Süt Dişler Gidince Yenisi Çıkarken Kalıcı Dişler Neden Yenilenmez?
çocuklukta dökülen süt dişlerimizin yerini kalıcı dişler alır, fakat bu ikinci set kaybedildiğinde yerine yenisi gelmez. oysa bazı hayvanlar –köpekbalıkları ya da tavşanlar gibi– ömür boyu yeni diş üretebilir. pekala, insanlar neden bunu yapamıyor?
dr. ophir klein’e göre, insanların diş yapısı diğer hayvanlara göre daha karmaşık. bizde farklı türde dişler (azı, kesici, köpek dişi vs.) bulunuyor ve bu karmaşıklık, dişlerin sürekli yenilenmesini zorlaştırıyor. ayrıca zamanla diş yapımında vazife alan bazı kök hücreleri de kaybetmişiz. bu da dişleri doğal olarak yenilemeyi engelliyor.
ancak umut tamamen kaybolmuş değil. bilim insanları, yapay mine üretme ve kök hücrelerle biyolojik diş oluşturma alanında mühim ilerlemeler kaydediyor. laboratuvarda üretilen diş dokuları, gelecekte kişiye özel yeni dişlerin önünü açabilir.
chicago üniversitesi'nden dr. salvador nares ise sürecin hâlâ erken aşamada olduğunu belirtiyor. dişin doğru şekilde gelişmesi, çeneye bağlanması ve büyümesinin kontrol edilmesi gibi birçok zorluğun aşılması gerekiyor. ayrıca diş gelişimini tetikleyebilecek bazı genlerle ilgili güvenlik endişeleri de var.
