Bilim Tarihinin İnsanlık Suçlarından Biri: Tuskegee Frengi Deneyi

ABD'nin Alabama eyaletinin Tuskegee bölgesi, 1932-1972 yılları arasında maalesef korkunç bir deneye konu olmuş.
Bilim Tarihinin İnsanlık Suçlarından Biri: Tuskegee Frengi Deneyi

1932-1972 yılları arasında amerika'nın alabama eyaletinin tuskegee bölgesinde yalnızca zenciler üzerinde bir frengi deneyi yapıldı: tusgekee frengi deneyi.

400 kadar denek üzerinde kontrollü deney yapıldı. bir kısmına gerçek ilaç verildi, bir kısmına ise placebo verilerek kendilerine ilaç verildiği söylendi. hastalığın prognozu izlenip bilimsel(!) veriler elde edildi. 

deney sonucunda yaklaşık 200 kişi, frengi ve buna bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti.

1932 de başlanan araştırmada amaç, tedavi edilmemiş frenginin uzun vadeli sonuçlarını anlamaktır. bunun için seçilen (nedense) hepsi zenci olan denekler izlem altına alınmıştır, bu dönemde frenginin zaten etkin bir tedavisi yoktur. 

olayı bir skandala çeviren, 1950'lerde penisilinin yaygın olarak kullanılmaya başlamasıyla frenginin kolaylıkla tedavi edilir bir hastalık haline gelmesine rağmen bu hastaların araştırmayı sürdürmek adına tedaviden mahrum bırakılmasıdır. bölgedeki tüm hastanelere bu araştırmada denek olan hastaların listesi gönderilmiş ve kesinlikle tedavi edilmemeleri söylenmiştir. 


durum new york times'ta konuyla ilgili bir makale çıkana kadar gizli kalmış, bu makaleden sonraysa ulusal bir skandala dönüşmüş ve tıbbi araştırmalarda etik prensiplerle ilgili önemli kararların alınmasına vesile olmuştur.

konu değerlendirilirken bunun ırkçılık sayılıp sayılmayacağı da tartışılmış ancak araştırmayı yürüten kişilerin de siyahi asıllı amerikalı doktorlar olması nedeniyle bu iddia haklı bulunmamıştır. 

konuyla ilgili 1997 yılında, araştırmaların yapıldığı hastanede hemşire olarak çalışan eunice evers'ın gözünden olayların anlatıldığı ve televizyon için çekilmiş miss evers' boys filmi araştırma esnasında yapılan etik ihlallere dikkat çekmektedir.