Şempanzenin İnsandan Daha Güçlü Olmasının Nedenleri
şempanzeler, bir insandan neredeyse beş kat daha güçlüdür. bu demektir ki gücü yerinde sağlıklı bir şempanze, başının üstünde 16 insanı aynı anda taşıyabilir; bu farklılığın nedeni, şempanzelerin dehşet bir şekilde muz yemesi ya da daldan dala sarkarak güçlenmeleri mi dersiniz? her şeyden öte hani genlerimizin yüzde doksan dokuzu aynıydı?
araştırmalara göre, bu farklılığın temel sebebi, kaslarımızın yaratılışından kaynaklanmaktadır; fakat kas kontrolü bunların başında gelmektedir. şempanzeler, kaslarını nasıl kontrol edebilecekleri konusunda daha az bilgiye sahip oldukları aşikar. bu durum, kulağa kötüymüş gibi gelse de aslında bu gücün farklılığını ortaya koyuyor.
neden mi?
açıklamaya çalışalım: insanlarla kıyaslandığında şempanzelerin vücut ağırlıklarına oranla, daha az gray matter ( beynin merkezindeki gri madde diyelim) sahip oldukları biliniyor. gray matterise hareketlerimizin kontrolünden sorumlu sinirleri içeren ve sinir sistemimizin bir parçası olan bölümdür. bu bölüm, omurgadan kasların içine kadar tüm lifleri kontrol eder. bazı nöronlar ise, bütün kas liflerini bir kerede kontrol eder. bu nöronların aktive olması, dokunduğu tüm kas liflerinin kasılmasına neden olur. bundan dolayı da çok fazla güç açığa çıkar. nöron ve kas liflerindeki bu kombinasyona büyük motor ünitesi adı verilir. bu ise, atlama ve tırmanma gibi kaba motor becerilerinde kullanılır. öte yandan, bazı nöronlar ise, sadece birkaç life dokunabilir ki buna da küçük motor ünitesi denir. bu durumda diğerine oranla daha az güç ortaya çıkarır. aradaki fark ise, bu hareketler diğerine göre daha kesindir, daha belirlidir. bu beceriler, flüt çalmak, video oyunları oynamak gibi daha kompleks durumları içerir. bizim yapabildiklerimizi onlar yapamazlar. gray matter'ı daha az olan şempanzeler, o nedenle daha az motor nöronlarına sahiptirler ve sahip oldukları bu nöronlar, kaba motor becerilerine aittir. bu da şu anlama geliyor; kaslarını kullanmaya başladıklarında, bizim güç olarak gördüğümüz şey, tüm kaslarının kullanımıdır.
şempanzelerden farklı olarak, bizim neronlarımız, daha küçük üniteleri kontrol eder ve bu da bizim hareketlerimizi oldukça belirginleştirir. link
edit: çeviri bana ait.
dna'larımızın yüzde doksan dokuz aynı ama yüzde bir farklı olması.
o yüzde 1'lik farkın büyük bölümü, beynimizin daha ince işler için evrilmiş olmasını sağlıyor ve kaba işlere o kadar uyumlu olmuyor.
örneğin beyinde el haritası diye bir şey vardır, eli hangi kıvrımın kullanacağını belirleyen bir sinir eşleşmesidir. insanlarda bu harita çok düzgünken maymunlarda çok karışıktır. yani maymun, sanat eseri yapacak ilhamı edinse onu yapacak el becerisi genetik olarak yok. insanda ise bu var. bazen genetik olarak el haritası karışık olanlar oluyor, buna biz hastalık olarak bakıyoruz (adını unuttum), ancak bu aslında muymunların sıradan durumu. biz, el becerilerini evrimsel olarak kazanmışız (hayatta kalmak için av aletleri yapmışız).
yani kısaca; şempanze ile aynı kas gücüne sahip olsak da biz onun kadar güç kapasitemizi kullanamıyoruz, ancak onlar da bunun karşılığında el becerisi gerektiren iş yapamıyor.
