Türkiye'deki Mektup Arkadaşları Sayesinde Dilini Geliştirip Sözlük Yazan Japon: Takeuchi Kazuo
ikinci dünya savaşı öncesi tokyo yabancı diller üniversitesi moğol dili bölümünden mezun olan takeuchi kazuo adlı bir genç, moğolca ve türkçenin ne kadar benzediğini bir yerlerde okur ve kendi kendine türkçe öğrenmeye başlar. sonra savaş başlar, biter bu arada takeuchi casusluk yapmaya zorlanır ve mecburen yapar biraz. sonra yıllar önce başladığı bir işi bitirmeye karar verir ve türkçe çalışmalarını sürdürür. ancak, daha japonya'da hiç türk bulunmayan o güzel yıllarda kendisi ile yazışacak türkler aramaya koyulur ama hiç kimseyi tanımaz. eline türkiye haritasını alır ve türkiye içinden gelişigüzel yaklaşık yirmi kadar şehri kendine seçer. yazdığı ilk kartların hepsi aynıdır. tabii şimdi tam olarak ne yazdığını bilemiyoruz ama kendisinden duyduğum kadarı ile şöyle bir şeyler yazmış:
"merhaba, ben bir japonum. mektup yazmak için türk arkadaş arıyorum. bu kartı okuyan bana cevap yazarsa sevinirim. japonya dan sevgilerle."...
çok ilginç bir şey olur, yazdığı yirmi karta da cevap gelir, ama yirmisi de kartları gönderdiği postanelerde çalışan postacılardır. evet, takeuchi adres olarak örneğin; anamur postanesi, türkiye yazmıştır. bu yirmi postacı da kendisine cevap yazmış ve belki de nerede olduğunu bile bilmedikleri "japonya"ya hiç tanımadıkları birine cevap yazmışlardır. gönderdiği tüm random kartların cevaplanmasına elbette şaşıran takeuchi, bu sıcaklık üzerine daha da çok türkçe çalışıp onlara uzun uzun mektuplar yazmış, uzun uzun da cevaplar almıştır, hatta yazdığı yanlış türkçeler düzeltilerek, hatta şöyle dersen daha iyi olur diye o zamanın güncel türkçeleri öğretilerek. basit bir arkadaş arıyorum arkadaş olayı değildir bu; başka kültürlerle, başka insanlarla arada hiç bir art niyet olmadan tanışmak, onlara bir şey öğretmek ve onlardan bir şeyler öğrenmek amacı ile yapılmış bir şeydir.
takeuchi, bu insanlarla yıllarca yazışmıştır ve şu anda aralarından sadece bir tanesi hayatta kalmıştır ancak o da yanlış hatırlamıyorsam 80 yaşlarında olduğu için artık çok nadir cevap yazmakta imiş kendisine.
takeuchi hoca, 90 yaşında ve bugüne kadar yaptıklarını anlatacak olursak, ankara üniversitesi'nde ilk japonca derslerini vermiştir (türkiye'de ilk defa), japonya'dan yüzden fazla kurumda türkçe öğretmiştir ya da türkiye hakkında konuşmalara başkanlık etmiştir. japonya'daki ilk türkçe japonca sözlüğü yazmıştır. bu arada üzerine hala daha doğru düzgün bir sözlük yazılmış değildir. iki sene önce 88 yasında iken japonca türkçe sözlük yazmıştır. uygur türkçesi, kıpçak türkçesi, kazak türkçesi vs. hakkında binlerce makalesi vardır. ilk türkçe gramer kitabını yazmıştır. (japonca olarak)
daha ne sayayım... şu anda hala yolda sokakta görürüm kendisini, çünkü abd için çalıştırılmış olsa da kendisi ateşli bir solcu olduğu için çeşitli aktivitelere katılmaktadır...
diğer 19 postacı'ya gelince... bir gün hepimizin gideceği yere gitmişler, hepsini saygı ve sevgi ile anarım...