İnsanı Fantastik Bir Ortama Işınlayan Enstrüman: Yan Flüte Yeni Başlayanlara Tavsiyeler
öncelikle eğer bu enstrümanla ciddi düşünüyorsanız ilk tavsiyem, adam akıllı bir flüt almanızdır
ben çok da hoş olmayan ve pek de kaliteli olmayan bir flüt ile başlamıştım ve kişinin ilerleyişine ne kadar olumsuz faktörlerle etki edeceğinden habersizdim. tabi alete yabancı olma, üflemeyi bilememek de engel oluşturuyor düzgün ses çıkaramamanıza fakat flütün rolünü de es geçmemek gerek.
uyduruk flütüm ile geçirdiğim (komşulara, aileme, arkadaşlara geçirttiğim) lanet olasıca anlardan sonra, belki de tüm sorun bende değil diye düşündüm. sahiden de flütümün dandik olduğunu yumuşatarak söyleyen birkaç kişiye bir de bakım yapılmasını söyleyen kişiler eklendi (daha alalı ne kadar oldu da). dandik flütüme bakım yaptırdıktan sonra biraz düzelir gibi olsa da, yine de istediğim ses(ler)i vermiyordu. bu nedenle acaba sorun benden mi kaynaklı yoksa flütten mi diyerek daha kaliteli bir flüt ile yaptığım mini si-la-sol testi sonucunda anladım ki benim flüt sahiden dandik. evet kısaca flütün kalitesi çalma kalitenizi de etkilemektedir.
doğrudan enstrümana zıplamayı ben de çok istedim ama bunun için önce bedeninizi hazırlamanız gerekiyor
nefes açma egzersizleri, diyaframı kullanmayı öğrenmek gibi ön hazırlıklar istiyor. zamanında yoga ya da pilates gibi sporlar yaptıysanız çok büyük avantajınız var demektir. ayrıca dik durmayı, nefesinizi tasarruflu ve doğru bir şekilde kullanmayı da öğrenmelisiniz.
bir ayna karşısında çalışmak ilk başlarda yardımcı olmuştu
ama aynayı parmaklara bakmak için değil de, ağzınıza bakmak için kullanmak daha yararlı sanki. çünkü fark etmeden flüt aşağıya doğru kayabiliyor ağzınızdan ya da fazla yukarı çıkarabiliyor, ya da flütü eğri tutabiliyorsunuz. ayna, bu yanlışları görmeniz için güzel bir fırsat ama çok da alışmamak lazım.
tükürük meselesi
ilk başlarda yine sürekli yanlış yunluş üflemekten, havadan çok delikten içeriye tükürük akabilmekte. flütünüzün altından su geliyorsa bilin ki o tükürüğünüz. ağzınızı ne kadar aralayacağınızı, dilinizi ne kadar kıvırıp ne edeceğinizi bilememekten, flütün içine tükürüp durabilirsiniz sürekli, oluyor öyle ne yapalım. çok tükürük dolması da sesi bozacağından içini temizlemekte yarar var.
antrenman
bunun dışında her gün yılmadan çalışmak istiyor. ama öyle de güzel bir enstrüman ki sizin çabalarınızı hiç karşılıksız bırakmıyor. biraz nazlı ilk başlarda direniyor ama hemen akabinde istediğiniz sesi ya da ona yaklaşık bir sesi çıkarmanıza müsaade ediyor. emeklerinizin meyve veriyor olması kısa bir zaman diliminde en sevdiğim özelliğini oluşturuyor.
flütünüzle işiniz bitince bir kenara atmayın, açıkta bırakmayın
tükürük bastınız içine, onu temizlemeniz gerekiyor. içinin ıslak ve nemli kalmaması gerekiyor, aynı şekilde dışındaki parmak izleri, ya da oluşmuş bir lekeyi de temizlemelisiniz. flüt temizliği ihmal edilecek bir mevzu değil, bir müddet sonra bakımsız flüt düzgün ses vermemeye de başlar.
flütün tuşları
eğer flütünüz hala istediğiniz sesi vermiyorsa tuşlarına bakın. bazen gevşeyebiliyorlar, ve aralarından hava kaçırabiliyorlar, bu da yine istenilen sesi elde etmenizi engelleyecektir.
tempo ayarlama
bir metronom ile çalışın, uzun nefes alıp, uzun nefes vermeye çalışın. mesela 5 vuruşluk nefes alıp 7 vuruşta vermeye çalışın. değişik üfleme türlerini çalışın. tam vuruş, yarım vuruş gibi. evet sıkıcı olabilir ama çok da verimli.
ilk notalar
öncelikle bir süre, başta ayna karşısında (alt dudağınızın pembesiyle ten rengini ayıran alt çizginin ortasını, flütünüzün ağızlığının size bakan çizgisinin ortasına şak diye oturtabilir hale gelene kadar gerekirse ayna karşısında çalışmanız önerilir) olmak üzere ağızlık dediğimiz kısımla haşır neşir olmanız gerekecek. ilk olarak pürüzsüz ses çıkartabilmelisiniz. sonra ağızlığınızı flütün diğer parçalarıyla birleştirilip, nispeten daha kolay olduğu için birinci oktav "sol" ve "la" sesleri arasında bol bol gidip geleceksiniz. bunun dışında yan flütte çıkartabileceğiniz en kalın ses birinci oktav "do"dur. ilk denemenizde nefesinizi ayarlamakta zorlanıp bu sesi doğru şekilde çıkartmanız zaman alırsa üzülmeyiniz.
3 oktav sesi vardır bu enstrümanın
sol anahtarı okuyabiliyor olmanız yeterlidir, do ve fa anahtarı sizin partisyonunuzda olmayacaktır. bu soruya hiç anlam verememiştim ama: akor basmak diye birşey yok, bunu aklınızdan çıkartın pls tşk. etütleri sevin. teknik çalışmak sinir bozucu olmakla birlikte çok gereklidir, aradan birkaç yıl geçse bile.
ancak, yineliyorum: düzgün ve pürüzsüz ses çıkartmak daha önemlidir.
şimdi... flütünüzü aldınız. kutuyu açtınız. ve bir çubuk gördünüz
o çubuğu dikkatlice elinize alın. etrafınızdaki en yakın sandalyeye yaklaşın. çubuğun dik bir şekilde sandalyenin üstünde durmasını sağlayın. bunun için gerekirse sağ elinizden yardım alın. sağ el olması çok mühim bir noktadır. sonra yavaş ve nazik bir şekilde işbu çubuğun üzerine oturun... dermişiiiieeeeem ahahaha. tamam, korkmayın. o bir temizleme çubuğu. ucuna bezi takın. flütünüzü çaldıktan sonra, her seferinde, üşenmeyip içinde birikmiş olan tükürüklerinizi temizlemelisiniz.
çubuğun öteki ucuna baktınız ve bir çizgi gördünüz. anlam veremediniz mi? o zaman ağızlığı elinize alın. çubuğun arkasını ağızlığın içine (dibine kadar) sökün. o küçük çizginin deliğin tam ortasına geldiğini görüyor olmanız gerekiyor. aksi takdirde ağızlığın başını çevirmek suretiyle çizginin tam ortaya gelmesini sağlayarak enstrümanınızın genel akordunu yapabilirsiniz.
bir de yan flütün malum, bastığımıza bazı delikleri açıp bazılarını kapatarak ses çıkartmamızı sağlayan tuşları var. onların da altını temizlemek gerekiyor. çubuk yardımıyla bezle içini silerken, perde dediğimiz, o tuşların altı olan kısım temizlenmiyor. biz, söylemesi abes, sigara kağıdı kullanıyoruz bu iş için. çünkü perdeler çok hassas ve sigara kağıdı gibi ince ve zarar vermeyecek birşeyle temizlemek flütünüzün perdelerinin ömrünü uzatacaktır. yoksa bir süre sonra o perdeleri değiştirtmek zorunda kalabilirsiniz.
başlangıç dinlemeleri
başlangıç olarak james galway (kendisi ilk altın flütlü insan. madde altın olunca, flütün sesi daha da güzel çıkıyor) ya da jean pierre rampal dinleyebilirsiniz, her şeyin başı klasik müzik.
son olarak gitar ya da piano ile düet yapmaya karar verirseniz, düet yapacağınız kişileri iyi seçin. bazıları prova esnasında rahat rahat komiklik yapıyor. o, konuşup gülüp eğlenip çalmaya devam edebilirken sizin böyle bir şansınız yok. unutmayın, ağzınız dolu.
Bu içerik de ilginizi çekebilir
