Mensuplarıyla Çalışmış Bir Türk Subayının Gözünden: Norveç Ordusunun Özellikleri
mensuplarıyla çalışmış biri olarak, norveç ordusu hakkında kısa kısa yazarsak:
* kuş kadar bir ordudur. tüm norveç ordusu; kara kuvvetleri, tankçısı, topçusu 8800 kişi kadar gelir. bütün norveç silahlı kuvvetleri ise 25 binden azdır. tüm kara kuvvetleri bir tugay seviyesinin az üzerindedir yani. tüm silahlı kuvvetleri bir stadyuma doldurabilirsiniz.
* askerlik, erkeklere sivil hizmet yanında bir opsiyon olarak sunulur. liseyi bitirmiş bir norveçli genç ya devlet hizmetinde bir iki yıl kadar düşük maaşla (kime göre neye göre) iş yapar ya da askere maksimum 1 yıllığına giderek bu zorunlu hizmeti aradan çıkarır.
* norveç'in görece zengin olması ve donatılacak personelin az olması yüzünden kullandıkları ekipman çok çok üst düzeydir. üniforma ceketlerini bergans veya helly hansen gibi norveç'in dünyaca ünlü outdoor firmaları üretir. bunlar askerlik hizmeti sonunda geri alınır.
* askerlik hizmetini kızlar da yerine getirebilir ve erkeklere verilen imkanların ve ödeneklerin aynısı sağlanır. yani pozitif ayrımcılık da pek yok, norveçli kız da gayet çamurda sürünmektedir.
* yurt dışı görevlerinde “aide” olan, nato görevlerine seçilen er erbaşlara ekstra ödenek yanında yılda iki “uçak bileti” hakkı tanınır. personel bunu ya noel, paskalya gibi tatillerde evlerine ücretsiz gidiş dönüş uçmak için kullanır ya da aile ziyareti istemiyorsa bununla dünyada istediği herhangi bir yere tatil amaçlı uçar. zira norveç zengin olduğundan kimin ailesi nerede yaşıyor bilmek zor olacağından ordu tdy ofisleri; ailen nerede yaşıyor, oraya bilet alalım diye soracaklarına hiç uğraşmazlar, norveçli askere tek seferlik beleş alım kodu verip gönderirler. asker bunu star alliance şirketi havayollarından birine girerek yeni zelanda'ya hawaii adalarına japonyaya vs bedava gidiş dönüş uçak bileti alır ve gider. 18 yaşında çocukların devlet gözetiminde dünyada nereye isterse tatile gönderilmesi öyle bir ilginçtir.
* askerlik hizmetini bitiren çocuklar bildiğim kadarıyla o kadar sosyal hizmet arasından askerliği gönüllü seçtikleri için üniversitelere farklı burslar da almaktadır. 1 yıl askere gidip üniversiteyi bedavaya getirmek (yurdu harcı vs. dahil) mümkündür.
* eğitim yerine orduda kalmak isteyenler rütbe alarak çavuş olarak devam ederler, bu rütbe sisteminde de 535-555 bin nok (50-60 bin dolar) arası maaşlarla teknik personel olurlar. personel ihtiyaçları daimi olarak çoktur; talep, arzdan fazladır. norveç gibi bir yerde asker olarak kariyer yapmak çok da cazip değildir herhalde.
* subaylarında ise ciddi bir herkes birbirini tanır havası vardır. dediğim gibi, kuş kadar bir ordu olduğu için bunların subayları çok daha az olduğundan gelen, gideni tanır; tanımasa da onunla görev yapmış birilerini tanır. yani herkes, herkesten bir şekilde haberdardır.
* milli silahları hk416 öncesi g3 idi, şu ara norveç yeni tüfek yüzünden o gruptan çıkmış ve o deneyim kaybolmaya yüz tutmuşsa bile bir süre öncesine kadar nato içinde g3 tüfeği görüldüğü zaman almanlar türkler, portekizliler, norveçliler ve yunanlar aynı dili konuşur, anlamsız bir şekilde kaynaşırdı.
* savunma anlamında ülkeyi karadan ya da amfibi olarak ciddi şekilde işgale gelmiş bir düşmana karşı çok dişli bir plan yerine arazi ve iklimi kullanarak yavaşlatma ve yıpratma üzerine yoğunlaşırlar gibi bir havaları vardır. o yüzden onlar yavaşlatırken kurtarmaya gelecek nato, norveç için hayati bir gerekliliktir.
* bere kullanımı çok yaygındır. berenin iplerini sarkıtmak ise çok ters algılanan ve her norveçlinin direkt atlayıp düzelttiği bir şeydir. bu niye böyledir diye sorunca "berenin kordonu yalnızca kral ölünce sarkar" demişlerdi. gözyaşı gibi bir anlamı var sanırım.
* iş, içmeye geldiğinde bunlar viking torunudur. ağzıyla içmezler. o ortamda iki tekten fazlası içilecekse bence yavaştan kalkın.
* departmanda kısımda akşam etkinlik yapılmış bir yere gidilecekse o beraber devriyeye çıktığınız, g3 söküp takan, telsizde grid soran, kamuflaj giyip rapor yazan, bot bağlayan norveçli kız saçlarını açıp bir makyaj yaparsa kör olursunuz.
* benim gözlemime göre, gönüllü - zorunlu askerliği bünyede barındırmasına rağmen personeli oldukça eğitimlidir. yani köyünden, dağından gelmiş çoluğu çocuğu bu derece eğitimli, terbiyeli olabiliyorsa amerikalı bir şeyleri yanlış, norveçli bir şeyleri doğru yapıyordur. o bağlamda severiz norveçlileri.