Parmağımızla Mesafeleri Ölçebileceğimiz Gerçeği

parmak ile mesafe ölçümü yapmak.

adım 1:
başparmağınızı kaldırıp elimizi yumruk yaparak, başparmak gözlerimizin arasına gelecek seviyede sağ kolumuzu uzatıyoruz.

adım 2:
ölçeceğimiz uzaklıktaki bir cismi seçiyoruz, mesela bir otomobil. farklı şey de olabilir. önemli olan standart boylarda olan cisim olması.

adım 3:
sol gözümüzü kapatıyoruz ve otomobilin sağ uç noktasına getiriyoruz parmağınızın ucunu. ardından sağ gözümüzü kapatıyoruz ve arabanın eski haline göre sol tarafa gittiğini görüyoruz. şimdi eski ve yeni konumu arasında kaç arabalık mesafe olduğunu tahmin ediyoruz.

adım 4:
gelelim işlemlere. iki gözünüzün arası ortalama 10 santimetre. baş parmağınız ile gözlerimiz arasındaki mesafe kolumuzu uzunluğu ile hemen hemen aynı. kolumuz da 90 santimetre. arabanın yandan uzunluğu 400 cm, önden görünümde uzunluğu ise 200 cm. benim ölçümümde araç yandan görünüyordu. sağ ve sol gözlerimle gördüğüm araçların(aynı araç ikisi de) arasındaki fark 5 arabalıktı.

geometrisi ve çözümü ise burada: 

basit bir geometrik benzerlik.

burada iki göz arası mesafenin, kol uzunluğunun veyahut referans cismin ölçümleri arasında ufak oynamalar tolere edilebilir çünkü kesin bir ölçüm değil. 900 metrelik yeri göz kararı bu yöntemle 820 metre, 3000 m yeri aynı yöntemle 2650 metre ölçmemiz yeterli yöntem için başarılı bir sonuç oluyor. bu yöntemi keskin nişancılar çok kullanır. aradaki mesafeyi bilip atış yapması, nişancı için yüzde yüz başarıdır. tabi çoğumuz nişancı değiliz ama geniş alanlarda mesafe ölçümü için bulunmaz bir nimettir.

not: askeriyede akılda kalıcılığı artsın diye, iki göz ile denediğimizde aradaki araç farkının gerçek uzunluğu çarpı 10 yapılıyor. tabi buradaki 10 = kol uzunluğu / iki göz arası mesafe. yani herkes için aynı uzun için de kısa için de. ama bu yolla ezberlemek istersek kendi kolumuzun uzunluğunu ve iki göz arası mesafemizi çıkartıp, bölüyoruz. 10 yerine bu sayıyı kullanıyoruz. üstte dediğim gibi göz kararı ölçüm yaptığımız için 10 sabiti de kullanılabilir. ihtiyacımız olan mesafeyi düşük yüzde sapma ile yine verecektir. ben ispatını yaptim yukarıda. ciddi ciddi ufkum iki katına çıktı. artık uzakta gördüğüm her yeri ölçüyorum. tabi ulu orta parmak kaldırmak kötü oluyor dikkat etmek gerekir.

(bkz: rule of thumb)
(bkz: parmak atlatma yöntemi)