Sovyetler, Nazi Tanklarını Havaya Uçurmak İçin Neden Köpekleri Kullandı?

İkinci Dünya Savaşı'nda Nazilere karşı savaşan Sovyetler yeterince güçlü tanksavarlara sahip olmadığından Nazilerin Tiger tanklarını imha etmek için eğitilmiş tanksavar köpeklerini kullanmışlar.
Sovyetler, Nazi Tanklarını Havaya Uçurmak İçin Neden Köpekleri Kullandı?

orduda köpeklerin kullanımları için ilk onay 1924'te sovyetler birliği devrimci askeri konseyi'nden geldi. ilk etapta kızıl ordu kendi eğitmen kadrosuna sahip değildi. köpekleri eğitmek için sirk eğitmenleri ve avcılar bu iş için görevlendirildi. ordu, savaş alanlarından kızaklarla yaralıları almaktan, mesajları iletmeye, cepheye silah, yiyecek ve ilaç taşımaya kadar çok sayıda görev için köpekleri kullandı. 1930'larda ise köpeklerin direkt olarak tankları hedef alması fikri ortaya atıldı. moskova oblastı'nda bunun için özel köpek eğitim okulu kuruldu. kısa süre sonra 3'ü sadece tanksavar köpeği eğitmek üzere 12 bölgesel okul daha açıldı. 1935'te tanksavar köpek birimleri sovyet ordusu'na resmen dahil edildiler ve 1938'de kızıl meydandaki geçit töreninde dahi yer aldılar.

başlangıçta amaç köpeklerin tanka doğru koşup olabildiğince yaklaştıktan sonra ipi çekip çantayı bırakabilecekleri ölçüde eğitmekti. ardından zamanlayıcı ya da uzaktan kumandayla patlama gerçekleştirilecekti. ilk deneyler köpeklerin sırtına konulan kalın kanvas paketler içindeki patlayıcılarla yapıldı.


paketin içinde her biri 6 kg tnt bulunan iki torba vardı. bu 12 kg'lık patlayıcı tankın en savunmasız yeri olan şasinin alt kısmını patlatmaya yetiyordu. patlayıcı göreve bağlı olarak değişiyordu ya gecikmeli eylem ya da hedef sensörüne sahip olanı kullanılıyordu.

zamanla köpeklerin eğitimi daha da profesyonelleşti ve sinirsel aktiviteleri inceleyen (koşullu refleksler doktrini) bir dizi rus bilim insanının da çalışmalara katılmasıyla sovyet ordusu en temel içgüdülerin başında gelen açlığı kullanma yoluna gitti. buna yöntemde köpekler kafeslerde bir süre yemek verilmeden bekletilip aç bırakıldılar. ardından yemek tankların altına konuldu. kokusundan etkilenen köpekler serbest bırakılınca tankların altına koştu ve kısa süre sonra şartlandırıcı olarak kullanılan tankın yiyeceği bulabilecekleri tek yer olduğunu öğrendiler. direkt tankların altına sürünmek üzere eğitilen köpeklerin üzerlerindeki uzun bir kol tankın alt kısmına temas edince patlama gerçekleşiyordu.


almanlar 1941’de moskova’ya doğru ilerlerken sovyetler patlayıcı taktığı köpekleri tankları imha etmek için sahaya sürdü. özel taburdan 212 köpek ve 199 eğitmen tanksavar köpekleri ilk olarak moskova yakınlarındaki savaşta konuşlandırıldı. köpeklerin ilk büyük saldırısı tam bir felaketti çünkü sovyet piyadesinin korumasından yoksunlardı. yakıt ve cephaneden tasarruf etmek için köpekler, hareketsiz duran ve silahlarını ateşlemeyen tanklarla eğitildi. köpekler sahada hareket halindeki tankların altına dalmayı reddetti. bazı inatçı köpekler tankların yanına koşarak onların durmasını beklediler ancak bu sırada vuruldular. sonuç olarak almanların köpeklerin üzerindeki bombaları taşımak için kullanılan tertibatı ele geçirmesi uzun sürmedi. bunun haricinde sovyetlerin dizel motorlu tanklarla eğittiği ve almanların tiger tanklarında benzinli motorlar kullandığı için alışılmadık kokuyla karşılaşan köpeklerin kafası karıştı ve savaş alanında bazı başarısızlıklar oldu. köpeklerin etraftaki patlamalardan korkarak kaçtığı, saklanmaya çalıştığı ve sovyet siperlerinde geriye doğru koşarak tehlikeye yol açtıkları için bazılarının vurulmak zorunda kalındığı da eğitmenleri tarafından rapor edildi. naziler, köpeklerin kullanımını stalin'in çaresiz bir önlemi olarak gördüler ve sovyetlerin savaşa erkekler yerine köpekleri gönderdiğini iddia ederek propaganda amacıyla tekniği itibarsızlaştırmaya çalıştılar.

1941'in sonunda 1.000'den fazla köpek cephede savaşıyordu. ve ertesi yıl bu sayı 2.000'i aştı. yaşanan olumsuzluklara rağmen 21 temmuz 1942'de tanksavar köpekleri, azak denizi'ndeki taganrog yakınlarındaki bir savaştan sonuç alınmasında yardımcı oldu. kursk muharebesi'nde 16 köpek 12 alman tankını etkisiz hale getirdi. 40 düşman tankı, bir tanksavar bataryasını parçalayıp deniz piyade tugayının konumunu tehlikeye attığında, 4. tanksavar köpekleri bölüğü, komuta merkezi ile naziler arasında duran tek şeydi. eş zamanlı olarak 50'den fazla köpek alman tankları üzerine yönlendirildi ve birçok tankı imha etti. leningrad kuşatması sırasında, bir grup köpek düşman tanklarını ve tahkimatlarını, birkaç sığınağı ve bir mühimmat deposunu havaya uçurmayı başardı. hlukhiv yakınlarındaki 160. piyade tümeni'nin önünde 6 köpek 5 alman tankına hasar verdi. stalingrad havaalanı yakınlarında, tank köpekleri 13 tankı imha etti.


tabii bunun bir de vicdani ve psikolojik boyutu vardı. kgb'nin öncüsü olan kkvd'den de tanksavar köpekleri kullanımının askerlerin moralini bozduğuna dair kanıtlar öne sürüldü. askere alınanlardan biri şöyle şikayet etti "yeterince insan yok ediliyor, şimdi köpekleri de öldürüyorlar." 1943'ün ortalarında cephedeki durum değişti. kızıl ordu, savaşın ilk günlerinde eksik olan yeterli miktarda tanksavar silahı almaya başladı. sonuç olarak, köpekleri intihar görevlerinde kullanmayı bıraktılar. köpekler savaş sırasında 300'den fazla düşman tankının imha edilmesine yardım etti, muhtemelen teraziyi sovyetler lehine çevirmekte azımsanmayacak bir katkı sağladılar.

kaynak: 1, 2