktir. burada suç memura ve müşteriye yıkılır ancak "gelir belgesi" istememek bankanın politikasıdır ve bu duruma politika neden olmaktadır. tabi bankanın müşteriyi görmezden geldiği gibi devlet de bankayı görmezden gelir.

dolayısıyla kredi kartı limiti sadece ve sadece gelir ile ilgilidir

limitinizin yükseltilmesi için bankaya gelirinizi yüksek beyan etmeniz gerekir. bazı bankalar sadece bu beyanı esas alır ve suçu size yıkarak size mevzuatta belirtilenden fazla limit verebilirler, bazıları (genelde devlet bankaları) ise ek belge (bordro vb.) isteyip beyanınızı kontrol eder ve uygunsa limitinizi yükseltirler.

durum bundan ibaret.