Temel Reis'in Yediği Ispanaktaki Demir Oranı Hatasının Kesin Açıklaması
ıspanağın çok iyi bir demir kaynağı olduğu fikri temel reis çizgi filmiyle birlikte aklımızda yer etti ancak bu fikrin temelinde bir yanılgı var. dünya çapında izlenen çizgi filmlere bile konu olan bu yanılgının hikayesi ise oldukça ilginç.
bazı kaynaklar alman kimyager emil von wolff’un 1870 yılında notlarına 100 gram ıspanak içerisinde 3,5 miligram demir olduğunu yazmaya çalışırken, hatayla 35 miligram demir olduğunu yazdığını ve yanılgının bundan kaynaklandığını belirtiyor. eğer notta yazan miktar doğru olsaydı, 100 gram ıspanak içerisinde 1 demir ataç kadar demir olmalıydı.
bu hatalı bilginin düzeltilmesi tam 67 yıl sürdü!
1937 yılında yayınlanan düzeltmeyle ıspanak içerisindeki gerçek demir miktarının 3,5 miligram olduğu ortaya koyuldu. ancak abd’de 1929’da yayınlanmaya başlayan temel reis sayesinde, ıspanağın demir bakımından çok zengin olduğu efsanesi yanlış bilgi, düzeltilmesine rağmen devam etti.
nottingham trent üniversitesi'nden bir profesöre göre, ıspanağın yüksek demir içeriğiyle ilgili yanılgının sebebi yazımdaki bir hatadan ziyade özensiz bir ölçüm. ancak, orijinal özensiz ölçümlerin onlarca yıl sonra hâlâ alıntılanması gibi, ondalık virgül hikayesinin de internette hızla yayılmaya devam etmesi bu karmaşık efsaneyi doğurdu.
100 gr ette 2,6 mg demir, 100 gr ıspanakta ise 2,5 mg demir bulunuyor. ancak ıspanaktaki demirin vücudumuz tarafından emilme oranı yüzde 1,7 iken kırmızı etteki demirin emilme oranı yüzde 20.
yani, 100’er gram ıspanak ve kırmızı et yediğimizde ıspanaktan alacağımız demir miktarı 0,044 mg iken etten alacağımız demir miktarı 0,5 mg. kısacası ıspanak, pek çok besin türüne göre iyi bir demir kaynağı olsa da sanıldığı kadar değil.
Temel Reis'in Sürekli Yediği Ispanak Aslında Esrar mıydı?
