Kasırgalara Neden Hep Kadın İsimleri Veriliyor?

toplum tarafında "kasırgalara hep kadın ismi veriliyor" algısı uyanmasının anlaşılabilir sebepleri var fakat olay sandığınızdan biraz daha karmaşık. açıklayayım:

kasırgalar uzun süre, ta 1950'lere kadar isimlendirilmiyor aslında.

abd'de kasırgaları birbirinden ayırmak için ortaya çıktığı yıllar ve düzenler kullanılıyor. haliyle bu sistem pek de mükemmel değil ve birçok karışıklığa yol açıyor. meteorologlar ve medya aynı anda birden fazla şiddetli hava olayını takip etmekte epey zorlanıyor.

dünyanın farklı yerlerinde, örneğin avustralya'da meteorologlar kasırgalara sevgililerinin isimlerini veriyormuş ikinci dünya savaşı'ndan önce. yani kadın ismi verme aslında 1950'lerden önce de varmış ama en şiddetli ve adını dünyanın en çok duyduğu kasırgalar hep abd'ye ait olduğu için sanırım 1950'lerden öncesi bu durum resmiyete geçmiş denemez.

zaten 1953'te abd'nin tamamen kadın isimleri kullanmaya başlamasıyla kasırgalara kadın ismi verme olayı tamamen yerleşmiş.

abd yetkilileri, kasırgayla fonetik olarak daha iyi uyuşacağını düşündükleri kadın isimlerinin bir listesini yaparak onları kullanmaya başlamış.

meteorologlar kasırgalara kadın ismi verilmesinin nedenini "çünkü tahmin edilmeleri, keşfedilmeleri zor; ne zaman ve ne kadar zarar verecekleri belli değil" şeklinde açıklıyorlar.

bu durum 25 yıl bu şekilde devam ediyor. feminist grupların artan itirazları sonucu 1978 yılında listeye erkek isimleri de ekleniyor; baş harfi q, u, x, y, ve z olanlar hariç. bir yıl içinde 21'den fazla sayıda kasırga olursa ekstraları isimlendirmek için yunan alfabesinden harfler kullanılıyor. yani bu kasırgaların isimleri kasırga yaklaşırken falan değil, çok önceden hazırlanmış listelerden sırası gelince verilen isimler. dünya meteoroloji örgütü bu listeleri altı yıllık yapıyor. yani altı yıl içinde gerçekleşecek kasırgaların ismi şimdiden belli.

sonuç olarak, kadın ismi verilmesi olayı büyük bir tesadüf.

en şiddetli kasırgaların isimleri tesadüfen sırası gelen kadın isimlerine denk geldiği için insanların ortak hafızasında bu yanılgıya yol açmış zamanla. en şiddetli, en çok zarar veren (ya da efsane) kasırgaların isimleri ise tahmin edilebileceği gibi emekliye ayrılmış durumda. (2023'te, 2017'deki kasırgaların isimleri, büyük olanlarının ismi çıkarılarak yeniden kullanılabilir halde olacak yani) hangimiz 2005'te new orleans'ı darmadağın eden katrina kasırgasını unutabilir ki mesela?

unutmadan, önümüzdeki kasırgaların müstakbel isimlerine bu adresten bakabilirsiniz.

işte böyle sevgili sözlükçüler. bilgiyle kalın, esenle kalın efenim.

kaynaklar

http://mentalfloss.com/…-hurricanes-get-their-names
http://www.bbc.co.uk/newsround/41185315
bünyamin sürmeli, mavi misket, doğan yayınları / 2016