Siyasetçilerin Tartışmaları Manipüle Etmek İçin Sık Başvurduğu Taktik: Gish Gallop

gish gallop (gish koşturmacası), donald trump ve benzeri günümüz siyasetçileri ile tartışmacılarının sıkça kullandığı bir retorik, strateji ve halkla ilişkiler yöntemidir. buna göre karşı taraf, sürekli olarak yeni iddiaları çürütme zorunluluğu ile meşgul edilir. amaç, argümanların doğruluğuna veya gücüne bakmaksızın muhatabı mümkün olduğunca çok sayıda argümanla boğmaktır. bu, özellikle muhatabın resmi bir tartışmada veya yazılı olarak argümanları durdurup ele almasına izin verilmediğinde uygundur. bu stratejiye aşina olmayan izleyici için muhatabın verilen zamanda tüm iddialara doğru bir şekilde yanıt verememesi, gish gallop kullanan adına yanıltıcı bir şekilde bir zafer olarak görülür veya aslında öyle olmadığı halde yapılan argümanlara güvenilirlik katıyormuş gibi görünür.

gish gallop, adını yaratılışçı hareketin önde gelen isimlerinden duane gish'ten alan bir aldatmaca ve tartışma taktiğidir. gish, evrim teorisi hakkında kamuoyunda yapılan tartışmalarda rakiplerini alt etmek için şüpheli argümanlar, seçilmiş gerçekler ve seri yalanlar kullanırdı.

ulusal bilim eğitimi merkezi'nin kurucu direktörü eugenie scott tarafından 1994'te gish gallop olarak adlandırılan dezenformasyon tekniği, esasen rakibini yalanlar, tuhaf söylemler ve alakasız konulara gömmek sanatıdır; böylece, onların bir tartışmanın zaman sınırları içinde yalanları düzeltmeleri ve hileleri aşmaları neredeyse imkansız hale gelir.

dr. scott, terimi yaratılışçı duane gish'in resmi tartışmalardaki davranışlarına dayanarak türetti. dr. scott şöyle diyor:

"radyoda gish ve diğerlerini durdurup, 'bir dakika, eğer x öyleyse, o zaman y'yi beklemez miydin?' veya buna benzer bir şey söyleyebildim ve onların düşüncelerinin hatalı olduğunu gösterebilirdim. fakat bir tartışmada, evrim taraftarı susup düşünmek durumunda kalırken yaratılışçı dörtnala ilerler (gallop) ve her ağzını açtığında yanıltıcı bilgiler saçar."

binlerce kötü argüman tek bir iyi argümana denk gelmez, ancak birçok kişi çok sayıda kötü argümanı "güçlü kanıt" olarak yorumlar. örneğin, "hepsi yanlış olamaz" der. oysa ki hepsi yanlış olabilir.

gish gallop, saçmalık asimetrisi olarak da bilinen brandolini yasası (brandolini's law) ile yakın bir ilişki içindedir. brandolini yasasına göre, bir iddia ya da saçmalığı çürütmek, bu iddia ya da saçmalığı yaratmaktan çok daha fazla zaman ve enerji gerektirir.

trump'ın başkanlık mücadelesi sırasında bilerek veya bilmeyerek gish gallop stratejisini uyguladığı sekiz yıl ve iki seçim döngüsüne rağmen, amerikan tartışmaları hala her katılımcının iyi niyetle tartışacağı varsayımı etrafında işliyordu. trump ve karşısındaki rakibi düelloya eşit olmayan silahlarla gelmiş gibiydiler. trump, başkanlık yarışında sürekli olarak tartışma protokolünü mahvetti, moderatörleri ve rakiplerini şaşırttı, izleyicileri tartışma başlamadan önce olduğundan daha kafası karışık bir hale getirdi. moderatörler, adayların iddialarının gerçek zamanlı olarak doğrulanamayacağını biliyorlardı ve bu tartışma programlarının esasen bir açmazıydı.

gish gallop kullanılarak:

- karşı taraf sürekli meşgul edilir
- karşı taraf baskı altında tutulur
- karşı taraf sürekli savunmada kalırken iddia sahibi her zaman saldırı pozisyonunda kalır ve daha çok konuşur
- karşı taraf savunmada kaldığı için kamuoyu gözünde zayıf görünür, çok konuşan iddia sahibi ise güç kazanır
- karşı tarafın inisiyatifi almasına izin verilmez ve istediği gündemi dile getiremez
- karşı taraf kendi stratejisini oluşturmak için fırsat ve zaman bulamaz

***

"yanlış bilgiden sakının; bu, bilgisizlikten daha tehlikelidir."

george bernard shaw

kaynak: logicallyfallacious.com, latimes.com