Dünya Neden Kendi Etrafında Durmadan Dönüyor?
dünya bir gaz bulutu içinde, kütleçekim etkisiyle bir araya gelen toz ve kayalardan oluştu. ilk oluşum sürecinde dünya günümüzdeki gibi kabaca küresel bir şekle sahip değildi, böylesi bir cismi döndürmek çok kolaydır. bir cisme kuvvet uyguladığınızda eğer kütle merkezinden geçen bir eksene denk getirmezseniz (ki bu düşük bir ihtimal) kuvveti uyguladığınız taraf bu eksen etrafında dönmeye başlar. işte oluşum sürecinde dünyaya çarpan her türlü başka nesne de yüksek ihtimalle merkezden geçen bir eksenden çarpmadığından dünya dönmeye başladı. dünyanın dönüş ekseni güneş etrafındaki dönüş yörüngesiyle paralel değildir, bu yörüngeye göre dik dönen (varil gibi yuvarlanan) gezegen olduğu gibi, ters istikamette dönen gezegen de vardır. bu dönüş eksenleri gezegenlerin ilk oluşum sürecindeki çarpışmaların bir bileşiminin hangi yönde daha fazla yoğunlaştığına yönelik oluştu yani.
bu dönme hareketini engelleyebilecek veya yavaşlatabilecek tek şey cismi sabit tutan başka bir kuvvetin olmasıdır. normalde atmosfer içinde gözlemlediğiniz her cisim bir süre sonra dönmeyi bırakır, bunun sebebi eğer yere temas ediyorsa yer ile cisim arasındaki, etmiyorsa da hava ile cisim arasındaki sürtünme kuvvetidir. ancak dünyayı durdurabilecek bir sürtünme kuvveti yok, ihmal edilebilecek kadar küçük. atmosfer biz pek öyle hissetmesek de uzay boşluğuna kıyasla aşırı bir şekilde yoğun, uzay boşluğu ise o kadar seyrektir ki sesi bile iletemez, atom ve moleküller birbirine o kadar uzak konumlanmıştır.
dolayısıyla dünya bir kere dönmeye başladığında durması için bir sebep bulunmamakta. eğer gelecekte dünyaya devasa büyüklükte başka bir gök cismi çarparsa dünyanın dönüş eksenini değiştirebilir, ama dünya yine de başka bir eksende de olsa dönmeye devam edecektir.
not: dünyada sürtünmeli ortam olduğu için cisimlerin hareketsiz durmasına alışığız. zira sürtünme kuvveti sürekli harekete ters yönde kuvvet uygulayarak cisimleri durduruyor. ancak uzayda böyle bir kuvvet yok.
Evrim Ağacı'nın ilgili videosu ile bu görüşü pekiştirebilirsiniz
Jüpiter'de 400 Yıldır Devam Eden 4 Dünya Büyüklüğündeki Fırtına: Büyük Kırmızı Leke
