Leonard Cohen'in Kült Şarkısı "First We Take Manhattan"ın İlginç Muhtemel Anlamları

Cohen'in 1988 yılında çıkan ve en iyi albümlerinden biri olarak gösterilen I'm Your Man'de bulunan şarkı hakkında bugüne kadar farklı yorumlar yapıldı ve şarkının asıl olarak neyi anlattığı tartışılageldi. Sözlük yazarı "diagnost" bunları derlemiş.


Öncelikle şarkıyı dinleyelim


bu şarkının konusu ve anlamı ile ilgili, 11 eylül saldırıları'nın kehaneti olduğunu düşünen de var, wikipedia gibi "kızıl ordu fraksiyonu'na göndermeler var" diyen de.

leonard cohen'in röportajları ve yaşamı incelendiğinde, satır aralarından farklı bir anlam çıkabiliyor.

"they sentenced me to twenty years of boredom
for trying to change the system from within"

"beni yirmi yıllık can sıkıntısı cezasına mahkum ettiler
sistemi içeriden değiştirmeye çalıştığım için"

cohen'in 14 nisan 1988 tarihli röportajı

"yeah, these are new songs, huh? maybe lots of people think i didn't write anything after "suzanne." but i wrote one or two songs after "suzanne." here's a song (bkz: first we take manhattan) i wrote 20 years after "suzanne." i had been driven over the edge and i had decided to take matters into my own hand. this is a geopolitical plan. people have asked me what it means. it means exactly what it says."

"evet, bunlar yeni şarkılar, değil mi? belki de pek çok insan 'suzanne'den sonra hiçbir şey yazmadığımı düşünüyordu. ama bir ya da iki şarkı yazdım 'suzanne'den sonra. işte 'suzanne'den 20 yıl sonra yazdığım bir şarkı (first we take manhattan). sınırlara doğru gitmekteydim ve işleri kendim ele almayı istedim. bu jeopolitik bir plan. insanlar bana bu şarkının ne anlama geldiğini sordu. ne söylüyorsa tamamen o anlama geliyor."

First We Take Manhattan'ın bulunduğu I'm Your Man albüm kapağı.

suzanne, cohen'in 1967 yılında piyasaya sürülen ilk albümü songs of leonard cohen'in ilk şarkısıydı. first we take manhattan; 21 yıl sonra 1987'de kaydedilen ve cohen'in muhteşem bir dönüş yaptığı i'm your man albümünün ilk şarkısı oldu. arada çıkan albümlerinden (büyük ihtimalle plak şirketinden) kendisinin de çok tatmin olmadığı röportajından anlaşılıyor. "i had decided to take matters into my own hand", "kurda sormuşlar neden ensen kalın..." gibi bir açıklama olmuş. "i'm coming now, i'm coming to reward them first we take manhattan, then we take berlin" ile de ayar tamamlanmış. ("geliyorum şimdi, onları ödüllendirmeye geliyorum önce manhattan'ı alırız, sonra da berlin'i")

Suzanne


şair burada

"ah you loved me as a loser, but now you're worried that i just might win
you know the way to stop me, but you don't have the discipline
how many nights i prayed for this, to let my work begin
first we take manhattan, then we take berlin"

"ah sen beni bir kaybeden olarak sevdin, ama şimdi henüz kazandığım için endişelisin
beni durdurmanın yolunu biliyorsun, ama sende yok o disiplin
kaç gecedir dualar ettim bunun için, operasyonumun başlaması için
önce manhattan'ı alırız, sonra da berlin'i"

ve şurada da

"i don't like your fashion business mister
and i don't like these drugs that keep you thin
i don't like what happened to my sister
first we take manhattan, then we take berlin"

"sevmiyorum senin moda işlerine bakan adamını
ve seni bir deri bir kemik bırakan bu ilaçları
sevmiyorum kız kardeşimin başına gelenleri
önce manhattan'ı alırız, sonra da berlin'i"

müzik endüstrisine seslenmiş gibi duruyor.


şarkının en esrarengiz kısımlarından biri "the monkey and the plywood violin" (maymun ve kontraplak keman) olsa gerek.

şarkıda bu sözden önce "and i thank you for those items that you sent me" ("ve teşekkür ederim bana gönderdiğin şeyler için") diyor ve kahkaha atıyor. maymun ve uydurma bir kemanla imâ edilen, geçimini sağlamak için sokak şarkıcılığı yapanlar olabilir.

19. yüzyılda sokak çalgıcılarının yanında maymunlar gösteri yaparmış. maymun hem dikat çekmek, hem de bahşişleri toplamak için kullanılırmış.

şöyle ki: (bkz: http://upload.wikimedia.org/…rinder_with_monkey.jpg)

cohen, i'm your man albümüne kadar geçen sürede, müzik endüstrisinin zorladığı, kendisinin pek de hoşnut olmadığı; ancak, geçimini sağlamak için yapmak zorunda olduğu işlerden bahsediyor olabilir.

"remember me, i brought your groceries in"("hatırla beni, alışveriş torbalarını getirmiştim")  eve alışveriş torbalarını taşıyan çocukları simgeliyor olabilir. bir nevî "bir zamanlar beğenmediğiniz (ah you loved me as a loser, but now you're worried that i just might win) fakir ama gururlu bir genç vardı" anlamı pekâlâ çıkarılabilir. hepsinin ötesinde "ah remember me, i used to live for music"("ah hatırla beni, müzik için yaşardım ben"), üstadın bütün olayını özetliyor.


"first we take manhattan, then we take berlin"e gelince

burada da, önce amerika'da, sonra avrupa'da yakalanacak albüm başarısı hedefinden; hedefe ulaşmak için çok çalışıldığından (bkz: i practiced every night/her gece pratik yaptım) ve artık zamanının geldiğinden (bkz: now i'm ready/artık hazırım) bahsediliyor olabilir.

cohen'in 1 haziran 1988 tarihli röportajı

"but i want to tell you that even though your hospitality is profound it will not detour me from my appointed task which is to take manhattan, then berlin and several other cities..."

"ama size şunu söylemek isterim ki, misafirperverliğiniz oldukça engin olmasına rağmen beni manhattan'ı almak şeklindeki kararlı yolumdan saptırmayacaktır, sonra berlin ve diğer birtakım şehirleri de..."

olmayabilir de.