Sosyal Medyayı İkiye Bölen "Laurel mı, Yanny mi?" Ses Kaydı Sorunsalının Açıklaması
Olayın başlangıcı şu şekilde oldu
laurel/yanny olayı, yeni bir renkleri anlaşılamayan elbise fotoğrafı fenomeni. internet bu ses kaydında yanny mi laurel mı dendiğini tartışıyor.
Sonrasında pek çok araştırmada sebebin en basit halinin şu olduğu iddia edildi
yüksek frekansı duymada iyi olanlar net bir "yanny" duyarken yaş arttıkça düşük frekansı daha iyi duyanlar "laurel" anlıyor.
benim anladığım kadarıyla özeti bu.
Ama dahası var. Farklı mecralardan dinlendiğinde aynı kişi ikisini de duyabiliyor ve olay tamamen frekans farkı değil
telefon hoparlörü ve pc'ye takılı 2+1 sistemden dinleyince laurel olarak duyduğum fakat bununla yetinmeyip monitör kulaklıkla dinlediğimde ikinci laurel'den önce çok kısık ve gömülü olarak yanny diyen kadın sesini de duyduğum kayıttır bu olay.
nasıl yapıldığı zaten anlatılmış yukarıda. yalnız yıllardır söylenen müziklerin içindeki gizli bilinçaltı mesajlar konusunda tekrardan düşünmeme yol açtı bu mevzu. tam da müzik ve algı yönetimi ana temalı bir yüksek lisans tezi üzerinde çalışırken iyi geldi bu mevzu.
baya bir video izledim nasıl yapılmış diye. öncelikle belirteyim ses mühendisiyim okullu mokullu. çok yakın zamanda iyi bir sistemle yaptığım testte gayet üst frekansları duyduğumu da biliyorum. burada yanny duyanların üst frekansları daha iyi duyduğu, laurel duyanların ise üstleri daha az duyduğu gibi açıklamalar var fakat öyle bir durum olsa neredeyse %50-50 olmazdı sonuç. bu sesi niye insanların ayrı duyduğu psiko-akustikle alakalı baya üzerinde tıbbi araştırmalar dahi yapılabilecek bir konu.
kısaca özetlemek gerekirse
laurel diyen sesin üst harmoniklerini kesip, orada bulunması gereken frekanslara yanny sesinin harmoniklerini oturtmuşlar. aslında asıl ses laurel diyor. beynimiz, kök frekans hariç tüm üst harmonikleri (doğuşkanlar) duyduğu zaman aslında olmayan o en kalındaki kök frekansı (notayı, perdeyi ne derseniz deyin) da duyuyormuş gibi algılıyor. yani beyin o sesi kendi yaratıyor diyelim.
bu bağlamda konuyu ele alırsak, yanny duyanlar üst doğuşkanları duyup, kök sesi beyinlerinde oluşturup laurel sesini maskeliyorlar. laurel duyanlar ise zaten ana sese odaklanmış durumda olduklarından, aslında olmayan kök notayı zaten oluşturma ihtiyacı duymuyorlar.
sesi bilgisayara indirip, eq ile basları kestiğinizde yanny ortaya çıkıyor.
yanny duyanlar ise üst frekansları keserse laurel duyacaktır.
Son önermeyi destekleyen şu kanıtı da buraya bırakalım
pitch-shift yapıldığı zaman her ikisini de duymak mümkün.
nasıl mı?
%30 düşürüldüğünde https://xxv.so/0x6841c258
%20 düşürüldüğünde : https://xxv.so/0x75b636d0
%20 arttırıldığında: https://xxv.so/0x9d0eb907
%30 arttırıldığında: https://xxv.so/0x6d752ac8
%40 arttırıldığında: https://xxv.so/0x90b8eeee
Arkadaş Ortamında Konuşmaya Bile Cesaret Edemeyen Birinin Spor Sayesinde Yükselişinin Öyküsü
