Osmanlı İmparatorluğu'nun Basketbolla Tanışma Hikayesi
amerika'nın keşfinden sonra artık yeni dünya dediğimiz bir düzen başlamış ve bilimsel gelişmelerin yanında kültürel faaliyetlerin çeşitliliği de artmıştır. meselâ abd'nin 1872'de yellowstone milli parkı'nı açması ve bu parkın dünyanın ilk ulusal parkı oluşu benim için çok ilgi çekici bir olaydır. bu tarihte bizde padişah sultan abdülaziz'dir ve osmanlı'ya hediye edilen bir otomobili " şeytan icadı " diyerek beşiktaş'tan denize atışımızın tarihidir aynı zamanda.
evet, basketbolun icadı da bu döneme denk gelir. 1891'de abd'deki bir spor okulunda beden eğitimi öğretmeni olan james naismith tarafından dünya sporuna hediye edilir bu oyun.
bu tarihten sadece iki yıl sonra avrupa'da da yayılan bu oyunun osmanlı'ya gelişinin tarihi 1904'tür. yani 5. murad'ın öldüğü, 2. abdülhamid'in tahtta bulunduğu yıl. bu arada eski milli basketbolcu ve koç erman kunter'in spor spikerliği yapan kızı roksan kunter de ikinci abdülhamid'in torunudur anne tarafından.
basketbol, osmanlı topraklarında ilk kez 1904 yılında robert koleji'nde amerikalı bir öğretmenin girişimleriyle öğrenciler arasında oynanmıştır. futbol, çoktan halk tarafından da tanınmışken basketbol sadece bir iki okulda oynanan oyun olarak kalmıştır.
1911 yılında ise galatasaray lisesi'nde beden eğitimi öğretmenliği yapan ve aynı zamanda galatasaray futbol takımının kalecisi olan ahmet robenson, basketbol kuralları adlı bir kitabı türkçeye çevirmiş ve galatasaray lisesi'nde tamamı türklerden oluşan onar kişilik iki takım arasında basketbol maçı oynatmıştır. karşılıklı iki duvara asılan sepetlerle oynanan bu basketbol müsabakasında iki takımın da neredeyse bütün oyuncuları sakatlanmış, okulda bir süre basketbol oynanmamıştır.
liverpool doğumlu olan ahmet robenson, daha sonra müslüman olmuş ve türk ordusunda görev yapmıştır. türkiye'yi basketbol ile tanıştıran kişidir. 4 nisan 1921'de istanbul'daki abd vatandaşları ve istanbul yüksek öğretmen okulu öğrencileri arasında oynanan basketbol karşılaşmasında kaptanlık da yapmıştır. karşılaşmayı 24 - 18 kaybetmişiz bu arada.
türk tarihindeki ilk basketbol şubesi ise 1913 yılında fenerbahçe spor kulübü tarafından açılmıştır.
1922 yılında izmir'de türk - amerikan basketbol takımı kurulmuştur ancak bu takımın antrenman yapabileceği tüm salonlar rumların kontrolündedir. tâ ki 9 eylül 1922 izmir'in kurtuluşu'na kadar! bu tarihten sonra izmir'de de basketbol hızla yayılmıştır türkler arasında. ( bugün de 9 eylül olması vesilesiyle izmir'in kurtuluş yıl dönümünü kutlar; gazi mustafa kemal atatürk, fahrettin paşa ve tüm şehit ve gazilerimize saygı, sevgi ve dualarımı iletirim. )
nihayetinde 1923 yılında kurulan ilk resmî spor teşkilatımız türkiye idman cemiyetleri ittifakı sayesinde basketbol tüm ülkeye yayılmaya başlamıştır.