Üst Düzey Futbolun Yakın Gelecekte Varabileceği Nokta: Tek Stoperli 3-1-3-3 Sistemi
olabildiğince az kaynaktan olabildiğince çok verim almaya odaklı sistem futbola da her geçen gün yansıyor, futbolculardan maksimum şekilde yararlanmaya çalışılıyor; hücumda etkili savunmada mücadeleci mutfakta aşçı yatakta orospu olmaları isteniyor. o yüzden joker oyuncular her gün daha da önemli hale geliyor.
her dönem artarak devam eden bu olay 2000'lerin üst düzey futbolunda keskin bir hal aldı ve orta sahaların çift yönlüye yani boxtobox'a dönüşmesiyle ilk meyvesini verdi, sonrasında uzaktan orta açan aynı ayaklı kanat oyuncularının yerini ters ayakla içeri giren bitirici kanat-forvetlere bırakması, santrforların false 9'a dönüşmesi, stoperlerin topu oyuna sokma konusunda daha disipline edilmesiyle devam etti, hatta en son kalecilerden geniş alanda pas oyununa katkı vermesinin beklenmesine kadar gitti iş. 2010'lar bu değişimlerin tabana yayıldığı yıllar oldu.
2020'lerde bunu geliştirerek devam ettirecek takımlar belki de tek stoper, iki bek, önde baklava orta saha, ileride iki kanat-forvet ve bir santrfor'dan oluşan 3-1-3-3 sistemi ile dünya futbolunu domine edecekler. kağıt üstünde intihar gibi gözüken bu sistemde herkesin kendi mevkiisinde en az iki, duruma göre üç görevi birden yerine getirmesi gerekecek.
linklerde mevkiilerin gelecekteki tarzlarından ve dönüşümlerinden bahsettim, bu sistemde oynayacak oyuncuların bu tarzlara uygun olmaları gerekiyor
kanat----forvet-------kanat
-------------orta saha---------------
-----boxtobox--------boxtobox-------
---------------ön libero------------------
bek-------stoper---------bek
----------------kaleci------------------
yakın gelecek bir geçiş dönemi olacağı için boxtobox'lar henüz geçerliliğini yitirmeyecek, stopersiz düzene geçilene kadar futbolun harcı olmaya devam edecekler. ileride stopere evrilecek olan modern ön liberolar ise aynı şekilde bu yakın gelecekteki geçerliliklerini yitirmeyecekler.
birinci amacı rakibi kendi sahasına hapsedip ful baskı kurmak olan bu sistemde oyuncular birbirine yakın oynayacaklar. oyunu tamamen merkez oyuncular yönlendirecek; ön libero oyun kurarken boxtobox'lar ön bölgeyi karıştıracak, forvet geriye dönük oynayarak orta saha'ya boşluklar yaratacak, kanat oyuncuları ise sürekli içeri girerek orta saha'yı rakip ceza sahasında yalnız bırakmayacaklar. oyunun ağırlığı merkezde olduğu için bekler rahatça boşa çıkacak ve şok bindirmelerle asist fırsatı yakalayacaklar.
tek handikapı arkada büyük boşluklar bırakmak olacağı için dönen topların kapılamadığı anlarda (rakibin fazla oyuncuyla geriye çekileceğini ve stoper ile ön liberonun seken topları toplama özelliğinin yüksek olduğunu varsayarsak bu top kayıpları çok fazla yaşanmayacak) geriye dönüşlerde takımın fizik yükünü bekler ve boxtobox'lar çekecek. geçişlerde üzerlerine binen bu yük savunmada 5'liye dönmelerini, hücumda 9 kişi olmalarını sağlayacak.
sarı çizgilerin boxtoboxların koşularını, kahverengi çizgilerin de beklerin hareket alanını gösterdiği basit şablon
mevkii mevkii inceleyip her birine örnekler verecek olursak
stoper: takım zaten önde baskı kuracağı için hücum anında ilk görevi dönen topları/uzaklaştırılan topları toplamak, o yüzden agresif olmalı. takım arkada geniş boşluklar bırakacağı için hem ivmeli hem süratli olması gerekiyor. (bkz: david luiz), (bkz: ruben semedo), (bkz: yerry mina)
bekler: duruma göre geride kalıp stoperi ikileme/üçlemeleri, duruma göre ileriye çıkıp kanat bindirmesi yapmaları gerekiyor. en zor görev onların. (bkz: cesare azpilicueta), (bkz: david alaba), (bkz: theo hernandez)
ön libero: tek bildiği top kesmek olan değil, modern ön libero. duruma göre stoperi ikileyeceği için hava toplarına da hakim olması gerekiyor. hücumda ise arka bölgeyi yönetecek kadar saha görüşü ve pas trafiğini aksatmayacak kadar teknik gerekiyor. (bkz: fabinho), (bkz: steven n'zonzi), (bkz: thiago maia)
boxtobox: teknikten çok dinamizmiyle ön plana çıkan boxtoboxlar. takımın harcı olacakları için esas işleri hücum-savunma örgüsüne katkıda bulunmaları, o yüzden teknik-pas özellikleri en azından idare edecek derecede, fizik kondisyon ve mücadele gücü ise maksimum olmalı. (bkz: moussa sissoko), (bkz: emre can), (bkz: bernardo fernandes da silva junior), (bkz: mario lemina)
orta saha: rakip yarı sahanın boxtobox'u. duruma göre hücumları arka bölgede yönlendirecek azami oyun görüşü olmalı, forvetin yaratacağı boşluklara sızıp içeri gireceği için bitiriciliği de önemli. (bkz: kevin de bruyne), (bkz: willian borges da silva), (bkz: dele alli)
kanat forvet: hem dribling özelliği gelişmiş hem de duruma göre forveti ikilemek/üçlemek adına azami bitiriciliğe sahip olması gerekiyor. (bkz: gareth bale), (bkz: ousmane dembele), (bkz: jadon sancho)
forvet: arkadaşlarına servis yapacak kadar tekniği, rakibi oyalayıp takımın üçüncü bölgeye çökmesine yardım edecek kadar fizik gücü gerekiyor. (bkz: karim benzema), (bkz: harold preciado), (bkz: breel embolo)
her geçen gün daha da yüksek kondisyon gerektiren üst düzey futbolda oyuncuların da hep daha hızlısı, daha güçlüsü, daha dayanıklısı hayatta kalacak, ayak uyduramayanlar aşağı seviyelerde futbol hayatlarını sürdürmeye devam edecek. o yüzden elekten geçecek olanların zaten bu kondisyona uygun olacaklarını varsayarak diyebiliriz ki bu sisteme uygun futbolcular keşfedip yatırımlarını buna göre yapacak olan kulüpler yakın geleceğin başat takımları olacaklar.
bana kalsa türk takımlarının en az 5-6 yıl yarışmacılıktan uzaklaşıp buna hazırlık yapması gerekiyor. günümüzdeki gelişmiş futbolcular içinde bu sisteme maksimum uyumu sağlayacak olanları bir araya getirmek en az 500 milyon euro'ya mal olacağı için zaten kimse kolay kolay yanaşmaz, o yüzden gençlere yönelecek herkes. bizimkiler erken davransa keşke. yerli oyuncu havuzumuzda bile uygun adaylar var.
ilk etap için bu sisteme adapte olabilecek, ligimizde bulunan veya yüksek bonservisler ödenmeyecek, ödense bile ligimize gelen 28+ yaş oyuncular seviyesinde ödenecek olan 25 yaş ve altı oyunculardan örnekler verecek olursak
kale: (bkz: augusto batalla), (bkz: tiago volpi), (bkz: berke özer)
stoper: (bkz: marcel tisserand), (bkz: luan garcia teixeira), (bkz: merih demiral), (bkz: ertuğrul ersoy), (bkz: ozan kabak)
bek: (bkz: linus wahlqvist), (bkz: gaston silva), (bkz: angelo fulgini), (bkz: federico ricca), (bkz: theo pellenard)
ön libero: (bkz: danilo barbosa da silva), (bkz: ransford selasi), (bkz: ozan tufan)
boxtobox: (bkz: jefferson lerma), (bkz: alfred duncan) (bkz: simeon slavchev), (bkz: onur bulut), (bkz: tolga ciğerci)
orta saha: (bkz: carlos vinicius santos de jesus), (bkz: edwin cardona), (bkz: elijah just), (bkz: berkay özcan), (bkz: yusuf yazıcı), (bkz: atalay babacan), (bkz: kerem atakan kesgin)
kanat: (bkz: samuel adegbenro), (bkz: nicolas lopez), (bkz: bilal başaçıkoğlu), (bkz: orkan çınar), (bkz: kenan karaman), (bkz: recep gül)
forvet: (bkz: luan guilherme de jesus vieira), (bkz: (bkz: lincoln correa dos santos)
türk futbolunda bu sisteme geçiş yapması en muhtemel teknik direktör ersun yanal
hücum anlayışı olarak çağı yakalayan bu td'lerle galatasaray ve trabzonspor 5-6 yıl kesintisiz çalışma imkanı bulursa üst düzey takımlarla rekabet edecek temellere sahip olacaklardır. abdullah avcı ve aykut kocaman cesur td'ler olmadıkları için trendleri geriden takip ediyorlar, ortamı koklayıp ona göre mentalite belirledikleri için de uzun vadeli atılımlar yapamıyorlar. şenol güneş ise taktik varyasyon açısından daha muhafazakar bir hoca olduğu için geçiş oyununa dayanacak olan 2020'lerin futbolunda geriye düşeceğini düşünüyorum.
