Dünyanın En Eski Mesleği Fahişeliğin Antik Dönemlere Uzanan Tarihi
kelimenin antik kökeni
modern kelimenin kendisi birden fazla anlamı olan latince prostituere teriminden türetilmiştir. pro ('önünde', 'önce' veya 'adına') ön eki ve statuo ('kurmak' veya 'dikmek') fiilinden oluşan prostituere basitçe 'önüne koymak' veya 'önüne yerleştirmek' anlamına gelebilir. roma dilinde ayrıca meretrix, prostibula ve scortum gibi pek çok farklı fahişe türünün yanı sıra scortari olan fahişe çalıştırma eylemi için de kelimeler vardı.
benzer şekilde, yunanlıların da farklı isimleri vardı. en basit olanı (porne) olarak adlandırılıyordu ve bu da 'satmak' anlamına gelen pernemi fiilinden geliyordu. 'pornografi' kelimesi de buradan gelmektedir. diğer işçi türleri çalıştıkları yerler ya da yöntemlerle tanımlanabiliyordu ve genelevler üstü kapalı bir şekilde oikiskoi ya da 'küçük evler' olarak biliniyordu.
karmaşık bir sistem
geniş terminoloji yelpazesinden de anlaşılacağı üzere bu eski meslek, antik dünyada, farklı derecelerde özerkliğe ve saygıya sahip çalışanlardan oluşan katı bir hiyerarşisi olan karmaşık bir sistemdi.
yunan hiyerarşisinin en altında, pezevenkler tarafından kiralanan ve genellikle kazançlarının çoğunu onlara vermeye zorlanan pornai vardı. bu kadınlar neredeyse her zaman köleydi ve genellikle yabancı topraklardan geliyorlardı, bu da onları yunanlıların gözünde barbar yapıyordu. bu fahişeler toplumları tarafından büyük ölçüde hor görülüyordu.
merdivenin bir sonraki basamağında, gönüllü olarak kendilerini satan, istekli müşterileri bir eve ya da özel odaya götürmeden önce sokaklarda hizmetlerinin reklamını yapan bağımsız işçiler vardı. teknik olarak özgür kadınlar olmalarına rağmen, genellikle en alt sosyal sınıfın üyeleriydiler.
bir de pallakis ya da 'cariye' vardı ki bu oldukça geniş anlamda kullanılabilen bir terimdi. bir yandan bir profesyonele atıfta bulunurken, diğer yandan evli olmadığı bir erkekle yaşayan ya da yatan herhangi bir kadına yöneltilebilirdi.
ölçeğin diğer ucunda ise bugün eskort olarak kabul edebileceğimiz hetaerae vardı. unvanları kelimenin tam anlamıyla 'refakatçi' anlamına gelen bu kadınlar fiziksel bir amaçtan daha fazlasına hizmet ediyorlardı: genellikle eğitimli, yetenekli ya da bilgili kadınlardı ve sadece bedenleri için değil, eşlik ettikleri için de para alıyorlardı. atinalı devlet adamı perikles'in yaptığı ünlü konuşmanın, arkadaşı aspasia tarafından onun için hazırlandığı söylenirdi.
köleleştirilmiş fahişelerin, özgür fahişelerden ayırt edildiği antik roma'da da kadınlar için de durum farklı değildi. ancak bu ayrım roma toplumunda yeni ve rahatsız edici bir anlam kazanmıştı. elit ve zengin erkeklerin, bir geneleve gidip bir profesyonelden hizmet almak yerine, kendi kişisel aşk kölelerini satın aldıkları bilinmektedir.
bu kadar öne çıkmasının nedeni
antik dünyada en eski mesleğin kabul edilir olmasının aksine, diğer cinsellik türleri kısıtlanabiliyor ve yakından düzenlenebiliyordu. örneğin atina'da zina, yasalar tarafından katı bir şekilde cezalandırılırdı. buna ek olarak, özgür kadınların evlenene kadar iffetlerini korumaları beklenirdi. tüm bunlar, genç ve evli olmayan bir erkeğin cinsel ilişkiye girmek istemesi halinde köleler ya da profesyonel fahişeler arasında seçim yapmak zorunda kalacağı anlamına geliyordu. hatta, hovarda gençler için devlet tarafından kamu yararı olarak kurulan genelevler bile vardı.
devlet, çalışanların kendilerini aedile'ye kaydettirmek ve faaliyet göstermek için ruhsat başvurusunda bulunmak zorunda olduğu antik roma'daki en eski mesleğin teşvik edilmesinde de rol oynuyordu. bununla birlikte, şehrin yoldaşlarının ve genelevlerinin titizlikle organize edilmesi, yüksek güçlerden gelen bir fedakârlık işareti değildi. artan kâr, devletin roma genelinde satılan cinsel ilişkiden faydalanarak daha fazla vergi talep etmesini sağlıyordu. augustus, imparatorların her zaman işçilerin çıkarlarını düşünmediğini kanıtlamak için, zina yaptığı tespit edilen kadınların ceza olarak zorla genelevde çalıştırılabileceği anlamına gelen bir yasa çıkardı.
dini törenlerde rol oynadı
antik fuhuş hakkındaki en şok edici gerçeklerden biri de bunun dinde rol almış olmasıdır. kutsal fahişelik kavramı önde gelen klasikçiler tarafından uzun uzadıya tartışılmış, bazıları antik dinde sevişmenin rolünü yanlış anladığımızı savunurken, diğerleri yunanistan ve roma tapınaklarının aşk satışını kolaylaştırdığını gösteren çok sayıda kanıt olduğunu belirtmiştir.
antik yunan'da bir tapınağın koruyucu tanrı ya da tanrıçasının beğenisini kazanmak için tapınağa sunular bırakmak adettendi. heykeller, kupalar ya da saç buklelerinin yanı sıra, günümüze ulaşan bir kayıtta, varlıklı erkeklerin korint'teki tapınağında afrodit'e çok sayıda fahişe adadığı kaydedilmektedir.
roma'da tamamen profesyonel sevişmenin kutlanmasına adanmış dini törenler olduğu görülmektedir. bazı festival günlerinde toplumsal hiyerarşi geçici olarak ortadan kalkıyordu. fahişeler özgür ve evli kadınlarla birlikte kutlama yapmakta serbest kalırken, diğer günlerde koruyucu tanrıçaları venüs erycina'nın tapınağını ziyaret ediyor ya da günü kutlamak için striptiz gösterileri yapıyorlardı.
bu anlatılar, ister antik fahişeler hakkında doğru bir izlenim versin, ister yazarlarının bastırılmış fantezilerine işaret etsin, en eski mesleğin klasik yunan ve roma'da bugün olduğundan çok daha açık ve kamusal bir rol oynadığı açıktır.
antik sanatta en eski mesleğin kanıtları
her ne kadar metinsel anlatılar günümüze bolca ulaşmış olsa da, antik zevk endüstrisinin en renkli örnekleri şüphesiz klasik fahişeleri her türlü durumda tasvir eden sanat eserlerinden gelmektedir.
yunan vazoları, cinsel pratikleri de dahil olmak üzere antik şehir devletlerinin sosyal uygulamaları hakkında uzun zamandır önemli bir bilgi kaynağı olarak kullanılmaktadır.
baştan çıkarıcı ve kışkırtıcı görüntülerden bazıları, ms 79 yılındaki volkanik patlamayla korunan pompeii kalıntılarında bulunmaktadır. 18. yüzyılda yapılan arkeolojik kazılarda çok sayıda eser ve aralarında genelevlerin de bulunduğu geniş bir bina ağı ortaya çıkarılmıştır. duvarlarında korunmuş olan freskler ve grafitiler, içlerinde devam eden faaliyetlere sansürsüz bir bakış sunmaktadır. pompeii'de keşfedilen görüntüler o kadar açıktı ki napoli kralı ı. francis, bu görüntülerin gizli bir odaya hapsedilmesini ve sadece bu görüntüleri izleyebilecek kadar olgun kişilerin erişebilmesini emretti. aslında, pompei'nin şehvetli sanatını sergileyen galeri hala küçüklerin yetişkinler eşliğinde girmesine izin vermiyor!
klasik drama ve edebiyatta fahişeler
fahişeler antik dünyanın tiyatro ve edebiyatında olduğu kadar sanatında da önemli karakterlerdi. m.ö. 4. yüzyılda yunanistan'da gelişen yeni komedya türü, en müstehcen şakaları dile getirmek ve en skandal sahneleri canlandırmak için genellikle bir fahişeye ihtiyaç duyuyordu. sadece erkeklerin sahnede rol almasına izin verilmesi, kadın fahişelerin dramada tasvir edildiği alay duygusunu artırmıştır.
öte yandan, fahişeler roma şiirinde, özellikle de latin aşk ağıtı türünde sık sık övgü konusu olmuştur. ovid, tibullus ve propertius gibi şairler sadece kod adlarıyla bilinen kadınlara adanmış romantik ve erotik şiirler yazmışlardır; bu da akademisyenleri onların saygın kadın yurttaşlar değil, eskortlar, fahişeler ya da hayat kadınları olduğuna inandırmaktadır."
1920'lerde Sayısı 70'ten Fazla Olan Galata'daki Genelevlerin Tarihi
