Satürn'ün Kuzey Kutbunda Ne Olursa Olsun Şeklini Koruyan Altıgenin Sırrı Nedir?

Dünya'daki ortalama bir kasırgadan tam 50 kat daha güçlü olduğu söylenen bu ilginç altıgenin sırlarına dalalım...

jüpiter'deki devasa büyük kırmızı leke nasıl hayranlık uyandırıyorsa satürn'de de aynı muazzamlıkta devasa bir altıgen bulunmaktadır.

satürn'ün altıgenini ilk kez 1980 yılında voyager gözlemlemiştir. daha detaylı incelemesini 2004 yılında cassini yapmıştır ancak altıgenin gölgede olduğu satürn'ün kuzey kışında istenilen görüntüler elde edilememiştir. 2007 yılında ise satürn'ün altıgen şekli ayrıntıları ile görüntülenebilmiştir.

devasa büyüklükteki altıgen satürn'ün kuzey kutbunda bulunmaktadır. altıgenin neden, nasıl oluştuğuna dair bu zamana kadar pek çok hipotez ortaya konmuştur. son yapılan çalışmalardan biri nature communications'da yayınlanmıştır. makaleye göre altıgen üstünde konumlanmış 7 farklı pus tabakası olduğu tespit edilmiştir. bu katmanların asetilen, propan, propin, diasetilen, benzen, bütan, pentan gibi hidrokarbonların farklı seviyelerde yoğunlaşmasıyla oluştuğu gözlenmiştir. her katman arasında ortalama 7-18 kilometre bulunmaktadır.

satürn'de meydana gelen bu altıgen oluşumunun nedenlerine dair yapılan çalışmalardan bir diğer pnas'ta yayınlanmıştır. yapılan modellemeler altıgeni anlamamıza yardımcı olmuştur. modellemeye göre büyük jet akımlarının birleşip birbirini sıkıştırması sonucu girdap oluşturarak yer çekimi dalgalarının etkisi ile bu şekli aldığı yönünde değerlendirmelerde bulunmuşlardır.

cassini'nin elde ettiği yüksek çözünürlüklü görüntü incelendiğinde altıgenin merkezinde büyük bir kasırga göze çarpmaktadır:

merkezde bulunan kasırganın büyüklüğü dünya'da meydana gelen kasırgalardan 50 kat büyüktür. altıgenin içerisinde birçok küçük girdap da meydana gelmektedir. girdapların bir çoğu saat yönünün tersine dönmektedir. beyaz girdap ise altıgenin içerisinde bulunan ikinci en büyük girdaptır.

cassini'nin görevi boyunca bizimle paylaştığı birbirinden farklı altıgen görüntüleri: