Operasyon Geçirmiş Birinin Kaleminden: Saç Ektirmeye Dair Bilmeniz Gereken Her Şey

saç ekimi bir nevi yer değiştirme işlemidir. yani saçınızın daha sık olan bölgesinden alınan köklerin seyrek veya hiç saç olmayan bölgeye transferidir.

aşağıdaki yazı ekim öncesi uzun süre araştırma yapmış biri olarak saç ektirmeyi düşünen kişiler için rehber olması açısından hazırlanmıştır.

öncelikle konu ile ilgili terimlerden bahsetmekte fayda var

greft: donör alandan alınan ve içersinde saç kökü ve bir miktar deri olan canlı dokuya denir. greft içinde saç kökleri tekli, ikili, üçlü, dörtlü veya beşli halde bulunabilir.

donör: greftlerin alındığı alana denir. dökülmeye karşı daha dayanıklı olduklarından genellikle başın arka tarafı ve kulak üstüdür. bu alanlarda yeterli saçı olmayan kişilerde donör alanı sakal veya göğüs olabilir.

lateral slit: fue yönteminde ekim alanında ince bistüriler ile saçların açılanmasına uygun kanallar açılması yöntemidir. kanalların çapı greftler ile örtüşmelidir.

mikromotor: fue yönteminde donör alandan greft toplanmasında kullanılan bir araçtır. mikromotor yönteminde mikromotor cihazına istenilen boyuttaki punç uçlar yerleştirilir ve saç kökleri çevresinde dokundurulmak suretiyle saç kökleri çevresinde mikro düzeyde delikler açılarak saç köklerinin rahat bir şekilde zarar görmeden toplanması sağlanır. mikromotor yönteminde de gevşetilen saç kökleri mikropen set yardımıyla tek tek toplanmaktadır.

manuel punch: piasemen isminde bir cihaz yardımıyla uygulanmaktadır. kalem benzeri bu cihaza çeşitli boyutlarda punç uçları takılır ve operatör tarafından manuel olarak döndürülerek saç kökleri gevşetilir. gevşetilen saç kökleri micropen set adı verilen cihaz ile tek tek toplanır. mikromotor ile alıma oranla daha yavaş bir işlemdir fakat iyi kullanılmayan bir miktromotora göre donör alanı daha az yıpratır.

dhi (direct hair implantation - direkt saç implentasyonu): bu yöntemde greftler içerdikleri saç adedine göre çeşitli kalınlıklardaki kalem benzeri aletlere kök dışarıda saç teli içeride olacak şekilde yerleştirilir ve lateral slit yöntemindeki gibi kanal açmaya gerek kalmaksızın ekim alanına bu kalemler enjekte edilerek uygulanır.

dht (dihydrotestosterone- dihidrotestosteron): erkek vücudunda bulunan testosteron hormonunun aktif versiyonu olan güçlü metobolitine verilen addır. dht hormonu, büyük oranda testosteron’un çevre dokularda 5- alfaredüktaz enzimi aracılığı ile dönüşümünden oluşur. dht hormonu dökülmenin nedeni değil, genetik olarak saçın bu hormona olan "hassasiyeti" dökülmenin esas nedenidir diyebiliriz.

finasterid: dht hormonunu baskılayarak saç dökülmesini önemli oranda azaltan ve mevcut saçlara kalite kazandıran bir etken maddedir. piyasada proscar ve propecia adlı ilaçlarda bulunur. yan etkilerinden dolayı kullanımı tartışılmaktadır.

minoxidil: kan dolaşımını hızlandırarak mevcut saçların kalitesini arttırır. bırakılmadan sürekli kullanılmaz ise insana eski halini aratabilir.

fue (folicular unit extraction - foliküler ünite çıkarılması): donör alandaki greftler mikromotor yardımı veya manuel olarak alınarak ekim yapılacak alana lateral slit ile kanal açılarak veya kalem yöntemi (dhı) ile yerleştirilmesi şeklindedir.

fut (follicular unit transplantation - foliküler ünite nakli): saç köklerinin donör bölgeden bir şerit halinde çıkarılarak ekim yapılacak alana açılan kanallara yerleştirilmesine dayanan bir ekim tekniğidir. fut yöntemi, tam olarak bir "ameliyat"tır ve arkadan alınan deri parçası olması, dikiş atılması vs. bu yöntemi yaparken gerçekten "cerrahi" bir müdehale olması anlamına gelmektedir.

saç ekimi öncesi

* hangi yöntem ile alım yaptırılacağına karar verilmelidir. genelde piyasada mikromotor ile alım yapılır ve manuel alım ücreti biraz daha pahalıdır.

* dhi veya lateral slit arasında karar verilmelidir. yine piyasada genellikle lateral slit yöntemi ile ekim yapan yerler yaygındır.

* alım ve ekim yöntemine karar verdikten sonra bütçe oluşturulmalıdır. aynı yöntemle alım-ekim yapan yerler arasında uçurum var.

* yukarıdaki üç kritere uyan yerlerden ön görüşme randevusu alıp mutlaka yüz yüze görüşmeye gidilmelidir. çoğu yer ön görüşme için ücret talep etmez. maalesef ön görüşmeyi whatsapp üzerinden yapan ve yine whataspp üzerinden sabit fiyat veren ekim merkezleri var.

ön görüşmede şunlara karar verilip belirlenebilir

1. donör alan kapasitesi

2. ekim yapılacak alanın hacmi

3. donör kapasitesinin ekim yapılacak alana yetmemesi durumunda sakalın veya göğüsün donör olarak kullanılıp kullanılamayacağı

4. ekim alanına ekilecek yaklaşık greft miktarı. bu kısımda görüştüğünüz yerlerden farklı sayılar duyabilirsiniz. 2000 greftin kapatabileceği açıklığa (cm2'ye 50 greft olacak şekilde) 4000 greft öneren kişilerle karşılaşabilirsiniz. emin olun ki o ekilen greftlerin fazla olan kısmı beslenemediği için ölmeye mahkumdurlar.

5. operasyonun kaç günde yapılacağı (2500 greft üzeri operasyonlar 2 güne bölünerek yapılabiliyor)

6. şehir dışından geliyorsanız kalacak yer ve transfer olup olmadığı

7. operasyon öncesi ve sonrasında destekleyici ilaç tavsiye edilip edilmediği (bazı doktorlar ilaç kullanımını zorunlu kılıyorlar)

8. operasyonun alım ve ekim kısmını kimin yapacağı (çoğu yerde doktor sadece ekim kısmına katılır alımı ekibine bırakır.)

9. ön saç çizgisinin belirlenmesi. burada önemli olan sizi neyin mutlu edeceğidir.

 

operasyon günü

benim operasyonum 2 gün sürdü dolayısı ile burada 2 güne göre yazacağım.

1. gün

* kan alma işlemi (hepatit b - c ve hiv kontrolü için çok önemli)

* işlem öncesi fotoğraf çekimi. (before after için)

* tepeler 1 numara yanlar ve arkalar 0 numara olacak şekilde operasyon yerinde makina ile saç traşı

* lazer yardımlı bir ölçü aleti ile ön saç çizgisinin çizilmesi

* damar yolu açılarak hıv ve hepatit testi için kan alınması (damar yolu olası aksiliklere karşı operasyon süresince açık bırakılıyor)

* test sonucunun alınması ve sonrasında alınan greftlerin ekim öncesi içerisinde bekletileceği çözeltinin içerisine karıştırılmak üzere tekrar kan alınması.

* masaj yatağı benzeri bir yatağa yüz üstü uzanarak alım yerinin doktor tarafından kalemle çizilerek belirlenmesi

* yine doktor tarafından alım yerine yaklaşık 10 adet anestezi iğnesi yapılması. (kimse acımıyor demesin acıyor, hatta operasyonun en acılı kısmı burası bence)

* uyuşmanın ardından alıma başlanması. benim işlemde alım manuel olarak yapıldı. alımı hissetmiyorsunuz fakat sesini duyabiliyorsunuz. bu kısımda benim operasyonda 4 kişi çalıştı. biri kafa derimi gererken diğeri alımı yapıyor ve topladığı greftleri kök sayılarına göre ayıklayıp dizmeleri için diğer iki elemana veriyordu. onlarda önlerinde duran çözelti içerisindeki steril bezlere bu greftleri dizip sayıyorlardı.

* ilk gün 1500 greft alındı ve alım işlemi yaklaşık 2.5 saat sürdü. alımın ardından greftler buzdolabına kondu ve yemek molasına geçildi.

* alımdan sonra kafanızın arka kısmı bir bandaj ile sarılıyor ve ertesi güne kadar o şekilde kalıyor.

* öğleden sonra doktorun gelmesi ile birlikte saç çizginiz tekrar çiziliyor ve aynı yatağa bu sefer sırt üstü uzanıyorsunuz.

* doktor ekim yapılacak yere yine yaklaşık 10 adet anestezi iğnesi yapıyor (en eğlenceli kısım).

* benim ekimim dhi (kalem yöntemi) ile gerçekleşti. bu aşamada doktor dahil yine 4 kişi vardı. biri kafa derisini geriyor ve temizliyor, diğer iki kişi ise greftleri kalınlıklarına göre kökler dışarıda teller içeride kalcak şekilde farklı uçlu kalemlere yerleştiriyordu. doktor hemen yanında duran kalemlerden dolu olanı alıp ekim alanına enjekte ediyor ve boşalan kalemi doldurulması için yan tarafa bırakıyordu.

* ekimde tekli greftler ön hatta, çoklu greftler ise arka kısımlarda kullanıldı. (doğal görünüm için önemli)

* ilk gün ekim 15 dakika mola dahil yaklaşık 2.5 saat sürdü.

* operasyon sonrası ekim alanına bandaj uygulanmadan size ağrı kesici ve ödem atıcı vererek odanıza uğurlanıyorsunuz.

* uyumanız için boyunluk ve olası sızmalara karşı yastık örtüsü veriliyor.

* en zor kısım gece sırt üstü uyuyabilmek. donör alananın üzerine yatıyorsunuz. benim durumda geceye doğru ağrı başladı ve ağrı kesiciyi orada kullandım. verilen ödem atıcının amacı ise anesteziklerin vücuttan çabuk atılmasını sağlamak.

2. gün

2.günün sabahı keşke tek günde olup kurtulsaydım diye düşündüm açıkçası ama bu şekilde daha sağlıklı olacağına ikna edildim.

* alım için anestezi yapılması. (hemen hemen aynı yerlere 2.kez iğne yemek emin olun 4 kat daha acı verici)

* alımın yapılması. benim operasyonda 2.gün 1270 greft alındı ve yaklaşık 2 saat sürdü.

* alım işleminden sonra öğle yemeği için mola.

* ekim için anestezi yapılması. (hemen hemen değil kesinlikle aynı noktalara anestezi yapılması)

* ekim işleminin yapılması.

* gerektiğinde kullanmak üzere ağrı kesici, 1 hafta kullanmak üzere antibiyotik, 3 gün kullanmak üzere ödem atıcı ilaçların verilmesi.

* 3.gün ilk yıkama için odaya uğurlanma

operasyon sonrası

* 3. gün sabahı ilk yıkama için ekim merkezine geçtim. ilk yıkama öncesi donör alandaki bandaj açılıyor ve donör alan ve ekim alanına yumuşatma amaçlı bebe losyonu sürülüyor. (bebe losyonu, bepanthol losyon veya ph'ı uygun her hangi bir ürün) bu losyon 30-60 dakika arası beklendikten sonra ılık ve zayıf debili bir su ile eldivenli bir el vasıtası ile yavaş dokunuşlarla (bas çek şeklinde) durulandıktan sonra bebe şampuanı ile yine bas çek şeklinde narin hareketler ile yıkanıyor.

* yıkama sonrası fotoğraflarınız çekiliyor ve kafanızda herhangi bir bandaj olmadan uğurlanıyorsunuz.

* yıkama işlemi bundan sonraki 10-15 gün boyunca (kafanızdaki kabukların dökülme süresine göre) günde 2 sefer olacak şekilde yapılacak.

* operasyon sonrası sırt üstü veya ekim bölgesi temas etmeyecek şekilde yan olarak yatılabilir.

* operasyon sonrasında yapılan anesteziler önce alın bölgesine oradan da yüz bölgesine doğru akıyor ve bölgesel şişlikler oluşturabiliyor. bunu önlemek için ilk günler başı çok fazla öne eğmemek ve yatay pozisyonda iken alın bölgesine masaj yapmak faydalı olabilir.

* benim durumda alım bölgesinde ilk bir kaç gün sonrasında inanılmaz kaşıntı oldu, araştırdığım kadarıyla sık gözlenen bir durummuş. kaşıyamamak çok kötü tabi.

yıkama işlemi

* steril ameliyat eldiveni ile ekim ve alım bölgesine parmak uçlarınız ile nazik bir şekilde bas çek şeklinde nemlendirici kremin sürülmesi. (ben bepanthol losyonun normal ve yağlı ciltler için olanını uyguladım. saçtan çıkarmak zor olduğu için bunun yerine köpük uygulayanlar da var.)

* 30-60 dakika arası bekleme süresi.

* yine steril eldiven ile ılık ve zayıf akan bir su ile durulama işlemi.

* dalin veya benzeri 5.5 ph bir şampuan ile yıkama işlemi. (bu aşamada sünger kullanarak şampuanı köpürttüm ve saça tepeden köpüğü döktüm. elimle nazik şekilde bas çek yaparak köpüğü saça yaydım ve duruladım.

* işlem sonrası bir miktar losyon saçta kalabiliyor bir süre sonra cilt tarafından emiliyor.

* kurulama işlemi için temiz ve yumuşak bir havluyu tampon şeklinde saça bas çek olarak kullanabilirsiniz. hem kalan losyonun bir kısmı bu şekilde alınmış oluyor.

* yıkama ilk 10-15 gün boyunca günde iki sefer olacak.

süreçler

1. gün: operasyon

2. gün: operasyon

3. gün: ilk yıkama

15. gün: son yıkama ve kabuk dökümü (bu aşamadan sonra saçlarınız sanki 3 numara kesilmiş gibi oluyor ve insan içerisine rahatlıkla çıkabiliyorsunuz).

ilk 2 ay: bu safhada ekilen saçlarda şok dökülme olabilir. ne kadar ve ne zaman döküleceği kişiden kişiye değişir. bazı ekimlerde hiç dökülme olmazken bazı ekimlerde ekilenlerin tamamına yakını dökülebilir. burada dökülmeden ziyade bir kopma söz konusudur, kök yerinde kalır fakat saç teli kopar. önemli olan donörden alınan greftlerin alındığı sırada hangi aşamada olduklarıdır. (dinlenme, büyüme, dökülme) bu aşamaya göre ekildikleri yerde de aynı davranışı sergileyeceklerdir.

3-12 ay: ekilen saçların bir kısmının çıkması ve sürecin tamamlanması. işte bu noktada en önemli şey sabır sanırım. genellikle 8. ay itibari ile çıkacak saçların %80-%90'lık kısmı çıkmış oluyor. bu süreçten sonra çıkan saçlar kalınlaşıyor ve 1. yılın sonunda süreç tamamlanıyor.

tavsiyeler

* yanınızda ve üzerinizde giyme çıkarma kolaylığından dolayı mutlaka gömlek benzeri kıyafetler olsun.

* kan değerlerinizin iyi durumda olduğundan emin olun, değilse operasyondan önce düzenli beslenme ve vitamin takviyesi ile hazır hale getirin.

soru cevap

* acıyor mu ?

- evet anestezi iğneleri acıtıyor ama onun dışında alım veya ekim sırasında bir şey hissetmiyorsunuz. ik gün akşam biraz ağrı oluyor ama dayanılmayacak düzeyde değil.

* her dökülme tipi için saç ekimi uygun mudur?

- öncelikle şuradan dökülme tipinize bakabilirsiniz:

genellikle her cm2 için ekilen 40 greft (ekimden sonra %80'i çıktığı düşünülürse) o bölge için kapatıcı oluyor. (kimi doktor cm2'ye 100 greft ekebileceğini söylüyor ama fazla ekilen greftler yeterince beslenemeyeceğinden tamamında çıkış olmuyor)

yapılması gereken kapanmasını istenen bölgenin yaklaşık alanını belirlemek. (fotoğrafını çekip/çektirip bilgisayar ile yapabilirsiniz.) arka kısım ve yanlar donör bölge, iyi bir donörden maksimum 5000 civarı greft alınabiliyor. (o bölgede cm2'de 70 greftin olduğunu varsayarak -normal greft yoğunluğu-) 5000 greftin istenilen alanı kapatıp kapatamayacağına bakmanız gerekli.

donör bölgesi yeterli olmayan kişilerden eğer gür ise sakaldan veya göğüs bölgesinden de alım yapılabiliyor ama bunların çıkışı şüpheli.

doktorların çoğu bu yukarıdaki söylediklerimi ilk görüşmede ücretsiz olarak yapıyorlar. bir görüşme ayarlamakta fayda var.