Üzerinde Bir Kayak Pisti Bulunan Sıra Dışı Enerji Santrali: Amager Bakke
amager bakke, danimarka'nın başkenti kopenhag'da bulunan bir atıktan enerji santrali. amager slope ya da copenhill olarak da bilinen santral, ismini bulunduğu semt olan kastrup'ın üzerine yayıldığı amager adası'ndan alıyor.
şimdi sizi bilmem ama "santral" denilince benim aklıma kocaman alanlara yayılmış, ucube yapılar bütünü gelirdi. gelirdi diyorum, ta ki bu santrale internette rastlayana kadar. farkı görmeniz için, amager bakke'nin zirvesinden yandaki 50 yıllık santralin gözüktüğü maps linkini şuraya bırakıyorum:
insan hiç, bir santrali "ölmeden önce gidilmesi gereken yerler" listesine ekler mi? üzerinde bir kayak pisti, yürüyüş parkuru ve hatta tırmanma duvarı bulunan bir santralse bal gibi de eklenir. yükseklik korkunuz olsa bile.
kopenhag, 2025 yılına kadar dünyanın ilk karbon şehri olmayı hedeflemektedir. amager adasında oluşturulan, resmi olarak ekim 2019’da açılmış olan bu santralı de, kopenhag’ın hedefinde önemli bir kilometre taşı olarak düşünebiliriz.
projenin ortaya çıkışı şöyle oluyor. adada bulunan ve 40 yıldır faaaliyet gösteren atık yakma santrali amagerforbraending'in yenilenmesi düşünülüyor. ama sonra yenisinin yapılmasının daha uygun olacağı düşünülüp uluslararası bir tasarım yarışması yapılıyor. kazanan tasarım da bjarke ingels group, yani big'in tasarımı oluyor. böylece cyberpunk 2077'den fırlamış gibi duran bu yapı ortaya çıkıyor.
big diye bahsedip geçtiğim projenin mimarı, bir zamanlar “dünyanın en etkili 100 insanından biri” kabul edilen bjarke ingels'dir. şu an hala o listede mi bilmiyorum. zaten yeterince ilginç olan bjarke ingels group'un diğer projelerini de meraklısı için buraya bırakıyorum, bakabilirsiniz. neyse, konuyu daha fazla dağıtmadan tasarım kısmına geri dönelim.
41 bin metre kare alana yayılmış ve endüstriyel bir limanda bulunan santralde, yılda 150 bin ev için 440 bin ton atık elektrik ve sıcak suya dönüşmektedir. yakılan atıkların %15 - %20'si yol yapımı için de kullanılmakta imiş. santral, on katlı idari alanın yanı sıra akademik turlar, atölye çalışmaları ve sürdürülebilirlik konferansları için 600 metrekarelik bir eğitim merkezi içeriyor.
çevresindeki düzlük içinde, 124 metre yükseklikte yapay bir dağ gibi duran amager bakke'de bulunan 600 metrelik eğimde kullanılan sentetik malzeme sayesinde tüm yıl boyunca kayak yapılabilmektedir. zirveye çıkış ise 2 kayak teleferiği ya da içerisinin de görülebileceği cam bir asansörle sağlanmaktadır. kayak yapmak istemeyenler için; 85 metre yüksekliğinde tırmanma duvarı ve bahçe içine konumlandırılmış 490 metre uzunluğunda yürüyüş ve koşu parkuru da bulunuyor. binanın tepesinde ayrıca bir seyir terası ve hem sportif, hem de sportif olmayan ziyaretçilerin dinlenebileceği ideal bir yer olan bir kafe bulunuyor.
velhasıl kelam, yükseklik korkusu olan benim için şimdilik, 490 metrelik yolu tırmanıp terasında manzara eşliğinde bir çay molası vermek istediğim bu güzel yeri sizlerle paylaşmaktan onur duyarım. ha, denk gelirsek de çaylar sizden olur artık. çektiğimiz fotoğrafların altına da not düşeriz: "santralin bacasında çay keyfi."