''Kol Kırılır Yen İçinde Kalır'' Atasözündeki ''Yen'' Ne Anlama Geliyor?

bu atasözünü sık sık kullanan biri olarak "yen" kelimesinin anlamını öğrendikten sonra "ahh ne aptalmışım" dedim.

bilindiği üzere bu atasözü; bir aile, topluluk, teşkilat vs. içerisinde yaşanan sorunların bir sır olarak saklanıp dışarı taşırılmaması gerektiği durumlarda kullanılır. örneğin; siyasi partiler kendi içinde sorun yaşadığı zaman genellikle parti liderleri tarafından sıkça kullanılır.

ben bu sözün çıkış noktasını şöyle sanırdım: yen kelimesinin eski türkçe'de kemik veya ilik anlamına geldiğini, kol kırılsa dahi yen içeride kalacağı için o hasarlı "yen"in zamanla onarılacağını ve dışarıdan görünmeden içeride normale döneceğini sanırdım.

meğerse yen, eski dilde elbise kolu anlamına gelirmiş. yani "yen", kolun içindeki bir organı değil dışındaki elbiseyi ifade ediyormuş. "kol kırılır yen içinde kalır" derken "kol kırılsa bile yenin(elbisenin) içinde kalır, dışarıdan görünmez." mesajı veriliyormuş.

bu yanlış kanaate varan sadece ben değilim. deniz seki'nin hayat 2 bilet şarkısında geçen "kalp kırılınca içinde yen kalınca" sözü de mantıksızlık barındırıyor. "kalp kırılınca içinde gömlek kolu kalınca" gibi bir anlamı ifade ediyor. muhtemelen sözü yazan kişi "yen"i benim gibi kolun dışında değil içinde sanmış.

gerçeği öğrenince hem ufkum 2 katına yükseldi hem de kendimden utandım..