Evi Alan Kişinin, Ev Sahibinin Ölmesini Beklediği İlginç Satış Şekli: Çıplak Mülkiyet

nüfusu gittikçe yaşlanan ve çocuksuz insan sayısı her geçen gün yükselen avrupa ülkelerinde şu sıralar çok revaçta olan ve insanı derin düşüncelere sevk eden bir ev satış biçimi var: çıplak mülkiyet. aslında bizim mevzuatımızda da yeri var: kuru mülkiyet diye de geçiyor. ama bizde pek yaygın değil ve işleyişi daha farklı.

avrupa’da uygulanan biçiminin detaylarını vereyim.

avrupa ülkelerinde çocuğu olmayan veya çocuğuna miras bırakmak istemeyen çok fazla yaşlı insan var. öldükten sonra evleri kime kalacak? adamlar evini satmak istiyor ama sattıkları evden de çıkmak istemiyorlar. bu yüzden evlerini çıplak mülkiyet ile satıyorlar.

şöyle ki; mesela ev sahibi bu yaşlılar normalde 400 bin eur olan evlerini çıplak mülkiyet ile 200 bin eur’a hatta 150 bin eur’a satıyorlar. çıplak mülkiyet ile satışın normal satıştan farkı şu ki; satın alan kişi ev sahibini evden çıkaramıyor, o evi kullanamıyor, evini satın aldığı kişinin ölmesini bekliyor. evet yanlış duymadınız, ölmesini bekliyor. satın alan kişi, evin mülkiyetini kazanıyor ama evi kullanma hakkını (intifa) yalnızca ev sahibi yaşlı kişi ölürse kazanabiliyor. yani satın alan kişi, satın aldığı evin sahibinin ölmesini bekliyor ki ev üzerinde tasarrufta bulunabilsin (satış, kiralama, kullanma, ikamet, tadilat vs.) artık şansa kalmış.

yaşlılar da nasıl olsa miras bırakacağı kimsesi olmadığı için bir kaybı yok yani. hem evinden çıkmıyor, evini yine istediği gibi kullanıyor, hem de havadan, hayattayken herhangi bir konfor kaybı yaşamadan on binlerce euro para geliyor. adamlar o yaşta dünyayı nasıl dolaşıyor sanıyorsunuz.

yani şöyle düşün. diyelim ki evin var. ama kimseye miras kalmasını istemiyorsun veya miras bırakacağın kimse yok. sen ölünce devlete kalacak ya da dıdının dıdısına. diyorsun ki ulan öyle bir şey yapayım ki hem evimden çıkmayayım ama ben öldükten sonra da evim devlete veya hayırsız evlatlarıma/akrabalarıma kalmasın. evini yarı fiyatına satıyorsun. ama evinde kalmaya devam ediyorsun. sen ölünce de evini normal fiyatın yarısına satın alan kişi gelip evine yerleşiyor. ya da artık evin yeni sahibi ne yapmak isterse onu yapıyor.

yaşlılar açısından harika bir şey. adamlar ölüme yaklaşırken bile havadan para kazanıp hayatı dibine kadar yaşama derdinde. bizde de aslında yasal zemini var ama şimdilik pek kullanılmıyor. yatırım açısından iyi bir şey mi bilemedim. yaşadığım italya’da çok yaygın. hatta satın alan bazı aileler yaşlı kişiyle anlaşmışlar, birlikte yaşıyorlar. zaten evler müstakil. kocaman. onlar için de iyi oluyor, yalnızlık yaşamıyorlar.

hayat garip. ya da biz fazla kasıyoruz.