Bir İnşaat Mühendisinin Gözünden: Kartal'daki Binanın Muhtemel Çökme Sebepleri

Dün (6 Şubat) İstanbul'un Kartal ilçesinde 8 katlı bir bina çöktü. Şu ana kadar (7 Şubat - 14.00) 3 kişinin öldüğü, 12 kişinin de yaralı olarak kurtulduğu binanın enkazında hala insanların olduğu bildiriliyor. Peki 8 katlı bu bina neden çöktü? Bu konuda Ekşi Sözlük'ün inşaat mühendisi yazarlarına kulak veriyoruz.
Bir İnşaat Mühendisinin Gözünden: Kartal'daki Binanın Muhtemel Çökme Sebepleri


valla mühendis gözüyle şöyle bir baktım, iyi-kötü tahminlerimi söylüyorum

- kesin olarak son kat, muhtemelen de son 3 kat kaçak. (son 3 katın kaçak olduğu kesinleşti)

- normalde bodrum, sığınak vs olması gereken ve görülebildiği kadarıyla şu anda dükkan olarak kullanılan bir bodruma sahip. (evden eve nakliyatı demiyorum, onun da altı)

-soldaki terasımsı diğer binayla bitişik nizam kısmı kaçak. dolayısıyla altındaki dükkan da kaçak. 

- dükkanın kaçak olan kısmını tek dükkan olarak büyütmek için kolon kiriş ortaya karışık dalınmıştır gibi tahminim var.

gerçek tahminim orası da değil ama

görünen kadarıyla bahçe dahil komple altını oymuşlar binanın ve bahçe kadar bir bodrum yapmışlar. (bahçenin altında penceresi gözüküyor.) yani binanın altı ve bahçenin altı komple bodrum gibi sanki. muhtemelen projesinde olmayan ve bu büyütme nedeniyle genişleyen kiriş-döşeme açıklıkları zamanla ekstra katların bindirdiği yüklerle de deforme olmuş ve bina bodrum katın içine yutulmuş gibi inmiştir.


yıkılma anında gördüğüm kadarıyla problem gerçekten de burada gibi

zeminle bodrum arasındaki döşeme aşağı iniyor gibi gözüküyor. yani bodrum üstündeki bahsettiğim kirişlerden bir veya bir kaçının patlama olasılığı yüksek. yıkılma nedeni evden eve nakliyatın altındaki tabliyeyi taşıyan kirişlerin patlaması muhtemelen.

aşağıdaki görselde görünen kapalı çıkma kirişleri, duvarlardan daha ince. tüm katlarda da bu boyutlarla iş yaptıklarını düşünürsek binanın durumu pek iç açıcı değilmiş zaten:


aynı problemler yanındaki binada da var? 

hatta onun yanındakinde de. üzerinde maşallah yazandan bahsediyorum. hatta onda ne yapacağız çatıyı canım diyip çatıyı da daire yapmış çok zeki müteahhit. peki bu bina gözden kaçtı ama yanındaki bina da bir problem var mı diye bakacak mıyız? tabii ki hayır dostum. bu binada biraz yalandan araştırma yaparız. yaşıyorsa projeciyi-müteahhiti göstermelik bir içeri alırız (ikisi de yaşamıyordur eminim binanın yaşını düşününce) ve sıradaki yıkılacak binayı bekleriz. bu binalar bu halleriyle birkaç bin lira para yatırarak imarla barışmış bile olabilirler. sonuç olarak imar böyle bir şeydir. küs olmanın ne lüzumu var?

Bir başka inşaat mühendisi Ekşi Sözlük yazarı ise şunları söylüyor

sokaktaki ve mahalledeki birçok bina z+5 kat olarak görünürken yıkılan da dahil bazı binalarda kat sayısında çeşitlilik gözlenmekte. yıkılan bina da z+7 kat, yanındaki ise z+8 kat hatta bir de teras kondurmuşlar tepesine.

imar düzenlemeleri belediyeden belediyeye değişmekle birlikte genelde ada olarak belirlenip mahallelere komple yayılır. en iyi ihtimalle ada bazında kat sayısı aynıdır desek, solundaki bina z+5, sağındaki bitişik nizam bina z+8+teras yani z+9, onun yanındaki z+6, arka sıradaki binalar da z+5, z+7, z+5 ve z+6. buradan büyük oranda anlaşılıyor ki z+5 kat (veya daha az) imar izni olan yere z+7 kat bina yapılmış. muhtemelen de sonradan kat eklenmiş.

ada: dört yanı yollarla çevrilmiş parseller topluluğu.


enkazın gördüğüm fotoğraf ve videolarında etrafın sadece toz gibi kumdan ibaret olduğunu ve donatı namına hiçbir parçanın görünmediğini gördüm. öncelikle, yapının taşıyıcı yapılarında kullanılan betonda çeşitli özellik ve çaplarda agrega kullanılır ve nervürlü yani, aderansı yüksek donatıyla beton buluşturulup sağlam bir yapı elde edilmiş olur.

tekniğine uygun yapılan ve başka sebeplerle insan eliyle yıkılan binalara bakarsanız parça parça içi donatılı yani demirli beton bloklar görürsünüz. bu yapılar yıkılsa da safi toz haline gelmez. yüksek ihtimalle denizden çekilen, içi organizma dolu deniz kumu ile yapılan, mühendislik görmemiş, donatıları kullanılması gereken oranda kullanılmamış, mühendislik açısından çok kusurlu bir bina.

zaten kendisi problem olan ve tekniğine de uygun yapılmayan kapalı çıkma, bitişik nizam, muhtemel kolon kesme, bodrum katında fare gibi oyulup binanın altının boşaltılması suretiyle temellerin bypass edilmesi, muhtemel perdelerin delinip veya komple kaldırılmasıyla yapılmış genişletme ve pencere açımı. detaylı teknik incelemeleri görmeden bile mühendis gözüyle gördüğüm yanlışlar bunlar.

1993 Yılında 39 Kişinin Ölümüne Sebep Olan Felaket: Ümraniye Çöplük Patlaması