Bisiklet Güvenliği Açısından Büyük Önem Taşıyan Işık ve Kask Konularında Tavsiyeler
gece bisiklete binmeyi ve güvenlik konusunu kafayı takan biri olarak ışık, kask ve güvenlik hakkında ufak 1-2 bilgi vereyim.
öncelikle istanbul, ankara, izmir gibi büyük şehirlerde yaşayanlar için gece bisiklete binmek müthiş bir şeydir. neden? çünkü trafik yoktur hele ki şu corona günlerinde tam anlamıyla cennetteyiz diyebilirim. alkol olmadığı için yollarda da cam da bulunmuyor, serseri yok fakat mevcut arabalara dikkat etmek gerekir, çünkü bu arabalarda "bisiklet" kültürü yoktur. o sebeple görünürlük önemlidir. diğer tehlike ise mazgallar, cam kırıkları, kaldırımlar ya da kazı alanlarıdır.
güvenlik
öncelikli olarak kesinlikle kasksız ve eldivensiz çıkmamanız gerekiyor. eldiven ise düşme esnasında sizi sürtünmelerde koruyacaktır, bu sebeple önemli. bunun yanı sıra yanınızda güvenlik amaçlı bir isviçre çakısı bulundurmanızı hem güvenlik hem de ufak tefen tamirat işleri için gerekli olacaktır.
ışıklandırma
yoldayken en önemli konu görünürlüktür. burada 3 boyutlu düşünmeniz gerekiyor. ön-arka ve yan ışıklandırma olmalıdır.
temel kavramlar: lümen ve lüks nedir?
öncelikle bunu anlamamız gerekiyor. lümen, ışık akısı olarak bilinir. kaynağın her yöne yaydığı toplam ışık gücünü ifade eder. lüks ise metrekareye düşen lümen miktarıdır. pratik açıdan ilgili ışık kaynağının açıklığını küçültürsek ışığı belli bir yerde toplamış ve lüksünü arttırmış oluruz.
ışık kaynağını nasıl seçeceğiz?
burada 2 seçeneğiniz var. ilki pahalı markalar. moon, knog, trelock, cateye örnek verilebilir. ucuz markalara örnek ise aliexpress'de satılan 10-30 usd arasında fiyatları değişen ürünler gösterilebilir. aliexpress'in şöyle bir olayı var ki aslında çoğu aynı ürünü satıyor fakat markaları değişiyor.
genel tavsiyeler
1) aaa (ince pil) içeren ürünleri ancak arka ışıklandırma olursa tercih edin, çünkü ince pillerin amperleri genellikle düşüktür ve kısa ömürlüdür. en iyisi 600 miliamper sağlar. geçmişte kullanılsa da artık tercih edilmemektedir. minimum 2200 miliamperlik 3,7 volt değerini veren lityum-iyon veya lityum-polimer esaslı ürünleri tercih etmenizi öneririm. genellikle pahalı markalarda bunlardan teki ya da ikisi seri bağlanır ve 300-1800 lümen arasında ışık verir. aliexpress ürünlerinde pil kapasitesi 800-1000 miliamperdir diyen ürünlerden uzak durun. ancak arka ışık olursa tercih edilebilir.
2) arka ışık: miminum 20-30 lümen değerinde ürünler tercih edilmelidir. tavsiyem 80-100 lümen civarı ürünlere yönelmeniz... frekansı yüksek olduğu için e=h.v (plack eşitliği) eşitliğine göre mavi ışık daha iyi olur fakat şart değil. burada pil önemli bir konu değildir. çünkü düşük lümen ve yanar-söner ışık tipi pili yavaş yer. örnek:
- moon comet 35 veya comet 100
- trelock ls 710
- btwin'in muadil ürünleri
- aliexpress ürünü arka fener (bu ürünün türkiye'de plus, xlc gibi muadilleri var fakat en az 2 kat pahalı.)
3) ön ışık: öncelikle 300 lümen altında ürünler işlevsizdir. tercih etmeyin, 100-200 lümenlik ürünlerin amacı aydınlatma değil, flaşördür ya da idareten kullanılır. isimli markalar genellikle doğru bilgi verirken, aliexpress'den ürün alıyorsanız, bilin ki yanlış bilgi verir. 5000-10000 lümen gibi saçma sapan bilgiler görebilirsiniz.
fener seçiminde dikkat etmeniz gereken 2 bilgi var. ilki hangi ledi kullanıyor? ikincisi hangi pili kullanıyor? led konusunda aliexpress'de 3-4 adet popüler led var. bunlar güçsüzden güçlüyle sırayla cree q5, t6, l2 ve v6. bunlara aynı pili verip, aynı watt'ı sağlasanız bile lümenleri farklı oluyor. hepsini kullanan biri olarak tek ledli cree l2'i yollar için başarılı buldum. alabiliyorsanız v6(xpl led)'ı tercih edin.
örnek: tek ledli 18600 pilli bisiklet feneri
üründe 14.000 lümen gibi abuk bir bilgi verilmiş fakat stabil değeri iyi bir 18600 pil ile 600-800 lümen arasında diyebiliriz. (zaten üstündeki led en fazla 10 watt sağlıyor, bu da lümen miktarını doğrular) uçlarında zoom opsiyonu da var, yani lüksü ayarlamamıza yardımcı oluyor. bu ürünle pil gelmiyor, bu sebeple yanında japon yapımı panasonic 18600 pil almanızı öneririm. sahteleri çok olsa da orjinalleri 3400 miliamper gibi müthiş değerler veriyor. ilginizi çekiyorsa, eski laptopınızın biten pillerini söküp oradan da yararlanabilirsiniz. maddi durumunuz iyiyse bu pilleri opus bt-c3100 ayarı doldur-boşalt opsiyonlu bir cihazla kullanılabilir hale getirebilirsiniz.
eski laptop pillerinden yararlanma
bir diğer tercih 2'li ya da 3'lü lede sahip ürünler. bunlarda t6 veya muadili u2 led bulunuyor. diğerinden farkı ayrı bir pil haznesine sahip olması diyebiliriz. genellikle 5volt-2amperlik usb çıkıştan ya da 8,4 volt dc çıkıştan yararlanıyorlar. usb'den (5x2) 10 watt çekiyorlar diyebiliriz, bu da ledin maksimum değeri oluyor. kabaca düşünürsek 2 ya da 3 farklı ledin yaydığı ışık belli yerlerde kesişiyor ve lümeni arttırıyor. yani 1500-1600 lümen civarında ışığı çok daha uzun ömürlü olarak sağlayabiliyorsunuz. tabii bunun negatif tarafı hantal olması ve çok bileşenli olması diyebiliriz.
- 2 ledli bisiklet feneri
alternatif olarak her şey dahil şöyle opsiyonlar mevcut fakat bunların pil ömürlerine çok güvenmediğim için tercih etmiyorum. gidona takılma kısımları tırnalı olduğu için kırılma ve ısınma problemleri de olabiliyor, plastik kasa kesinlikle tercih etmeyin.
- her şey dahil bisiklet feneri
gördüğünüz gibi ucuza tercih ettiğiniz ürün tek ledliyse pil hariç 10 usd, 2/3lü ledliyse 20 usd gibi bir fiyata gayet tatminkar sonuçlar alabilirsiniz. eski laptoptan pilleri sökerseniz pil bedavaya gelir fakat aynı performansı göreceğiniz pahalı bir konsept ürün seçersiniz ki bu örnekler 100 usd'den başlar.
pahalı markalara da hemen 1-2 örnek verelim:
-moon meteor storm pro. 1800 lümene kadar çıkabilen bir ürün. fiyatı oldukça pahalı, elimizdeki opsiyonun 4 katı gibi bir fiyata satılıyor ama kompakt ve güvenilir bir ürün.
yine alttaki örnek de son verdiğim aliexpress ürününün orijinali gibi düşünülebilir:
ekleme: fikir vermesi açısından foto ekledim.
altta sırayla: 300-900-1700 lümen ışıklandırmanın neye benzediğini görebilirsiniz. özellikle üstteki 2 ürünün karşılaştırmasını da ekledim. isterseniz siz de alttaki linkten farklı markaların ışıklandırmasını karşılaştırabilirsiniz.