Doları Yeniden Tarihi Rekora Koşturan Ani Artışın Sebebi Ne?

21 Kasım sabahı itibarıyla Amerikan doları 3.95'i aşarak Ocak 2017'deki 3.94'lük rekoru kırdı ve TL karşısında tarihi zirveyi gördü. Peki bir anda gerçekleşen bu zıplamanın sebebi ne?
Doları Yeniden Tarihi Rekora Koşturan Ani Artışın Sebebi Ne?
iStock


artışının nedeninin güncel siyasi gelişmelerden çok tl uzlaşmalı vadeli işlemler ihalesi olduğunu düşünüyorum

bu ihaleye giren bankalar zaten verdikleri teklifler ile bir usd/tl projeksiyonu vermişler. bu da gidişatın aşağı yukarı bu çizgide olacağı demektir. bankalar bu değerleri ödemek zorunda oldukları sendikasyon kredilerine göre vermişlerdir. yani dışarıdan dolar ya da euro olarak para getirip içeride tl olarak kredi satan bankalar düzenli olarak bu kredileri geri ödemek durumundalar. zaten usd aldıkları parayı usd olarak satamadıkları için kurdan zarar ediyorlardı. şimdi devlet bu sendikasyon geri ödemelerini rahatlatmak için böyle bir fırsat sundu. bu da demektir ki bu ihaleye katılan bankalar söz konusu tarihlerde olabilecek değerin mümkün olduğunca altında kalacak rakamlar önerdiler.

söylenene göre oluşan durum şu

1 ay sonrası için 3.9452 tl ortalama fiyat
3 ay sonrası için 4.0222 tl ortalama fiyat
6 ay sonrası için 4.1362 tl ortalama fiyat
değer biçilmiş bankalarca.

bu ne demek?

örneğin 1 ay kadar sonra önemli miktarda usd geri ödemesi olan bir banka o andaki usd kuruna yönelik zaten bir hesap yapmıştı. şimdi devlet böyle önceden bir kolaylık yapınca bu bankanın vereceği teklif doğal olarak kendi yaptığı rakamın altında olmalı. yukarıdaki verilere bakınca bu rakamı veren bankaların 1 ay sonrası için usd kurunu "en az" 3.9452 tl olarak gördükleri ortaya çıkmakta. yani aralık için kendi tahminleri de 3.95 falan olmalı ki bu ihalede daha düşük değerleri kabul etmişler. demek ki şubata yaptıkları tahmin de "en az" 4.03 hatta 4.05 tl gibidir ki daha yüksek olduğunu düşünüyorum. 6 ay sonrası ise (allah kerim hesabıyla) 4.25ler civarı olsa gerek. 

elbette bu tahminler kesin değil ve mantıken dolar düşebilir de ama mevcut durumda doların düşmesi için olması gereken olaylardan ortadan pek eser yok. aksine dolar dünyada şu anda olabilecek en düşük konumlarından birinde yer almakta ve her hareketlenme otomatikman yukarı doğru olacak.