Samurayların, Kestikleri Düşman Kafalarını Özenle Sunduğu Tören: Baş Gösterme Seremonisi
baş görüntüleme seremonisi... (bkz: age of samurai battle for japan) isimli belgeseli izlerken dikkatimi çeken seremoni. 1. bölümde oda nabunaga'nın rakiplerinden biri olan imagawa yoşimoto 1560 yılında shogun olmak için kyoto'ya yürürken önüne gelen herkesi devirerek ilerliyordu. tabii bu ilerleme kanlı bir şekilde geçmekteydi.
oda nabunaga rakibinin çok güçlü olduğunu biliyordu. onun için gece yarısı rakibine sürpriz bir saldırı için imagawa yoşimoto'nun kampı etrafına konuşlanmıştı. imagawa yoşimoto ise o sırada sakesini yudumlayarak baş görüntüleme seremonisi yapmaktaydı. bu seremoni kabaca; bir daimyo'nun kazandığı savaştaki, saygı duyduğu veya güçlü olan rakiplerinin kesik başlarının sergilenme ve izlenme töreniydi.
peki bu tören nasıl ortaya çıkmıştı, bir bakalım
japonya'da yüzyıllar boyunca samuraylar efendilerine yüksek sadakatle hizmet vermişlerdir. asil, disiplinli ve özverili olan bu savaşçılar aynı zamanda birer kelle avcılarıdır. bunun başlıca sebebi savaşta göstermiş olduğu cesareti efendisine kanıtlama çabasıydı ve cesaret karşında efendisi de savaşçısına üstün bir konum armağan ederdi.
budan dolayı o zamanlar kafa avlamak bir samurayın önemli aktivitelerinden biri sayılmaktaydı. oluşan bu garip külte samuraylar görevlerinin ilk başına düşmanı alaşağı etmek ve düşmüş olan rakiplerinin kafasını kesmek gelirdi. sonrası ise malum onları mızraklara, kılıçların uçlarına, bunun için yapılmış tepsilere veya kubi-oke'lere (bir çeşit kutu kendisi) koyarak efendilerine götürmek olurdu.
yukarıda bahsettiğim kubi-oke ise bunu için tasarlanmış bir kutuydu ve bu kutular yaklaşık 29 cm yüksekliğinde ve 33 cm çapındaydılar.
genelde kubi-oke'nin kapağına küçük bir not yapıştırılır ya da doğrudan kubi-oke'nin kapağına bu not yazılırdı. bu notta ise başın sahibinin adı, genellikle kimin getirdiği ve hangi koşullar altında öldürüldüğü; örneğin savaşta ölüp ölmediği gibi ayrıntılar açıklanırdı. bazı kubi-oke'lerin içinde kafayı dik tutmak için küçük bir sivri çivi bulunurdu. işte kesik başlar genel olarak bu kutulara konularak sergilenirdi.
hayatları bir seremoni olan japonlar tabii ki ilerleyen zamanlarda bu olayı da bir seremoniye dönüştürdüler ve kesilen kafaların sergilenmesi son derece kurallı bir ritüelle ve belli aşamaları olan bir yapıya formüle edilmişti. bu törende daimyo, yani lord, düşmanlarının kesilmiş kafalarını dikkatlice inceler ve gözlemlerdi. bu gözlem sonunda hem onurlanırdı hem de savaşçısını onurlandırıdı.
tabii ki bir daimyo'nun önüne bu kafalar öyle alelade bir şekilde çıkarılmazdı
başta da söylediğim gibi belli kurallardan geçmesi gerekirdi; öncesinde bu kesik başalar kadınlar tarafından güzelce temizlenir, yara bere varsa bunlar pirinç tozu gizlenir veya kapatılırdı. ayrıca makyaj bile yaparlardı. saçları güzelce taranır, düzeltir ve saçları sakawage denen bir tarzda bağlarlardı. ayrıca dişlerini de boyarlardı. yani anlayacağınız tam bir elden geçirme olayı yapılırdı.
ek olarak da, bu başlar sergilenirken gözlerinin duruş pozisyonuna göre beş kategori altında konuşlandırılırdı
1. ugan: ölünün gözleri sağa bakar
2. sagan: ölülerin gözleri sola bakar
3. tengan: ölülerin gözleri göğe dikilir
4. jigan: ölülerin gözleri yere bakar
5. butsugan: ölülerin gözlerine buda benzeri bir pozisyon verilir yani yarı kapalıdır.
siz siz olun, bir samurayla karşılaşırsanız hemen oradan uzaklaşın.