Osmanlı Döneminin İlk Türk - Müslüman Kadın Dergisi: Şükufezar
şükûfezar; 1886 yılında yayımlanmaya başlanan ve "saçı uzun aklı kısa" deyimine savaş açtığını ilan ederek tüm kadrosunu sadece kadınlardan kuran ilk türk - müslüman kadın dergisidir. şükûfezar, " çiçek bahçesi " anlamına gelmektedir.
derginin kurucusu arife hanım, feminist diyebileceğimiz görüşlere sahip bir hâtundur. tabii eleştiri bağlamında algılanmasın. hâtun kişilerin osmanlı toplumundaki yerini ön plana çıkarma hususunda ömrü boyunca çaba sarf etmiştir. arife hanım, dönemin eğitim bakanı münif mehmed paşa'nın kızıdır. münif paşa, tarihimizdeki büyük aydınlardandır. günümüzde bile kullandığımız "görenek belası" deyimini ilk kullanan kişidir. başta mecmûa-i fünûn olmak üzere birçok gazete ve derginin kurulmasına imkan sağlamış ve kimisinde de yazar kadrosunda yer almıştır. pek tabii kızı arife hanım da böyle bir babanın tesiriyle şükûfezar adlı dergiyi çıkarır.
kadrosunda hiçbir erkek bulundurmamasının yanında dergiyi önemli kılan bir diğer husus da herhangi bir gazete eki olmaksızın başlı başına yayın yapan bir dergi statüsünde olmasıdır.
dergide çalışan hâtunların yazıları ile birlikte okuyuculardan gelen mektuplar da yayımlanmış ve bu dönemde büyük ilgi görmüştür. ev işleri, çocuk bakımı gibi konular yerine güncel olaylar, siyaset, tarih gibi konularda kadınları bilgilendireceğini ilan eden dergiyi dönemin öğretmen okulu daru'l muallimat'ın öğrencileri ve mezunları, osmanlı kadının sesi olarak nitelendirirmişlerdir.
derginin her sayısında önsöz olarak (günümüz türkçesi ile):
"biz; saçı uzun, aklı kısa denilerek erkeklerin alaycı gülüşlerine hedef olan bir tayfayız. erkekliği kadınlığa, kadınlığı erkekliğe tercih etmeyerek bunun aksini ispat etmek mücadelesi içerisinde olacağız!" ifadeleri bulunur.
iki haftada bir yayımlanan derginin toplamda ne kadar sayısı çıktığı bilinmemektedir.
günümüzde erzurum atatürk üniversitesi'nde beş sayısı bulunmaktadır.
Osmanlı Devleti Tarafından Paşa Ünvanı Verilen Tek Kadın: Emine Valide Paşa
