Kendisini Kurşuna Dizmek İsteyen Askerlerin Pek Çoğunun Iskaladığı Casus: Mata Hari
asıl adı margaretha geertruida zella olan mata hari, yaygın inanışın aksine hindistan'da değil, 7 ağustos 1876'da hollanda'da doğmuştur.
mata hari, malaycada şafağın gözü, hintçede ise şafağın gözbebeği anlamına gelir. babası tüccar, annesi de soylu bir kadındır. 18 yaşına geldiği zaman öğretmen okuluna başlar ve okul müdürü, kendisine aşık olur. ancak mata hari, bir subayla evlenmek istemektedir. o sıralarda gazetede ilginç bir ilan görür. ilanda evlenmek isteyen bir yüzbaşı vardır. yüzbaşıyla buluşurlar ve birbirlerinden hoşlanıp evlenirler. bir kızları ve oğulları olur. görev icabı cava'ya giderler.
cava'ya gittikten sonra mata hari'nin hayatı cehenneme dönmeye başlar. oğlu zehirlenerek ölür. yaşadığı hayat onu memnun etmez. hollanda'ya dönünce eşinden boşanır. yeni bir hayata başlamak isteyen hırslı kadın 1903 yılının sonlarında paris'e gelir. 1905 yılında guimet müzesi'nde düzenlenen bir dans yarışmasında jüri başta olmak üzere orada bulunan herkesi etkiler. casus hayatı da bundan sonra başlar.
lüks yaşam tutkusu ve hırsı bu güzel dansçıyı casus yapan en temel etkenlerdir. 1912'ye kadar yaşamı oldukça iyi geçen mata hari hakkında casusluk şüphesi nedeniyle dosya açılır. ancak şöyle bir sorun vardır: fransa hiçbir şekilde delil bulamaz. yıllarca fransa, ispanya ve ingiltere'ye giden, üst düzey alman subaylara bilgi sızdıran mata hari'yi ele veren şey ise madrid alman ataşemiliter'i von kalle'nin hollanda'da bulunan casusluk bürosu şefine gönderdiği bir mesaj olur. mesajda h21 kod adlı bir ajana yüklü bir ödeme yapılması emri vardır. fransızlar tarafından ele geçirilen mesajda ödemeyi alacak kişinin mata hari olması istenilen delili de yaratır.
13 şubat 1917' de yakalanan mata hari, 15 ekim 1917'de fransa'da kurşuna dizilerek infaz edilir. söylentilere göre ölmeden önce ölüm mangasına öpücükler yollar ve 12 kişilik birlikten 8'i mata hari'yi ıskalar. ondan geriye ise senaryo tadında bir hayat hikayesi kalır.
mata hari, aynı zamanda üzerine en fazla film yapılmış karakterlerden biridir. en çok bilineni ise greta garbo'nun 1931 de oynadığı mata hari'dir. benim favorim ise jeanne moreau'nun oynadığı 1964 yapımı olandır.
I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı'ya Ağır Zarar Veren Güzel Casus: Sarah Aaronsohn
