Roma Tarihinden Kalan Bir Moda: Parmak Arası Terlik
m.s. 7. yy sonuna kadar romalılar parmak arası terlik giymişlerdir. aslında teknik olarak parmak arası terlik değil parmak arası roma sandaleti oluyor ama mantık aynı. üstelik bunların bir de bağcıkları varmış böyle baldırlarına kadar bileklerine dolayıp bağlıyorlarmış. günümüzde öyle şeyleri sadece kadınlar giyiyor. oysa bundan 2000 yıl önce koskoca imparatorlar, generaller dahil bütün romalılar giyiyormuş gayet o parmak arası bağcıklı sandaletleri. roma lejyonları sizin beğenmediğiniz o parmak arası sandaletlerle dünyayı fethetti yahu.(bkz: londra ile yozgat'ın aynı ülkeye ait olduğu dönem)
onlardan önce antik yunan da giyiyordu bunu. spartalılar, troya falan alayı parmak arası sandaletle geziyordu.
al mesela ms 38-40 civarlarında caligula abi: bak ayaklarına dikkat et ne giyiyor?
kimi antik romalılar pantolon giyen cermen kavimlerine 'karı gibi' diyorlarmış çünkü kısa pantolon şeklinde iç çamaşırlarını roma'da sadece kadınlar giyiyormuş. erkekler etek benzeri ama tam etek de denemeyecek bir şeyler ya da toga giyiyor. zırhları falan öyle, erkekliğin zirve noktası diyebileceğimiz gladyatörlerin kılıkları da. avrupa'nın kuzeyinden roma'ya ticarete ya da çalışmaya gelen cermenleri falan 'pantolon giyen barbarlar' diye hakir görüyorlarmış. pantolon giymek barbarlık, medeniyetsizlik ibaresi imiş. git antik roma heykellerine bak pantolon var mı? (hellenistik demiyorum çünkü onlar pek giyinik heykel yapmamış.)
lahit rölyeflerine falan bakıyoruz, vatikan müzesi'nde zotrilyon tane vardır mesela, germania savaşlarının tasvirleri var, orada romalılar sinekkaydı traşlı, entari ya da etekli zırh giyiyor, cermenler de saçı sakalı birbirine karışmış pantolon giyen hırpani tipler olarak resmedilmiş. kimin kıçında pantolon, ayağında kundura varsa evsiz meczup tipli hep. bayıla bayıla uzattığınız o hipster sakalları da hadrian'dan önce yok, barbarlığın alametifarikası sayılıyor. trajan sütunundaki yüzlerce rölyefte bir tane sakallı romalı yoktur, sakallılar hep bunların tepelediği dacia'lılar, alfabesi bile olmayan medeniyetsiz cahil barbar herifler.
roma'da kapalı deri ayakkabıların moda olması 7. yy'dan sonra mısır'dan papirüs sevkiyatının kesilmesi sonucu ortaya çıkan bir şey
müslüman araplar mısır'ı işgal edip avrupa'ya papirüs ithalatı kesilince romalılar parşömene abanmışlar, eh malum parşömen hayvan derisinden yapılan bir şey. parşömen talebi sonucu hayvancılık ve deri üretimi patlama yapmış. parşömen yapılamayacak kalitesiz artık derileri de ziyan olmasın diye cermenlerden göz aşinalığı sonucu mudur artık bilemiyorum, pabuç yapmayı akıl etmişler. binlerce yılın parmak arası sandalet modası bu şekilde sona ermiş. deri kundura zenginlik ve statü göstergesi olurken bir zamanlar koskoca imparatorların giydiği parmak arası sandaletler fakir köylü ayakkabısı haline gelmiş.
Roma Dönemi Mimarisi Temel Özellikleri
