Parfüm Yapımında Kullanılan Amberi Midesinde Oluşturan Hayvan: İspermeçet Balinası

ispermeçet balinası boyu 20 metreye kadar olabilen, tüm okyanuslarda ve akdeniz'de yaşayan bir balina türü. türkiye kıyılarında da görülmüştür haliyle. kaşalot adıyla da bilinir.

oldukça ünlü bir balina türüdür. bunun sebebi yüksek yağ miktarı ile senelerce avlanmış olmasıdır. balina yağı özellikle meşale, lamba yakarak aydınlanmak için kullanılıyordu. bu dönem balina nüfusunun ciddi oranda düştüğü dönemdir.

parfüm yapımında kullanılan amber adlı ürün ispermeçet balinasının midesinde oluşur. balinanın yuttuğu mürekkep balıklarının bağırsak çeperini etkilemesiyle salgılanan bir maddedir.

bir diğer önemi çok derin sulara dalabilmeleridir. derin sularda yaşayan dev kalamar, dev mürekkep balığı adıyla bildiğimiz canlıların varlıklarına uzun zaman kanıt teşkil ettiler. üstünde bulunan vantuz izlerinin çapı hesaplanarak derin sularda yaşayan, boyu 20 metreye ulaşan dev kalamarların olduğu tahmin edildi. çünkü bu izleri yapabilecek bilinen bir kalamar türü yoktu. yıllarca sadece tahmin edilerek, şehir efsanesi kıvamında kaldılar ancak günümüzde özellikle japonların araştırmaları bu canlıların varlığını da görüntülü olarak kanıtladı.

3.5 metrelik bir örneği

vantuz izleri

Sperm Whale ismi nereden geliyor?

geçmiş zaman olur ki, ölü ispermeçet balinalarının kalıntıları kıyıya vurduğunda ahali pek sevinir, bu değerli yağı neresine süreceğini bilemezmiş. ancak kıyıya vuran kütlenin balinanın cesedi değil de, spermi olduğuna inanılırmış nedense. bu sebeptendir ki, ispermeçet balinası "sperm whale" olarak bilinir gavur illerinde. henüz balinalara deniz ejderi dendiği o günlerde, kimse gidip de bir balinayı öldürmeye cesaret edemeyeceğinden, çok çok değerli, bulunmaz hint kumaşı imiş bu yağ.

yıllar geçmiş devran dönmüş, gözü dönmüş insanoğlu, balina öldürmenin de bir yolunu bulmuş. ispermeçetler acımasızca öldürülürken, balina yağı da daha kolay bulunur, daha çok kullanılır hale gelmiş. tabi bu arada anlaşılmış ki, kıyıya vuran da balinanın spermi falan değil, düpedüz selülitleri imiş. ancak kuntiz tüccarlar "sperm whale" ismini değiştirmemekte, bu değerli maddenin az bulunur imajını zedelememekte ısrar etmiş, böylece balinanın adı yine erotik çağrışımlar içinde kalmış mecburen...